İtalya'da "Beş Yıldız Hareketi" büyüyor

Gianluca Buratti koro çalışmasına geç kaldı. Gospel koro sanatçısı olan Buratti, Roma'nın kaotik trafiğine yakalanmış. Bu da yetmezmiş gibi sonra da kentin düzelmek bilmeyen sokaklarında dakikalarca aracını park etmek için boş bir yer aramış. Aslında Buratti'nin yaşadığı tüm bu sorunlar Beş Yıldız Hareketi'ne mensup belediye başkanın çözüm sözü verdiği sorunlar. Ancak görünen o ki bu sözler tutulmamış.

Kentin tüm sorunlarına rağmen Burratti'ye 4 Mart'ta yapılacak genel seçimlerde hangi partiye oy vereceğini sorduğunuzda, "Beş Yıldız  Hareketi" diyor. Seçimler söz konusu olunca Buratti de birçok Romalı gibi kentsel çürüme, toplanmayan çöp sorunu ve toplu taşıma sistemi unutuveriyor.

Koro çalışması için geldiği Katolik kilisenin buz gibi odasında bir piyanonun yanında oturan Buratti "Ben Roma'da doğdum ve büyüdüm. Bu kenti çok iyi bilirim" diyor ve ekliyor: Roma son 50 yıldır aynı rüşvetçi partiler tarafından yönetildi. 2016'daki Roma seçimlerinde de durum buydu. Ve üç dört seneye kadar bu durumda bir değişiklik olacağını da düşünmüyordum. Eski bağlar koparılmadıkça hiçbir değişiklik olamaz.

Buratti'nin değimiyle "eski sisteme" olan tepkisi onu Beş Yıldız Hareketi'ne yönlendirmiş. Kendisi hem sağcı hem de solcu siyasetçilerin hakettiklerinden fazla maaş aldığını ve İtalya'yı geliştirmektense sahip oldukları imtiyazları korumanın peşinde koşuşturduklarını düşünüyor.

Kötünün iyisine oy vermek

You Trend araştırma şirketi başkanı Lorenzo Pregliasco İtalyanların siyasi partilere olan tepkisini şöyle açıklıyor:

"Beş Yıldız Hareketi'ni destekleyenler aslında hareketin seçmen tabanı değil. Onlar bu harekete oy vererek aslında seçmeni oldukları partilere bir ders vermek istiyorlar. Beş Yıldız Hareketi seçmenlerinin üçte biri solcu, üçte biri sağcı ve geri kalanlar ise bu zamana kadar hiç seçme hakkını kullanmamış insanlar. Roma'da yaşanan sorunların çözülemiyor olması ya da alınan fazla maaşların geri ödenmemesi hakkındaki skandallar bu seçmenlerin tavrını kesinlikle etkilemiyor"

Geleneksel siyasetçilere duyulan güvensizlik ve onlar tarafından ciddiye alınmamak Buratti ve diğerlerini Beş Yıldız Hareketi'ne yönlendirmiş. Yapılan son kamuoyu araştırmalarına göre parti şu anda oyların yüzde 28'ini alıyor.

Roma'da bulunan Luiss Üniversitesi'nde İtalyan siyaset tarihi hakkında araştırmalar yapan Vera Capperucci partinin "Politikacıların canı cehenneme" mitinglerinden bu yana farklı bir karaktere büründüğünü belirtiyor. Parti üyerlerinin meclise girmiş olmalarına rağmen hala politikacı karşıtı söylemleriyle seçmenin desteğini aldığını söylüyor.

Beş Yıldız Hareketi siyasetçilere karşı bir protesto

"Siyasi tüm sınıflar, sağcılar ve solcular da dahil, seçmenin gözünde sadece bir hata veya yanlış olarak görülüyor" diyen Capperucci "Daha açık bir şekilde konuşmak gerekirse, halk tarafından artık hükmünü yitirmiş, sahip oldukları şansı yitirmiş insanlar olarak görünüyorlar. Ve bu nedenle de seçmenler tarafından ciddiye alınmıyorlar" sözleriyle düşüncesini dile getiriyor.

İtalya'nın bir türlü düzelmek  bilmeyen ekonomisi de bu algının derinleşmesine neden oluyor. Resmi işsizlik oranının yüzde 11 seviyesinde olması, ödenen yüksek vergilere karşılık hizmet getirilmemesi ve İspanya ya da İrlanda'da gözlemlendiği gibi ekonomide gidişatının düzeleceğine dair hiçbir işaretin olmaması, İtalyanları tüm bunların sorumlusu olarak görecekleri kişileri aramaya yöneltiyor. Önce politikacıları suçlayan söylemler, sonrasında Avrupa Birliği'ne, son olarak şimdi de göçmenlere yöneltiliyor.

Capperucci "İtalyan seçmenler aşırılıklardan uzak durur. Ama ekonomik durumun kötüye gidiyor olması ve göçmenlerin gelmesi bazı marjinal grupların sesinin daha yüksek çıkmasına neden oldu" şeklinde konuşarak La Lega'ya atıfta bulunuyor. Önceleri La Lega Nord (Kuzey Ligi) olarak bilinen sağcı partinin kendini bilmez lideri Matteo Salvini sıkça çıktığı televizyon progmlarımlarından birinde göçmen karşıtı 'İtaly First' mesajlarından birini daha verdi.

La Lega 600 bin göçmeni sınır dışı etmek istiyor

Salvini yaşanan şiddet olaylarını istismar etme konusunda da oldukça usta. Geçtiğimiz ay bir İtalyan kadının Nijeryalı bir göçmen tarafından öldürülmesinin akabinde silahlı bir İtalyan Macerata kent merkezinde rast gele ateş ederek altı Afrikalı göçmeni katletmişti. Yaşanan olayların hemen ardından televizyon programlarına çıkan Salvini her iki şiddet olayını kınayarak suçun "İtalya'nın kontrolden çıkmış göçmen politikalarında" olduğunu söyledi.

İtalyan doğrulama internet sitesi Pagella Politica'da görevli Giovanni Zagni, Salvini'nin açıklamalarını mercek altına alarak kontrol ediyor. Zagni, "Salvini İtalya'da yaşanan suç oranlarından bahsederken İtalyanların göçmenlerle aynı oranda suç işlediğinden, ya da suç oranının göçmenlerin yoğunlukla gelmeye başladığı son on yıldan bu yana gerileme olduğunundan da hiç bahsetmiyor" şeklinde konuşuyor. Siyasetçilerin suç olaylarını sorun olarak yansıtmak istediklerini belirten Zagni "sağ partili siyasetçiler özellikle tek tük suç olaylarına ya da belli suç olaylarına odaklanıyor" diyor.

Salvini, son dört yıldır İtalya'ya gelen 600 bin dolayında göçmeni İtalya'dan sürme sözü verdi. Şüphesiz bu ücretsiz veterinerlik hizmetlerinden ya da yüzde 15 oranında sabit vergiye kadar birçok sağ siyasetçi vaadinden sadece biri. Birçok rakip ya da gözlemci de bu sözleri saçma buluyor.

Göçmen karşıtı mesajlar

70 yaşındaki Avrupa Birliği savunucularından More Europa isimli partinin lideri "Hayatımda çok fazla yaratıcı seçim vaadi duydum ama hiçbirinde bu kadar fazla vaad duymadım. Bunların arasında en gerçek dışı olan ise şüphesiz 600 bin göçmenin def edilmesi sözü. Bunu yapmak için insanların terkettiği ülkelerle iki taraflı anlaşmalara ihtiyacınız var. Onları bir paraşütle bir uçağa koyup göderemezsiniz ki" diyor.

Ancak bu boş vaadlere kananlar da yok değil gibi. En azından oy oranları bunu gösteriyor. Bundan beş sene öncesine kadar oy oranı sadece yüzde dört olan La Lega bugün yüzde 14 oy oranına sahip olan Berlusconi liderliğindeki sağ kanat koalisyon ile başa baş ilerliyor.

Beş Yıldız Hareketi de geri kalmıyor. Onlar da benzer vaatlerde bulunarak ülkede izinsiz bulunan göçmenlerin ülkelerine geri gönderileceği sözünü veriyor. Ama bunu nasıl gerçekleştirecekleri konusunda herhangi bir açıklamada bulunmuyor. Beş Yıldız Hareketi ayrıca iltica başvurularını daha hızlı işleme sokmak için 10 bin memurun daha işe alınacağını söylüyor. Gianluca Buratti gibi Beş Yıldız hareketi seçmenleri bu dramatik söylemleri destekliyor ve ısrarla bunun ırkçılık olmadığının altını çiziyor.

Buratti son yıllarda Roma'daki siyasetçilerin göçmen merkezleri için ayrılmış fonları nasıl iç ettiklerini hatırlarak 'Sorunumuz göçmenler değil, göçle ilgili yanlış davranan bazı politikacıları' diyor. O da birçok İtalyan gibi İtalya'nın bulunduğu durumdan kurtulabilmesi için bu tip siyasetçilerden kurtulması gerektiğini düşünüyor.

Buratti sözlerini bitirirken Beş Yıldız Hareketi'nin en büyük kazanımı insanların umutsuzluğunu demokratik bu ortamda birleştirebilmek oldu. Yoksa bir iç savaşla karşı karşıya kalabilirdik' diyor.

Megan Williams

@Deutsche Welle Türkçe