'Askerî operasyon yetmez'
14 Eylül 2014ABD hükümeti Suriye ve Irak’ta faaliyet gösteren İslam Devleti adlı örgüte karşı mücadelesinde ilk kez ses tonunu yükseltti ve özellikle "savaş" sözcüğünü kullanmaya özen gösterdi. Amerikan Yönetimi şimdiye kadar savaş ifadesini kullanmamış, onun yerine "Terörle mücadele faaliyeti" kavramını yeğlemişti. Beyaz Saray sözcülerinden Josh Earnest, gazetecilerin sorusu üzerine yaptığı bir açıklamada, "El Kaide ve onun müttefikleriyle dünya çapında nasıl global bir savaş içinde bulunuyorsak, aynı şekilde İslam Devleti ile savaş içinde bulunuyoruz" ifadelerini kullanmıştı:
Amerikan Savunma Bakanlığı sözcülerinden John Kirby de neredeyse aynı ifadelerle benzer bir açıklama yaptı. İfadelerdeki bu değişim, ABD’nin İslam Devleti’ne karşı daha kararlı mücadele edeceğinin ilk işaretleri olarak algılanıyor. Amerikan Dışişleri Bakanı John Kerry, İslam Devleti’ne karşı mücadelede geniş bir koalisyon oluşturmak amacıyla Ortadoğu’da bir dizi ülkeyi ziyaret etti.
Ankara'nın tavrı
Kerry geçen Cuma günü de Ankara’da Cumhurbaşkanı Erdoğan, Başbakan Davutoğlu ve Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ile birer görüşme yaptı. Görüşmelerde, "Türkiye ve ABD'nin bölgedeki tüm terör örgütlerine karşı bugüne kadar olduğu gibi önümüzdeki süreçte de ortak mücadele edeceklerinin vurgulandığı" duyuruldu. Görüşmelerin ayrıntısına ilişkin açıklama yapılmazken, özellikle İncirlik Üssü'nün İslam devleti örgütüne yönelik hava operasyonlarında nasıl bir rol oynayacağı konusunun da ele alındığı tahmin ediliyor. Başbakan Davutoğlu, Kerry ile görüşmesinin ardından ortak bir basın toplantısı düzenlemedi. Davutoğlu televizyondan yaptığı açıklamada, "ABD’nin Irak’ta bir askerî operasyon düzenlemesi gereklidir, ancak bu, ülkede siyasî istikrarı garanti etmek için yeterli değildir" şeklinde konuştu. Siyasi gözlemciler Türkiye’nin ve Mısır’ın herhangi bir askerî taahhüt altına girme niyetleri olmadığını tahmin ediyor.
Ortadoğu’daki temaslarının ardından Amerikan Dışişleri Bakanı şu açıklamayı yaptı: "Arapların, Avrupalıların, ABD’nin ve diğerlerinin katılımıyla geniş bir koalisyon oluşturacağımıza ve İslam Devleti örgütünü zayıflatmak ve çökertmek üzere Başkan Obama’nın açıkladığı stratejinin her noktasına katılacaklarına inanıyorum."
Fransa’dan destek
Kerry’e Fransa’dan da destek geldi. Kuzey Irak’ta Erbil’e bir ziyaret gerçekleştiren Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, ülkesinin İslam Devleti örgütüne karşı başlatılacak hava operasyonlarına katılacağını şu sözlerle vurguladı:
"Askerî desteğimizi bundan sonra da sürdüreceğiz ve bu desteği daha da artıracağız. Bugün, katılım sağlayan ülkelerin koordinasyonunu sağlamak üzere uluslararası bir koalisyon şekillendirdik."
Amerikan Dışişleri Bakanı Kerry, terör örgütüyle mücadelede şimdiye kadar 40 ülkenin destek vaadinde bulunduğunu açıkladı. Ancak hangi ülkenin nasıl destek vereceğinin ayrıntıları henüz belli olmadı. İslam Devleti ile mücadelede ABD’ne destek vereceklerini taahhüt eden ülkelerin temsilcileri, bundan sonra atılacak adımları görüşmek üzere yarın Paris’te biraraya geliyor.
Fransa, İslam Devleti örgütü ile mücadelede İran’ın da uluslararası bir konferansa davet edilmesinden yana görüş belirtirken, ABD, İran’ın böyle bir konferansa katılımının uygun olmadığını açıkladı.
© Deutsche Welle Türkçe
Çelik Akpınar