Jürinin Atilla kararı Ankara'da nasıl yankı buldu?
4 Ocak 2018İran ambargosunun delindiği iddiasıyla ABD'de tutuklu yargılanan Halkbank'ın eski genel müdür yardımcısı Hakan Atilla'nın kara para aklama dışında kendisine yöneltilen beş suçlamadan jüri tarafından suçlu bulunması Ankara'da "Türkiye'ye ceza kesilecek mi? Kesilirse bu cezanın ekonomik boyutu ne olacak?" sorularına neden oldu. Ana muhalefet partisi CHP, Türk Dışişleri'nin jürinin kararını "Türkiye'nin içişlerine müdahale", hükümetin de "Türkiye'ye kumpas" olarak nitelendirerek davanın üstünün örtülmeye ve kamuoyundan gerçeklerin gizlenmeye çalışıldığını öne sürüyor.
Amerika'daki davayı yerinde izleyen CHP'li Erdal Aksünger, jürinin kararını ve Türk hükümetinin tepkisini DW Türkçe'ye değerlendirirken, "Başından beri Hakan Atilla'nın bir günah keçisi olduğunu düşünüyorum" diye konuştu. Davada Türkiye'ye dönük rüşvet iddialarıyla ses getiren Rıza Sarraf'ın tanık olduğunu ancak onun dışındakilerin -eski bakanlardan Zafer Çağlayan, Halkbank eski genel müdürü Süleyman Aslan gibi - firari sanık olduğunu hatırlatan Aksünger, "Atilla bildiklerini anlattı. Masum denilecekse, en masum adama ceza kesecekler. Atilla, emir-komuta zincirindeki bir adam. Atilla'ya ceza kesilecek olması diğerlerine de büyük cezalar kesileceği anlamına geliyor" dedi. Hükümetin, davadaki gelişmelerle ilgili olarak kamuoyunu aydınlatmadığını, jüri kararlarının ne anlama geldiğini söylemediğini öne süren Aksünger, "Türkiye'ye büyük zararlar verecek ekonomik cezalar kaçınılmazken, bu davanın milli bir davaya dönüştürülmeye çalışılmasını halkın görmesi için kamuoyunu bilgilendirme çalışmalarımızı sürdüreceğiz" dedi. Aksünger, "Türkiye'ye kesilecek cezaların halka ödetilmek istendiğinin farkındayız ve buna izin vermeyeceğiz" diye konuştu.
CHP, Sarraf'ın eski bakanlardan Zafer Çağlayan'a 45-50 milyon euro rüşvet verdiği, İran'la ticarette yine eski bakanlardan Egemen Bağış'ın yardımını aldığını söylemesinin ardından TBMM'de soruşturma komisyonu kurularak bakanların Yüce Divan'da yargılanmasını istemişti.
HDP'li Paylan: Türkiye için utanç meselesi
HDP'li Garo Paylan da DW Türkçe'ye Amerika'daki davayı Türkiye'nin meselesi yapmak için çok uğraştıklarını anlattı. "Ortada hırsızlık, yolsuzluk var. Türkiye'ye dönük ciddi iddialar var ama hükümet bu davanın üstünü örtmeye çalışıyor. Türkiye için bu mesele artık utanç meselesidir" diyen Paylan, dava sonunda Türkiye'ye kesilecek muhtemel cezaların davanın sanıklarına ödetilmesi gerektiğini savunuyor. Paylan, "Cezalar gelirse neden halk ödesin, cezaları davaya karışanlar ödesin" diyor. Türkiye'de toplumun tüm kesimlerinin Amerika'daki dava konusunda hükümete sesini yükseltmesi gerektiğini düşünen Paylan, "İtirazlar arttıkça hükümetin davanın üstünü örtme çabası daha da net görülüyor. Bunun sonuçlarını hep birlikte göreceğiz" diyor.
AKP'li İyimaya: Türkiye'ye karşı operasyon
Jüri kararına karşı hükümetten gelen ilk tepkileri yerinde bulan MHP'liler, davanın ortaya Amerika'yla ilgili bilinmedik birçok gerçeği çıkaracağına inanıyor. DW Türkçe'nin ulaştığı MHP'liler, Amerika ile Türkiye arasındaki siyasi gerginliklerin kökeninde de bu davanın yattığına inanıyor. TBMM Adalet Komisyonu Başkanı, Anayasa Hukukçusu AKP'li Ahmet İyimaya da DW Türkçe'ye muhalefetin kaygılarının ve eleştirilerinin 'yersiz' olduğunu söyledi. İyimaya, "Dava, hukuk davası değil, tamamen siyasi. Ayarlanmış bir hakim ve savcı var. Ortada mahkeme bile yok. Davanın Türk siyasetine karşı bir operasyon yapıldığı çok açık" diyor. İyimaya, Amerikan iç hukukunun önümüzdeki süreçte jüri kararını düzeltecek yönde yeni kararlar alabileceğini, davayla ilgili 11 Nisan'da kesin sonuç açıklanmadan Türkiye'ye kesilecek ekonomik cezalar üzerinde yorum yapmanın da anlamsız olacağını belirtiyor. İyimaya "Ekonomik cezalar kesilse bile Türk ekonomi sistemi bu cezaları halka ödetmez" değerlendirmesinde bulunuyor.
New York Güney Bölgesi Federal Mahkemesi'nde görülen davada 12 kişilik jüri heyeti Hakan Atilla'yı kendisine yöneltilen 6 ayrı suçlamanın 5'inden suçlu bulmuştu. Atilla'nın jüri tarafından suçsuz görüldüğü tek başlık, kara para aklama suçlaması olmuştu. Hakan Atilla hakkında hazırlanan iddianamede, ABD Hazine Bakanlığı'nı dolandırmak için kumpas kurmak, Uluslararası Acil Ekonomik Güç Yasası'nı delmek için kumpas kurmak, bankacılık sisteminde sahtekarlık yapmak, bankacılık sisteminde sahtekarlık yapmak için kumpas kurmak, kara para aklamak ve kara para aklamak için kumpas kurmakla suçlanıyordu.
Hilal Köylü / Ankara
© Deutsche Welle Türkçe