1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Irak'ta bölünme tehdidi

26 Eylül 2012

Irak, savaşın üzerinden yıllar geçmiş olmasına rağmen istikrardan uzak. Ülkenin Kuzey’de Kürtler, güneyde Şiiler ve merkezde Sünniler olarak üçe bölünmesi senaryoları hâlâ gündemde.

https://p.dw.com/p/16FuZ
Fotoğraf: Reuters

ABD’nin 1991 yılında Saddam Hüseyin’e karşı ülkenin kuzeyinde oluşturduğu uçuşa yasak bölgede kapsamlı özerklikten yararlanan Kürtler, petrol gelirlerinin de yardımıyla giderek serpildi. Bölgede ekonomiyle birlikte özgüven de geliştikçe bağımsızlık talepleri artıyor. Irak merkezî hükümetinin Kürt kökenli eski bakanlarından Sarbast Pamerni bu talebi şöyle dile getiriyor: “Kürt halkı kendi devletine sahip olma hakkından niye mahrum bırakılıyor? Bu halk yüzyılı aşkın süredir özgürlük, adalet ve kendi kendini yönetme vizyonu için mücadele veriyor.”

Toplam sayıları 40 milyon olarak tahmin edilen Kürtler, dünyada kendi devletine sahip olmayan en büyük etnik grup konumunda. Irak, Suriye, Türkiye ve İran’ın yanı sıra Batı Avrupa ve ABD’de de çok sayıda Kürt yaşıyor.

Refah artıyor

PKK’nın eski Batı Avrupa sorumlusu Akif Hasan, Kuzey Irak’ta devlet için altyapının hazır olduğu görüşünde. Hasan, “Bugün Irak’taki Kürtlerin özerkliği öylesine olgunlaştı ki, bir hukuk devletinin tüm temel ögelerine, yürütme, yasama ve yargıya sahip. Devlet erki böylelikle çeşitli organlara dağıtılmış durumda" şeklinde konuşuyor.

Bildergalerie Irak Umwelt und Wüstenbildung
Kuzey Irak'ta ekonomik refah artıyor.Fotoğraf: DW/Munaf Alsaidi

Kuzey Irak'ta petrol gelirleriyle birlikte inşaat sektöründe patlama yaşanıyor, ticaret ve hizmet sektörü hızla gelişiyor, altyapıya büyük yatırımlar yapılıyor. Tüm bunların sonucunda istihdam şansı da artıyor.

Bağdat'taki merkezî hükümet, petrol gelirlerinin yüzde 17'sini Erbil'e gönderiyor. Ancak Kuzey Iraklı Kürtler bölgedeki petrolü kendileri çıkarmak ve gelirine tek başına sahip olmak istiyor. Sarbat Pamerni petrol konusunda Bağdat ile Erbil arasında yaşanan anlaşmazlığın ülkeyi bölünmeye götürebileceğini belirtiyor.

Irak Regierungsbildung
Barzani, Irak'tan kopabileceklerini söyledi.Fotoğraf: dapd

Barzani'den tehdit

Kuzey Irak'taki Bölgesel Kürt Yönetimi Başkanı Mesud Barzani, Lübnan'da yayımlanan El Hayat gazetesine geçtiğimiz hafta verdiği demeçte, Bağdat'taki merkezî hükümetin diktatörlüğe doğru yol alması durumunda Irak'tan kopacakları tehdidinde bulunmuş, bu senaryonun önüne geçmek için tüm siyasî partilerin anayasaya bağlı kalması gerektiğini, aksi takdirde ülkenin üçe bölüneceğini söylemişti.

Kürt politikacı Sarbast Pamerni, başlangıçta 27 Eylül'de yapılması öngörülen, ancak süresiz ertelenen bölgesel meclis seçimlerinin tüm Irak için belirleyici olacağını belirtiyor. Pamerni, “Kürt bölgesindeki siyasî dönüşüm tüm Irak üzerinde etkili. Kürt bölgesindeki seçimlerin ardından yeni bir siyasî ortam doğacak. Ve bu ortam Irak’ın tüm geleceğini belirleyecek" diyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Fouad El-Auwad / Çeviren: Beklan Kulaksızoğlu

Editör: Başak Özay