İsrail geri adım attı

İsrail ile Filistinliler arasındaki çatışma dinmiyor. Filistin'in havan mermileri ile saldırmasının ardından İsrail'in dün Gazze'nin bazı bölgelerini savaş uçakları ile bombaladığı bildirildi. İsrailli yerleşimcilerin de Filistinlilerin evini ateşe verdiği gelen haberler arasında. Artan gerilim ve İsrail'in açıkladığı 20 binin üzerinde yeni konut kararı da barış görüşmelerini tehlikeye sokuyor. İsrail Başbakanı Netayahu'nun sürpriz şekilde kararın geri çekilmesini istemesi de Filistin'i yatıştırmadı. Filistin İsrail'i barış müzakerelerini başarısız kılmaya çalışmakla suçladı.

Tepkiler geri adım attırdı

İsrail Bayındırlık Bakanı Uri Ariel'in Batı Şeria'da yaklaşık 23 bin yeni Yahudi yerleşim birimi inşası kararı sert tepkilere yol açtı. ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Jen Psaki karardan kaygı duyduklarını belirtti. Psaki süren yerleşim faaliyetlerinin meşruiyetini kabul etmediklerini sözlerine ekledi. İsrail ile yeniden başlatılmaya çalışılan barış sürecinde Filistin'in baş müzakerecileri olan Saib Erekat ile Muhammed Şitaye de yeni karara tepki gösterdi ve görevlerinden alınmalarını istedi. Gelen tepkiler üzerine İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu geri adım attı. Netanyahu Bayındırlık Bakanı'ndan kararını gözden geçirmesini istedi. Ancak “Şimdi Barış” (Peace Now) hareketinden Lior Amihai Netayahu'nun açıklamasına temkinli yaklaşıyor:

"Mükemmel bir haber ama Batı Şeria'da olanları unutmamak gerek. Daha bir kaç gün önce Filistinli rehineler serbest bırakıldığı sırada binlerce konut binasının yapılmasına onay verildi.”

Netanyahu daha iki hafta önce Filistin topraklarında 3 bin 500 yeni konut inşasına onay vermişti. İsrail Başbakanı’nın hükümetteki yerleşim birimi taraftarı partilerin liderlerini etkilemek istediği tahminler arasında. İsrail gazetesi Yedioth Ahronot'un haberine göre, İsrail Başbakanı Netanyahu, 20 binden fazla konut inşası kararından vazgeçmesini ise İran tartışmaları ile gerekçelendirdi. Gazete, İsrail hükümetinin İran'ın nükleer programına ilişkin görüşmeler sürerken uluslararası toplumun tepkisini çekmek istemediğine değiniyor. Lior Amihai, Netanyahu'nun aslında Yahudi yerleşim bölgelerinin genişletilmesinden yana olduğunu belirtiyor:

“Yeni Yahudi yerleşim yerleri inşası kararının iptal edilmesi olumlu olsa da bu Batı Şeria'da inşa faaliyetlerinden vazgeçildiği veya genel olarak inşa izni verilmediği anlamına gelmiyor. Aksine yerleşim politikası destek görmeye devam ediyor. Bugün Batı Şeria'daki bölgeyi gezerseniz her yerde binalar yapıldığını görürsünüz.”

'Batı Şeria ikiye bölünebilir'

Söz konusu yeni 23 bin konutun Batı Şeria ile Doğu Kudüs'te inşa edilmesi ön görülüyordu. Lior Amihai özellikle de Doğu Kudüs ile Batı Şeria'daki Maaleh Adumim arasındaki bölgeyi kapsayan "E-1" bölgesindeki inşaat planlarının kritik olduğunu vurguluyor. Lior Amihai, bu bölgede konut inşa edilmesinin Batı Şeria'nın ikiye bölünmesi anlamına geleceğini söylüyor. İsrail'in yerleşim planları Filistin ile barış müzakerelerini neredeyse imkânsız kılıyor. İnsan hakları organizasyonu B'Tselem'e göre bugün 2 milyon 700 bin Filistinlinin ortasında yarım milyon Yahudi yaşıyor. Filsitinliler bu planlar durmadan barış görüşmelerinin başlayabileceğinden kuşkulu. Filistin Kurtuluş Örgütü’nden Hanan Aşravi:

"Amerika Birleşik Devletleri İsrail'e yasalardan üstün olmadığını devamlı zaman kazanma taktiği uygulayarak, istediğini yapamayacağını izah etmeli. Bu en başta yeni yerleşim yerlerini, Kudüs'te ele geçirmeye devam ettiği yerleri kapsıyor."

© Deutsche Welle Türkçe

Tania Krämer / Deniz Karahan

Editör: Başak Özay