İsrail'e tepki büyüyor
20 Aralık 2012Yeni yerleşim yeri inşaatına başlanması beklenen ve Kudüs'ün güneyinde bulunan Givat Hamatos bölgesi, 1967'deki "6 Gün Savaşı"ndan sonra, İsrail tarafından işgal edilmişti. Bölgede inşa edilmesi beklenen 2 bin 600 hanelik yerleşim birimi için, Kudüs'teki yerel planlama yetkililerinden onay çıktı. Fakat projenin hayata geçirebilmesi için gerekli prosedürlerin tamamlanması bekleniyor.
Givat Hamatos'ta planlanan projenin, Arapların yaşadığı Doğu Kudüs ve Beytüllâhim çevresindeki Filistin yerleşim alanları arasındaki bağlantıyı keseceği belirtiliyor.
Söz konusu yerleşim birimlerine dair gelen eleştirilerde, İsrail'in yerleşim politikasının, Doğu Kudüs'te, Arapların yaşadığı yerler etrafında aralıksız bir halka oluşturarak, olası "iki devletli çözüm" durumunda, bölünmeyi imkânsızlaştırmayı hedeflediği belirtiliyor. Her iki taraf da başkent olarak Kudüs üzerinde hak iddia ediyor.
İsrail konutları arttırıyor
Givat Hamatos'ta hayata geçirilmesi beklenen proje, İsrail'in geçtiğimiz haftalarda duyurduğu ve uygulamaya geçirdiği yerleşim projelerinden sadece biri. Hafta başında Doğu Kudüs'ün kuzeyinde bulunan Ramat Shlomo adlı bölgede, 1500 hanelik bir projeye de yeşil ışık yakılmıştı. Ayrıca, yaklaşık 3 hafta önce İsrail, Kudüs ve Ölü Deniz arasında bulunan tartışmalı E1 bölgesinde 3 bine yakın konut inşa edeceğini duyurmuştu.
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, yaptığı bir açıklamada, işgal altındaki bölgeler ve Doğu Kudüs topraklarında proje gerçekleştirmenin İsrail'in egemenlik hakkı olduğunun altını çizerek "Bizden önceki tüm İsrail hükümetleri gibi, biz de yerleşim inşaatlarını sürdüreceğiz. Bizim için önemli olan, barıştan yana olmamız ve başkentimize sahip çıkmamızdır. Kudüs'te yaşayanlar için, inşaatlara devam edeceğiz. Bizden önceki İsrail hükümetleri de yapmıştı, benim hükümetim de bunu devam ettirecektir" şeklinde konuştu.
Tepkiler büyüyor
İsrail'e tepkisini resmen ortaya koyan Avrupa Birliği'nden sonra, Amerika Birleşik Devletleri de sert eleştirilerde bulundu. ABD hükümeti, İsrail'in projelerinin derin hayal kırıklığı yarattığını ve provoke ettiğinin altını çizdi.
Söz konusu proje ve Netanyahu'nun açıklamalarına ülke içinden de eleştiriler geliyor. Muhalefetin sol kanadından Yeş Atid (Gelecek Var) Partisi Başkanı Yair Lapid, tartışma yaratan yerleşim planından çok, Netanyahu'yu güçlü ortaklarını küstürmekle suçladı. Yerleşim planlarından çok, Kudüs'ün bölünmesine karşı olduğunu belirten Lapid, "İsrail'in Amerika ile olan ilişkileri bitirmek istercesine sergilediği tavırı yanlış buluyorum" dedi.
"Projeler seçim taktiği"
Netanyahu'nun çıkışları, İsrail medyasında da büyük yer buldu. Medyada, tansiyonun yükseltilmesinin ocak ayında yapılacak genel seçim öncesinde uygulanan bir taktik olduğunu belirtiyor.
Ocak ayında yapılacak genel seçimlerde, Başbakan Netanyahu'nun liderliğindeki Likud Partisi, Lieberman liderliğindeki aşırı sağcı Evimiz İsrail Partisi ile aynı listeden seçimlere katılacak. Seçimleri kazanması beklenen iki parti, koalisyon ortakları sayısını en aza indirmek için, muhafazakâr kesimlerden olduğunca fazla oy almaya çalışıyor.
Filistin, BM'ye gidecek
Bu arada Filistin kısa süre önce edindikleri "üye olmayan gözlemci devlet" statüsünü kullanarak, İsrail'in yerleşim projelerini, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konsey’ine şikayet edeceklerini bildirdi. Filistinliler, Güvenlik Konseyi'nin İsrail'i kınamasını umduklarını belirtiyorlar. Daha önce de Güvenlik Konsey’ine başvuran Filistin, ABD vetosu dolayısıyla başarılı olamamıştı.
Her ne kadar ABD son yerleşim projelerinden ötürü İsrail'i eleştirmiş olsa da, Obama hükümetinin oylamalardaki tavrını değiştirmesi beklenmiyor.
© Deutsche Welle Türkçe
Tim Aßmann / Nalan Şipar
Editör: Ahmet Günaltay