İran: İsrail Gazze'ye girerse kimse durumu kontrol edemez
15 Ekim 2023
İran, İsrail'in Gazze Şeridi'ne olası bir kara harekâtının, Ortadoğu'daki tansiyonu daha da tırmandırabileceği konusunda uyarıda bulundu.
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Abdullahiyan'ın Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed al Sani ile Katar'ın başkenti Doha'daki görüşmesi sonrasında İran Dışişleri Bakanlığı Pazar günü bir açıklama yaptı. Açıklamada Abdullahiyan'ın İsrail’in olası kara harekatı konusunda "Durumun kontrol edilmesini ve çatışmaların yayılmamasını kimse garanti edemez" dediği aktarıldı. Abdullahiyan'ın ayrıca "Savaşın ve krizin boyutunun yayılmasını önlemekle ilgilenenler, Gazze'deki siviller ve vatandaşlara yönelik barbarca saldırıları önlemelidirler" dediği belirtildi. Ayrıca Abdullahiyan'ın, Hamas’ın İsrail'e yönelik 7 Ekim'deki saldırıları sonrasında İsrail'in yanında olduğunu belirten ABD'yi eleştirdiği ifade edildi.
Bu açıklama, Abdullahiyan'ın Katar, Irak, Suriye ve Lübnan'ı ziyaret ettiği bölge turu sırasında geldi. Lübnan'da Hizbullah lideri Hasan Nasrallah ile de görüşen Abdullahiyan Cumartesi günü başkent Beyrut'ta gazetecilere yaptığı açıklamada, bölgedeki müttefik grupların liderleriyle farklı senaryolar hakkında konuştuklarını ve "herkesin parmaklarının tetikte olduğunu" ifade etmişti. İran Dışişleri Bakanı, İsrail'e çağrıda bulunarak Gazze'ye yönelik saldırıların bitmesi gerektiğini söylemiş, ancak diplomasi için de alan olduğunu aktarmıştı. Abdullahiyan, "Diplomatik önlemler için halen olasılık var ancak yarın çok geç olacak: Bu suçlar hemen durdurulmalı" demişti.
Hizbullah ve Hamas liderleriyle görüşme
İran Dışişleri Bakanlığının Pazar günkü açıklamasında Abdullahiyan'ın Lübnan’ın başkenti Beyrut'ta ve Doha'da Hamas'ın üst düzey yetkilileriyle bir araya geldiği aktarıldı. İran'ın resmi haber ajansı IRNA ise, İran Dışişleri Bakanı Abdullahiyan'ın Hamas lideri İsmail Haniye ile Doha'da görüştüğünü ve iki siyasinin İsrail'e karşı "direniş eksenini" kuvvetlendirme yollarını tartıştıklarını aktardı.
İsrail ordusu, Gazze'ye hava ve deniz saldırılarını da içeren "büyük bir kara operasyonu" düzenleyeceğini duyurduktan sonra sınıra askeri birliklerini yığmış, toplam nüfusu 2,3 milyon olan Gazze Şeridi'nin kuzeyinde yaşayan yaklaşık 1,1 milyon Filistinliye güneye gitmeleri için çağrıda bulunmuştu.
ABD: İran doğrudan çatışmaya girebilir
Diğer yandan ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, ABD'li CBS televizyon kanalına yaptığı açıklamalarda, İsrail ile Lübnan sınırında yeni bir savaşın çıkma ihtimaline atıfta bulundu ve "İran'ın bir şekilde doğrudan çatışmaya girmeyi tercih edebileceğini göz ardı edemeyiz. Her türlü olasılığa karşı hazırlıklı olmalıyız" dedi. Sullivan İran'ın savaşa dahil olma ihtimali üzerine "Bu bir risk ve en başından bu yana dikkate aldığımız bir risk" dedi.
ABD'nin iki uçak gemisini bölgeye gönderme kararına değinen Sullivan, "(ABD) Başkanı'nın doğu Akdeniz'e bir uçak gemisi, Körfez'e bir uçak gemisi göndermek için hızlı ve kararlı bir şekilde davranmasının sebebi bu, çünkü bu durumu suistimal etmek isteyen herhangi bir devlete veya aktöre karşı çok açık bir mesaj gönderdi" diye konuştu.
ABD'den bölgeye ikinci uçak gemisi
Hamas'ın 7 Ekim'de gerçekleştirdiği ve bin 300'ü aşkın İsrailli'nin öldürülüp onlarcasının da rehin alındığı saldırıların ardından ABD, USS Gerald R. Ford isimli uçak gemisi ile ona eşlik eden gemileri doğu Akdeniz'e göndermişti. ABD Savunma Bakanı Llyod Austin Cumartesi günü yaptığı açıklamada, ikinci bir uçak gemisinin bölgeye intikalini açıklamıştı. Austin bunun amacını "İsrail’e karşı düşmanca hareketleri veya Hamas'ın saldırısı sonrasında ortaya çıkan savaşı her türlü yaygınlaştırma çabalarını engellemek" olarak açıklamıştı. USS Eisenhower isimli uçak gemisiyle ona eşlik eden gemilerin, halihazırda doğu Akdeniz'de olan USS Gerald R. Ford'a katılması bekleniyor.
Hamas'ın saldırısı sonrasında İsrail'in Gazze'ye yönelik başlattığı ve ikinci haftasına giren saldırılarda şu ana kadar 2 bin 300 Gazzeli hayatını kaybetti.
AFP, dpa / DÇÜ, EC