Irak'ta demokrasi sınavı

Irak halkı, pazar günü, Saddam rejiminin yıkıldığı 2003 yılından bu yana ikinci kez sandık başına giderek yeni parlamentoyu seçmek için oy kullandı. Ülkenin siyasi geleceği açısından büyük önem taşıyan seçimler, terör saldırılarının gölgesinde yapıldı. Ülke genelindeki saldırılarda, en az 38 kişi öldü, 110 kişi de yaralandı. Irak Seçim Komisyonu, seçim sonuçlarının iki üç gün içerisinde açıklanacağını duyurdu. Resmî olmayan ilk sonuçlara göre, Başbakan Nuri El Maliki liderliğindeki Hukuk Devleti ittifakının yarışı önde götürdüğü belirtiliyor. Eski Başbakan İyad Allavi başkanlığındaki Irakiye ittifakı da seçimin favorilerinden. Toplam 18 milyon 900 bin kayıtlı seçmenin bulunduğu Irak’ta ilk tahminlere göre seçimlere katılım oranı yüzde 55 ila 60 arasındaydı.

Halk tehditlere boyun eğmedi

Irak’ta 2003 yılında ABD liderliğindeki işgalin ardından ikinci kez genel seçimler yapıldı. Ancak Iraklıların ve tüm dünyanın kesin seçim sonuçlarını öğrenmeleri için birkaç gün daha beklemeleri gerekecek. Çünkü hem sistemin karmaşıklığı hem de ülkenin içinde bulunduğu durum zaman gerektiriyor.

Ancak şiddet ve ölüm tehditleri, Iraklıları demokratik haklarını kullanmalarından alıkoyamadı.

“Patlamalar bizi korkutamaz. Bizler inançlı insanlarız ve teröristler bunu engellemek için ne kadar uğraşırsa uğraşsın, her halükarda seçimlere gideceğiz.”

Seçim gözlemcileri, El Kaide’nin özellikle Sünnilere yönelik boykot çağrısı ve seçim merkezlerine saldırı tehditlerine karşın, oy kullanma oranının yüzde 50’den fazla olduğunu açıkladı. Iraklı seçmen, seçim sonuçlarının Irak’ın bütünlüğünün sağlanmasına katkıda bulunmasını istiyor:

“Benim için Irak’ın bütünlüğü temel prensip. Çünkü sadece bu şekilde ülkenin her yerinde normalleşme var olabilir. Bu çok önemli. Seçime katılanların çoğu bunu istiyor.”

Obama'dan kutlama mesajı

Pazar günü yapılan seçimler sırasında Bağdat’ta güvenliği sağlamak için 200 bin polis ve asker görevlendirildi. Buna rağmen saldırılar önlenemedi. Ülke genelinde meydana gelen saldırılarda onlarca kişi yaşamını yitirdi, çok sayıda kişi de yaralandı. Irak’taki seçimler ve oluşacak yeni siyasi tablo, ABD Başkanı Barack Obama için de büyük bir sınav niteliğinde. Irak halkını seçimlere katılma cesareti göstermelerinden dolayı kutlayan Obama, Iraklı güvenlik güçlerine de övgüde bulundu:

“Beklendiği gibi, Irak’taki El Kaide ve diğer aşırılık yanlısı grupların demokratik haklarını kullanmak isteyen masum Iraklıları öldürerek, Irak’ın ilerlemesini engellemeye çalıştıkları bazı şiddet olayları yaşandı. Fakat genel güvenlik düzeyi ve saldırıların önlenmesi, seçimlerde koruma görevini üstlenen Irak güvenlik güçlerinin artan profesyonellik ve yeteneğini ortaya koyuyor.”

ABD Başkanı, Irak'taki siyasi istikrar ve güvenlik durumuna bağlı olarak, asker sayısını gelecek 5 ay içerisinde yarı yarıya azaltmayı ve 2011 yılından itibaren muharip güçlerin tamamını geri çekmeyi planlıyor. Seçimlerde, Irak Parlamentosu'ndaki 325 sandalye için 167 partiden oluşan 12 siyasi ittifak ve 74 farklı partiden 6 bin 200 aday yarıştı. Seçimin favorisi ise Başbakan Nuri El Maliki’nin lideri olduğu Hukuk Devleti İttifakı gösteriliyor. El Maliki yaptığı açıklamada, seçimin önemine dikkat çekti:

“Bugün zor bir gün ve biz Iraklıların karşı karşıya kaldığı pek çok zorluk mevcut. Ancak tüm engelleme girişimlerine karşın, Irak halkının kararlığı bu seçimleri başarıya ulaştıracaktır. Her oy, Irak’ın geleceği için önemlidir.”

Allavi Hükümet'i eleştirdi

Eski Başbakan İyad Allavi'nin başını çektiği Irakiye ittifakı da seçim öncesi şans tanınan ittifaklar arasındaydı. Allavi, açıklamasında hükümeti eleştirdi:

“Irak Hükümeti, seçimlere daha iyi hazırlanmalıydı. Ne yazık ki, çok fazla usulsüzlük var.”

Seçimler, uluslararası örgütler ve 100 kadar ülkeden davet edilen yaklaşık 500 gözlemci tarafından izlendi. Siyasi gözlemciler, seçimlerde hiçbir ittifakın tek başına iktidar olacak kadar yeterli oy oranına ulaşmasına ihtimal vermiyor. Bu nedenle ülkede hükümet kurma görüşmelerinin aylarca sürebileceği belirtiliyor.

© Deutsche Welle Türkçe

dpa/AP/AFP/DW/BS/NH