İklim değişikliğini yavaşlatmanın 7 yolu

Birçoğumuz, iklim değişikliği nedeniyle daha sık yaşanan orman yangınlarını, kasırgaları ve selleri engelleyemediğimizden yakınıyoruz. Doğayı kirleten fosil yakıt şirketlerinin durdurulamayacağına, hükümetlerin onlara ilişkin gereken düzenlemeleri yapamayacağına, emisyon azaltma hedeflerine asla ulaşılamayacağına dair bir inanç var.

Ancak bireysel olarak - ve nihayetinde kolektif olarak - küresel ısınmayı artıran sera gazı emisyonlarının sınırlandırılmasına katkı sağlamak için yapabileceğimiz pek çok şey var.

1. Uçakları ve benzinli araçları terk edip, otobüs, tren ve bisiklet kullanmak

Dünyadaki emisyonların yaklaşık beşte biri karayolu trafiği başta olmak üzere ulaşımdan kaynaklanıyor.

Emisyonları azaltmanın kolay bir yolu, benzinli araçlardan vazgeçip trenlere, bisiklete, e-araçlara ve mümkün olan her yerde sıfır emisyonlu ulaşım aracı olan yürümeye yönelerek ulaşımı karbondan arındırmak.

Şehirlerde, e-scooter'lardan e-otobüslere kadar elektrikli ulaşım seçenekleri A noktasından B noktasına seyahati düşük emisyonlu hale geliyor. Benzinli bir otomobilin üretim ve kullanım aşamasındaki emisyonları hesaba katıldığında, elektrikli bir scooter'dan 10 kat daha fazla karbon pompalıyor.

Dünya nüfusunun uçağı kullanan yaklaşık yüzde 10'unun uçak yerine treni tercih etmesinin de büyük bir etkisi olabilir. Avrupa şehirleri arasındaki bir tren yolculuğu, aynı kentler arasında yapılan bir uçuştan yüzde 90'a kadar daha az karbondioksit yayıyor.

2. Et ve et ürünleri yerine bitkisel ürünlerle beslenmek

Küresel sera gazı emisyonlarının yaklaşık yüzde 15, et ve süt ürünlerinin üretiminden kaynaklanıyor. Bu üretim, biyoçeşitlilik kaybına, toprakların kirlenmesine ve kirliliğe de yol açabiliyor.

Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) bu yıl küresel ısınmayı azaltmak için 2030 yılına kadar emisyonların yarı yarıya azaltılması gerektiğini belirttiğinde, sera gazlarını azaltmak için en büyük katkının "bitkisel proteini yüksek, et ve süt ürünleri düşük diyetlere" geçiş ile yapılacağını vurguladı.

Dolayısıyla vejetaryen ya da daha da iyisi vegan olmak, iklim değişikliği üzerindeki etkilerini azaltmak isteyenler için hiç de zor değil gibi görünüyor.

İklim dostu bitki bazlı etlerin yaygınlaşması bu seçimi daha da kolaylaştırıyor.

Boston Consulting Group'a göre bitkiler şu ana kadar proteinin yalnızca yüzde 2'sini sağlıyor. Ancak bu oranın 2035 yılına kadar yüzde 11'e yükselmesi bekleniyor. Et ve süt ürünlerine olan talebimin azalması halinde bu artışın daha da hızlanabileceği belirtiliyor.

3. Hükümetlere harekete geçmeleri için baskı yapmak

Fridays for Future protestolarına katılan okul çocukları iklim için kolektif bir duruş sergilemenin mümkün olduğunu gösterdi. Politikacılar yeterince çaba göstermiyor olabilirler, ancak iklimle ilgili kaygılar dünyanın dört bir yanındaki seçimlerde oy verme eğilimlerini yönlendirdiği için dinlemek zorunda kalıyorlar. Son olarak Avustralya'da seçilen yeni lider, birçok kişi yetersiz kaldığını düşünse de, iklim hedefini önemli ölçüde artırma sözü verdi.

Bazen mahkemeler de dinliyor. Nisan 2021'de Fridays for Future'dan gençler, bir Alman yüksek mahkemesinde iklim eylemi eksikliğinin temel özgürlüklerini tehdit ettiğini ve bunun anayasaya aykırı olduğunu başarıyla savundular. Sonuç olarak mahkeme, federal hükümeti emisyon azaltma hedeflerini güçlendirmeye zorladı - ki federal hükümet bunu birkaç ay sonra yaptı.

İklim, genç nesil seçmenler arasında en önemli endişe konusu haline gelirken, protestolar, sosyal medya kampanyaları ya da yerel temsilcilere mektup yazarak politikacılara iklim konusunda baskı yapıyorlar.

Almanya'nın başkenti Berlin'de bir vatandaş girişiminin 2030 yılına kadar karbon nötrlüğü hedefiyle iklim referandumu talebi siyasetçilere baskı yapmaya başlamak için iyi bir nokta.

4. Yeşil enerji sağlayıcılara geçmek, yenilenebilir enerji kaynakları kullanmak

Enerji için fosil yakıtların yakılması küresel sera gazı emisyonlarının en büyük kaynağı. Bu da rüzgar veya güneş gibi temiz, yenilenebilir kaynaklardan elde edilen yeşil elektriği tercih etmeyi, iklime zarar veren önemli bir karbon kaynağını azaltmanın harika bir yolu haline getiriyor.

Tüketiciler şimdiden bir fark yaratmış durumda. Avrupa Birliği'nde 2019 yılı itibariyle yenilenebilir elektrik üretimi 2005 yılına kıyasla iki katına çıkarak tüm elektrik üretiminin yüzde 34'ünü oluşturdu. Bu, en yüksek emisyona sahip fosil yakıt olan kömürün artık AB'nin elektriğinin çoğunu sağlamadığı anlamına geliyor.

Bir evde ya da bir apartman bloğunda yaşayanlar da çatılarına temiz güneş enerjisi ya da gazlı ısıtmanın yerine elektrikli ısı pompaları kurmayı deneyebilirler.

5. Işıkları kapatmak, kaloriferi kısmak

Isıtma sistemlerini kısmak kadar basit bir şey bile çok fazla enerji tasarrufu sağlayabilir. Bu nedenle, ülkenin Rus gazına bağımlılığı yüzünden enerji kriziyle karşı karşıya kalan Alman hükümeti, bu kış kamu binalarında sıcaklığı 19 derece ile sınırlandıracak.

Geceleri bilgisayarınızı kapatmak ve boşta duran elektronik cihazların fişini çekerek "vampir" gücü ortadan kaldırmak, iklim değişikliğini önleyici bir diğer eylem. Daha da kolayı, odada olmadığınız zamanlarda ışıkları kapatmak.

Enerji verimliliği yüksek cihazlar kullanmak da - örneğin gazlı ocaklar yerine indüksiyonlu ocaklar - bir başka adım olabilir. Daha da iyisi, hükümetler ve belediyelerden, anıtların, binaların gece ışıklarını kapatması talep edilebilir; bu politika Almanya'nın başkentinde uygulanıyor.

6. Daha az yiyecek israf etmek

Küresel düzeyde üretilen gıdanın yaklaşık üçte biri çöpe atılıyor. Bu gıda kaybı ve israfı, gıdanın üretimi, nakliyesi ve işlenmesi göz önünde bulundurulduğunda büyük bir karbon yayıyor. Çöplüklere düşen gıda aynı zamanda kısa vadede oldukça güçlü bir sera gazı olan metan üretiyor.

ABD'de yıllık gıda kaybı ve israfı 170 milyon metrik ton karbondioksit eşdeğeri sera gazı emisyonu yaratıyor ki bu rakam çöp sahası emisyonları hariç. Bu da 42 kömürlü termik santralin yıllık emisyonuna tekabül ediyor.

Dolayısıyla, buzdolabındaki her şey tüketilemiyorsa, bu ürünlerle en azından bahçeyi gübrelemek veya biyogaz için kompost yapmak iyi bir çözüm.

Bu arada, süpermarketlere satılmayan gıda ürünlerini çöpe atmamaları, bunun yerine gıda bankalarına ya da hayır kurumlarına vermeleri için baskı yapılabilir. Restoranlarda yenmemiş yiyecekleri paketleyip vermelerini istemek mümkün. Her iki önlem de İspanya'da yakın zamanda kabul edilen bir gıda atığı yasasında yer alıyor.

7. Ağaç dikmek

Ağaçlar karbon emisyonlarını düşürmek için hayati önem taşıyor. Ancak ormansızlaşma endişe verici oranlarda devam ediyor. Örneğin Amazon ormanlarında ağaç kesimi geçen yıl yüzde 20 oranında arttı.

Ağaç dikmek, atmosferdeki karbondioksiti azaltmak için yapılabilecek en iyi şeylerden biri.

Kâr amacı gütmeyen kuruluş Become Carbon Negative'e göre ağaçlar havayı temizlerken, biyolojik çeşitliliği artırıyor. Ağaçlar sağlıklı toprakları korurken, enerji tasarrufu da sağlıyor. Özellikle de sokakta daha fazla bitkinin bulunduğu şehirlerde daha serin tutuyor ve klima ihtiyacını azaltıyor.

Kışın da ağaçlar evleri rüzgardan koruyarak ısınma maliyetlerini yüzde 25'e kadar azaltmaya yardımcı olabiliyor.