İslam din dersi sorunlarla başladı

Almanya'nın Duisburg kentinin Marxloh semtinde bir çarşamba sabahı... Hava oldukça soğuk. 2-A sınıfındaki 18 Müslüman öğrenci atkı ve eldivenlerle, İslam din dersinin yapıldığı sınıfın kapısından içeri koşuyor. Dersin öğretmeni Hüseyin Çetin. Önce hep birlikte ilahi söylüyor, sonra da yardımlaşma üzerine konuşmaya başlıyorlar. Öğretmen, evde hangi öğrencinin annesi ve babasına yardım ettiğini bilmek istiyor. Pek çok öğrenci parmak kaldırıyor.

Çetin'in dersinin adı bu senenin başından bu yana “İslam din dersi”. Kuzey Ren Vestfalya, Almanya’da bir ilke imza atarak İslam din dersini yürürlüğe koydu. Ancak dersin başlamasıyla birlikte bazı sorunlar baş gösterdi. Ren ve Ruhr bölgesinde toplam 100 bin Müslüman öğrencinin olduğu sanılıyor. Derse katılabilen öğrencilerin sayısı bunun yalnızca yüzde 2'si, yani 2 bin. Buna neden olan faktörse öğretmen açığı. Yeşiller Partisi'nden Kuzey Ren Vestfalya Eğitim Bakanı Sylvia Löhrmann şöyle konuşuyor:

“Böyle bir dersin ders programına alınıp alınmayacağını dahi bilmeden öğretmen eğitmemiz biraz zor olurdu. Buna başlayabilmek için yasal bir zemin olması gerekiyordu. Bunun adım adım olacağı belliydi. Ancak buna rağmen dersi başlatmak çok iyi bir karardı, öğrenciler ve ailelerden çok olumlu tepkiler alıyoruz."

İslam din dersi öğretmenleri yetiştiriliyor

Alman üniversitelerinde İslam din dersi öğretmenlerinin yetiştirilmesine yeni başlandı. Münster Üniversitesi İslam İlahiyat Merkezi bünyesindeki İslam Din Dersi Öğretmenliği Bölümü ilk mezunlarını 2017 yılında verecek. İslam din dersi öğretmeni Hüseyin Çelik ise Kuzey Ren Vestfalya'daki 40 hazır din öğretmeninden biri. Çelik, üniversite eğitimini Bursa'da Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nde tamamlamış. 1999 yılından bu yana çeşitli pilot projelerde İslam din öğretmeni olarak görev alan Çetin, öğrencilerin bilgi seviyesinin birbirinden farklı olduğuna dikkat çekiyor: “Bizim görevimiz, daha önceden mevcut olan bilgileri ki bunların bir kısmı yanlış da olabiliyor, düzeltmek. Derste bir ortak yol bulmaya çalışıyoruz. Çocuklar, farklı ailelerden geliyor. Yalnızca Türk çocuklar yok, Boşnak ve Faslı öğrenciler de var. Bunun derse bir zenginlik kattığını düşünüyorum.”

Öğretmen açığına ara çözüm

Peki, İslam din dersi alamayan Müslüman öğrencilerin yüzde 98'lik bölümüne ne olacak? Onların tek seçeneği camilerdeki Kuran kursları mı, yoksa aileler mi çocuklarına din eğitimi vermeli? Bakan Sylvia Löhrmann, din dersinden önce de ders programında yer alan "İslamî Bilgiler" dersine her yaştan yaklaşık 10 bin Müslüman öğrencinin katıldığını söylüyor. Bu dersin içeriği din dersinden daha farklı ve ders inanç merkezli değil. Münster Üniversitesi İslam İlahiyat Merkezi Başkanı Prof. Muhanad Hurşit, Kuzey Ren Vestfalya Eğitim Bakanlığı'nın öğretmen açığı sorununa bulduğu ara çözüme dikkat çekiyor: “İlahiyat temelli olan ancak din dersi verebilecek yeterlilikte olmayan bir grup var. Bunlar eğitilerek, gereken niteliklere kavuşturuluyor. Bence daha önemli olan bir grupsa tarih, matematik gibi başka derslere giren Müslüman öğretmenler. Onların da kısa bir seminerden geçtikten sonra, din dersi vermesi sağlanıyor. Bu iki kaynak, bölümümüz ilk mezunlarını verene kadar kullanılabilir. Bölüm yılda 80 ila 100 arasında mezun verecek.”

"Ders kitabı yok"

Almanya'nın Bonn kentinde yıllardan bu yana, özellikle yüksek sınıflardaki öğrencilere "İslamî Bilgiler" dersi veren Aziz Fooladvand ise ders malzemesi eksikliğinden yakınıyor. Her sınıf için ders konusu seçimini kendisinin yaptığını belirten öğretmen, bunun meşakkatli olduğunu ve çok zaman aldığını ifade ediyor. Fooladvand ayrıca yüksek sınıflar için bir müfredat olmadığını da söylüyor. Ancak Prof. Muhanad Hurşit sayıca mütevazı bir başlangıç yapılmış olsa da İslam din dersinin Müslüman çevrelerde çok olumlu karşılandığını söylüyor. Hurşit bunun Almanya'daki Müslüman toplumu tarafından Müslümanların eşit vatandaşlar olarak görüldüğünün bir simgesi olarak algılandığını kaydediyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Ulrike Hummel / Başak Özay

Editör: Ercan Coşkun