İsrail: Tamamen kabul edilemez
22 Ağustos 2010
İsrail Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Yossi Levy, yaptığı bir yazılı açıklamada, ''Uluslararası anlaşmaları bu denli bariz bir şekilde ihlal eden bir ülkenin, nükleer enerji kullanmanın faydalarından yararlanması tamamen kabul edilemez bir durumdur'' dedi.
Nükleer faaliyetleri nedeniyle yaptırımlara maruz kalan İran, ilk nükleer santralinin açılışını dün yapmıştı. İran'ın Buşehr kentindeki törende nükleer santrale yakıt verilmeye başlandı. Açılış törenine İran'ın Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Ali Ekber Salihi'nin yanı sıra santralin yapımına destek veren Rusya Atom Enerjisi Ajansı Rosatam'dan Sergey Kıryenko da katıldı.
Yapımına 1975 yılında başlanmıştı
Teknik yapımına 1975 yılında başlanan santralin yapımı için Tahran yönetimi önce Almanya ile anlaşma sağlamıştı. O dönem İran şahı sözkonusu ihaleyi Alman Siemens şirketine verme kararı almıştı. 1979 yılındaki devrimin ardından ise inşaat durduruldu. 1981 yılında ise Alman mühendisler ülkeyi terketti. 90'lı yılların ortalarında Tahran yönetimi bu kez İsfahan ve Buşehr'deki santraller için Rusya ve Çin'den yardım talep etti. Pekin İsfahan'daki, Rusya ise Buşehr'deki santral için kolları sıvadı. Ancak Buşehr'deki santral Rusya'nın planladığı gibi 1999 yılında değil, 11 yıl gecikme ile 2010'da tamamlanabildi. Şimdiye dek Buşehr'deki santrala 82 ton zenginleştirilmiş uranyumun transfer edildiği tahmin ediliyor.
Yaptırımlara rağmen geri adım atmıyor
Uluslararası baskılara ve BM Güvenlik Konseyi ile AB'nin yaptırımlarına rağmen İran nükleer faaliyetlerinden geri adım atmak istemiyor. İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad için Buşehr'deki 1000 megavat elektrik üreten nükleer santral, ülkenin nükleer çalışmalarında ilk adım olma özelliğini taşıyor. Cumhurbaşkanı, nükleer santrallerin ülke genelinde 20 bin megavat elektrik üretmesini hedeflediklerini söylüyor. İran nükleer santralleri sivil amaçlar için kullanacağını dile getirse de, uluslararası kamuoyu bu çalışmaların askeri hedeflere de hizmet edeceği endişesini taşıyor.
© Deutsche Welle Türkçe
DPA/AFP, HT/BS