Hurda sanatıyla varolma mücadelesi

Hurdadan sanat İran’da henüz yeni. Sadece birkaç sanatçı bu sanatla uğraşıyor. Onlardan biri de Fatemeh Safarpour. O, Sistan ve Belucistan eyaletindeki Zahidan’da yaşıyor. Burası İran’ın güneydoğusundaki Pakistan ile Afganistan sınırında yer alıyor.

Safarpour’un memleketindekiler geleneklere bağlı yaşıyor. Kızlar erken yaşta evleniyor ve ev hanımı oluyor. Ancak Fatemeh Safarpour mimarlık okudu. Ne var ki okuduğu alanda bir iş bulamadı. Sistan ve Belucistan’da işsizlik yüzde 45’lerle oldukça yüksek. Tarımı etkileyen kuraklık ve su sıkıntısı İran’ın bu güneydoğu eyaletini ekonomik açıdan olumsuz etkileniyor.

Fatemeh Safarpour’un sanat tutkusu mesleği haline gelmiş. İşe birkaç yıl önce hurda metalleri birbirine kaynak yaparak küçük sanat nesnelerine dönüştürerek başlamış. Bunu geliştirerek küçük bir atölye kurmuş ve mesleğine otomobil hurdalarıyla başlamış.

Havanın sıcak ve kuru olduğu Zahidan’da sıcaklık yazın 45 dereceye kadar çıkıyor. Fatemeh Safarpour İran’daki diğer kadınlar gibi özel alanı dışında başörtüsü takıyor. Kendi atölyesinde kaynakçı maskesinin altında olduğu gibi.

Safarpour işini tüm detaylara önem vererek yapıyor. Sonunda ortaya çıkan esere ne kadar fiyat biçeceği belli olmuyor. Hurda sanatı İran’da henüz yaygın şekilde kabul görmüş değil. Bugüne kadar sadece başkent Tahran’da birkaç sergi açılmış.

Bir DW okuyucusu olan fotoğrafçı Damoun Pournemanti, Fatemeh Safarpour’ın Sistan ve Belucistan eyaletindeki atölyesini ziyaret ederek görüntüledi. Fotoğraflarla DW Farsça servisi bir foto-galeri hazırladı.

Fatemeh Safarpour, bir kadın olarak serbest meslek ve sanat piyasasında yer edinmenin ne kadar zor olduğunu anlatıyor. Parasını kendisi kazanıyor ve sanatıyla ailesine de bakıyor. Müşterilerinin çoğunlukla yerli halktan olduğunu ve işlerine az para ödediklerini söylüyor. Safarpour sanat piyasasında kadınlara karşı olan ayrımcılıktan yakınıyor.

DW Farsça servisinin Safarpour’un çalışmalarıyla ilgili hazırladığı fotoğraf galerisinin yayınlanmasından sonra birçok Farsça yayın yapan site galeriyi sayfalarına almaya devam ediyor. Bu arada arama motorlarına Farsça “araba hurdası sanatı” diye yazıldığında Safarpour’un adı üst sıralarda çıkıyor. Bu belki de sanat piyasasında yapmayı beklediği atılıma yardımcı olur.