İran'dan gövde gösterisi

Batılı ülkeler ile İran arasında devam eden gerginlik artıyor. Orta menzilli 'Kadir' ve 'Nasr' füzelerinin denenmesi, Batılı ülkelerle gerilimin arttığı bir döneme denk geldi.

Füze denemelerinin ardından İran devlet televizyonuna konuşan İran Deniz Kuvvetleri Komutan Yardımcısı Tuğamiral Mahmud Musevi stratejik öneme sahip Hürmüz Boğazı yakınlarında düzenlenen tatbikatta Kadir ve Nasr tipi füzelerin denemesinin başarıyla yapıldığını belirtti.

İran resmi haber ajansı IRNA'ya füze denemesi hakkında açıklama yapan İran Deniz Kuvvetleri Komutan Yardımcısı Tuğamiral Mahmud Musevi ''Kadir'' tipi füzenin Basra Körfezi'nde belirlenen hedefleri başarıyla yok ettiğini belirtti. Musevi, karadan karaya atılan Nasr füzesinin de başarıyla fırlatıldığını söyledi.

"Her hedefi vurma imkânına sahibiz"

Musevi, Kadir füzesinin İranlı uzmanlar tarafından daha da geliştirilerek, entegre radar sistemiyle donatıldığını ve yüksek teknolojiye sahip olduğunu söyledi. Tuğamiral bu füze sistemleriyle her hedefi diledikleri an vurabilme imkânına sahip olduklarını vurguladı.

Ancak füzenin menziliyle ilgili verilen bilgiler soru işaretlerine neden oldu. IRNA ajansının haberinde 200 kilometre menzile sahip olduğu belirtilen füze “uzun menzilli” olarak nitelendiriliyor. Oysa normalde bu tip bir füze ancak orta veya kısa menzilli füze sınıfına giriyor.

Tehdide tehditle yanıt

İran'ın füze denemesinin Batı ile gerginliğin arttığı bir döneme denk gelmesi dikkat çekti. Tahran hükümeti, nükleer programıyla ilgili anlaşmazlıkta Batılı ülkelerin İran’a yönelik yaptırımları daha da genişletme tehdidine, Hürmüz Boğazı’nı kapatma tehdidiyle karşılık vermişti. Basra Körfezi ile Umman Denizi'ni birbirine bağlayan Hürmüz Boğazı stratejik bir öneme sahip. Dünyanın petrol ihtiyacının yüzde 40’ı buradan naklediliyor.

İran daha önce de Hürmüz Boğazı'nı kapatma tehdidinde bulunmuştu. Uzmanlar İran'ın bu tehdidini hayata geçirmesi halinde petrol fiyatlarında büyük artış yaşanabileceği uyarısını yapıyor.

Hammadde uzmanı Frank Schallenberger “İran'ın Hürmüz Boğazı'nı kapatması halinde eldeki rezervlerin Batı'nın ihtiyacını bir süre daha karşılayacağını, ancak rezervlerin de bir sınırı olduğunu” kaydetti. Schallenberger'e göre böyle bir durumda petrol fiyatlarında başlangıçta yaklaşık yüzde 20'lik bir artış yaşanması mümkün.

Schallenberger, uzun vadeli bir abluka halinde ise petrol fiyatlarında rekor bir artış yaşanabileceği uyarısını yaptı.

Yaptırım kıskacı giderek daralıyor

İran'a yönelik Batı'nın uyguladığı yaptırımların dozu son dönemde giderek artmış, son olarak hafta sonunda ABD Başkanı Barack Obama, İran Merkez Bankası ve mali kuruluşları hedef alan bir dizi yaptırımı daha yürürlüğe sokmuştu.

Alman Dış Politika Enstitüsü'den Henning Riecke, Batı'dan gelen yaptırım baskısı karşısında İran'ın tutumu ile ilgili şu değerlendirmede bulundu:

"İran şu anda, şimdiye kadarkilerden daha sert, kendi petrol programının geliştirilmesini ve finansmanını hedef alan yaptırımlarla karşı karşıya olduğunu görüyor. Bu nedenle fazlasıyla kaygılılar. Bu tür eylemlerle petrol fiyatlarını tırmandırmak ve şu anda yaptırımları görüşen Amerikalılar ile Avrupalıların bu konuda ne kadar kırılgan olduğunu göstermek istiyorlar diye düşünüyorum. Yani öncelikli hedef, bu şekilde İran'a karşı yaptırım cephesini zayıflatmak."

© Deutsche Welle Türkçe

DW/dapd/AFPD/dpa, BW/BK