İranlı kadınların başörtüsü eylemi yayılıyor

İran'da Aralık 2017'de başlayan başörtüsü protestosu yeni bir boyut kazandı. Vida Movahed'in Tahran'da bir elektrik dağıtım kutusuna çıkıp, beyaz başörtüsünü elinde salladığı gün başlayan tek kişilik eylemler farklı kentlere de yayılıyor.

Vida Movahed'i izleyen kadınların eylemlerine çarşamba günleri devam etmesi nedeniyle "Beyaz Çarşamba" adını alan protesto, artık haftanın farklı günlerinde, farklı renklerdeki başörtülerle de düzenleniyor. Kadınlar, başörtülerini çıkararak İran'daki başörtüsü zorunluluğunu protesto ediyor ve bu konudaki kararın kendilerine ait olduğunu savunuyor.

 

DW Farsça'dan gazeteci Shabnam von Hein, kadınların oldukça kalabalık cadde ve sokaklarda, korkusuzca ya başörtülerini çıkarıp salladıklarını ya da başörtüsü kullanmayan kadınların ellerinde birer başörtüsü sallayarak, bu eylemlere destek verdiğine dikkat çekti. 

Farklı kentlerde bireysel eylemler

Tahran'da başlayan eylem, İran'ın diğer büyük kentleri Meşhed ve Şiraz'a da uzandı. Gazeteci Shabnam von Hein, küçük kentlerde yaşayan kadınların büyük kentlerdeki kadınlara göre daha temkinli davranmak zorunda kaldığını ifade etti. Gazeteci, bu nedenle eylemlerin daha ziyade büyük kentlerde olduğunu belirtti.

28 Aralık 2017 tarihinde ilk kez Tahran'daki kalabalık Engelab caddesindeki bir elektrik dağıtım kutusu üzerine çıkıp, beyaz başörtüsünü sallayarak, "başörtüsü takma kararını kadınların vermesi gerektiğini" savunan Vida Movahed, eylemin hemen ardından tutuklanmıştı.

Movahed'in avukatı Nesrin Sotoudeh Deutsche Welle'ye yaptığı açıklamada, Movahed'in bir ay tutuklu kaldıktan sonra tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldığını belirtti.

İnsan hakları avukatı olan Sotoudeh, İran'da boyut değiştiren başörtüsü eyleminin, erkeklerden destek görmesi durumunda İran'da geniş kitlelere yayılabileceği görüşünde.

Vida Movahed'in eyleminin ardından Tahran'da aynı noktada 29 Ocak tarihinde Nargess Hosseini adlı kadın da aynı eylemi tekrarladı.

Nergiz Hüseyin eylemin ardından tutuklandı. Hüseyin de tutuklu yargılanacak.

"Simgeye dönüşebilir"

İranlı gazeteci Shabnam von Hein, Engelab caddesi üzerindeki eylemin başladığı elektrik dağıtım kutusunun bir simge haline dönüşebileceği görüşünde.

Vida Movahed, Tahran kentinin kalbi sayılan Engelab caddesindeki eyleminin ardından sosyal medyada "Engelab kızı" olarak tanımlanmıştı.

Shabnam von Hein, "Nergiz Hüseyin, Engelab caddesinde simge haline gelen noktada eylem yaptığı için tutuklandı" dedi. 

Tüm kadınların gözaltına alınmasının ya da tutuklanmasının mümkün olmadığını belirten von Hein, kısa süren ve tek başına yapılan eylemlere polisin müdahale etmesinin de zor olduğuna dikkat çekti.

"Başörtülü kadınlar da destek verdi"

İran'da eylemler nedeniyle güvenlik önlemleri arttırıldı, özellikle de çarşamba günleri sıkı önlemler uygulanıyor. İranlı gazeteci von Hein, eyleme katılan kadınların sayısını belirlemenin zor olduğunu ve ellerinde istatistik olmadığını belirtiyor. İranlı gazeteci, başörtüsü takan kadınların da ellerine bir başörtüsü alarak eyleme destek verdiğine dikkat çekiyor. Movahed'in avukatı Nesrin Sotoudeh de İran'da birçok kadın ve erkeğin başörtüsüne karşı oldukları görüşünde. 

İran'daki başörtüsü eylemi sokakların yanı sıra sosyal medya üzerinden de yayılmaya devam ediyor. Beyaz başörtüsü simgesinin yerini de farklı renkte başörtüleri almaya başladı. İranlı kadınlar "Beyaz Çarşamba" adı altındaki bireysel eylemlerini artık farklı gün ve farklı renkte başörtüleriyle de yapıyor.

İran'da 1979 yılındaki İslam devriminden bu yana başörtüsü zorunluluğu uygulanıyor. 

DW/GA,BÖ

© Deutsche Welle Türkçe