Hollywood, Bulgaristan'ı sevdi
11 Kasım 2011Bulgaristan sık sık yolsuzluk ve organize suçlarla anılır. Ama pek az kişi ülkenin son yıllarda birçok büyük Hollywood yapımının çekimlerine ev sahipliği yaptığını bilir. Bir zamanlar devlete ait olan, bugün Avrupa’nın sayılı prodüksüyon firmalarından biri haline gelen “Boyana Film“ aralarında Hillary Swank yada Morgan Freeman gibi Oscarlı yıldızların da rol aldığı birçok filmin çekimine imza atmış.
Son günlerde yine birçok Hollywood yıldızı Bulgaristan yollarını arşınlıyor. Zira “The Expendables“ (Cehennem Melekleri) adlı aksiyon-macera filminin ikinci bölümünün çekimleri bu ülkede devam ediyor. Peki neden Hollywood büyük prodüksüyonları için Bulgaristan’ı tercih ediyor?
Aksiyonun 'babaları' bu filmde
Aralarında Sylvester Stallone, Arnold Schwarzeneger, Bruce Willis ve Jean-Claude Van Damme gibi 90’lı yıllara damgasını vurmuş aksiyon yıldızlarının bulunduğu isimler, son yıllarda film endüstrisinin cazibe merkezlerinden biri haline gelen Bulgaristan’ı mesken tuttu. Hollywood’un bu ünlü isimleri bugünlerde, ilki geçen yıl sinemalarda gösterilen ve başarılı bir gişe hasılatı yapan “The Expendables“ (Cehennem Melekleri) filminin ikinci bölümünün çekimlerini yapıyor. Filmin konusu basit; Sylvester Stallone ve paralı askerleri, bir Latin Amerika adasının kanlı diktatörünü devirmeye çalışıyor. Ancak işin teknik kısmı o kadar kolay değil zira aksiyon sahnesi bol filmin çekim aşamasında birçok dublör ve özel efekt kullanılması gerekiyor.
Bütçenin aslan payı Bulgaristan'a
Basında yer alan haberlere göre ”The Expendables 2“nin bütçesi 80 milyon dolar. Paranın önemli bir kısmı filmin tamamına yakını bu ülkede çekildiği için Bulgaristan’da harcanacak. Çekimlerin başladığı ilk günlerde seti ziyaret ederek eski Kaliforniya Valisi Arnold Schwarzenegger ile buluşan Bulgaristan Başbakanı Boyko Borisov, bunun ülkesi için de iyi bir tanıtım olduğu görüşünü dile getirdi. Borisov; “Tabiki gelecekte sinema endüstrimizi nasıl daha fazla destekleyebiliriz diye düşünüyoruz. Zira bu ülkemiz için de büyük bir tanıtım fırsatı. Bu alanda sert bir rekabet var. Birçok komşumuz bizden daha iyi olanaklar sunuyor. Ama biz de elimizden gelenin en iyisini yapmayı sürdüreceğiz. “
Yapım maliyetleri düşük
Bulgaristan bir noktada, rakiplerinden bir adım önde. Ülkede film yapım maliyetleri oldukça düşük. Kaliforniyalı yapım şirketi Nu Image’ın Bulgaristan yetkilisi David Varod da bunu biliyor; “Film yapımcıları daima, prodüksiyonu daha ucuza çıkarabileceği yerler arar. Biz de bu yüzden buradayız. Bir film Bulgaristan’da, Almanya’dakinin yarısına mâledilebiliyor.“
Bulgaristan aynı zamanda diğer Doğu Avrupa ülkelerine nazaran üçte bir daha ucuz. Örneğin Bond filmi “Casino Royal“in çekildiği Çek Cumhuriyeti ile karşılaştırıldığında figüran ücretleri gibi diğer personel giderleri daha uygun. Almanya’da bir figüranın günlük yevmiyesi ortalama 50 euro. ABD'de ise sendikalı figüranların günlük ücreti yemek ve barınma masrafları hariç 120 dolara kadar çıkıyor. Bulgaristan’da ise 12 saatlik bir çekim gününde figüranlara ödenen günlük yevmiye kahve ve yemek dahil sadece 15 euro.
Bulgaristan'ın tecrübesi bir başka tercih nedeni
Bulgaristan’a olan ilginin bir başka nedeni de, Avrupa’daki en düşük vergi oranlarına sahip olması. İşletmeler yada şahıslar, yüzde 10’luk sabit bir gelir vergisi ödemekle yükümlü. Kaliforniya merkezli Nu Image’ın Bulgaristan yetkilisi David Varod, Bulgaristan’ı filmciler için cazip kılanın sadece düşük maliyetler olmadığını belirtiyor ve ekliyor; “Buradaki stüdyolar oldukça deneyim sahibi. Biz, Bulgaristan’da yaklaşık 10-12 yıllık süre içinde 100’den fazla film çektik.“
Bulgaristan'ın ünlü Boyana Film stüdyoları, 1962 yılında devlete bağlı olarak başkent Sofya'da kurulmuştu. Kaliforniya merkezli “Nu Image”, 90'lı yılların sonundan bu yana çalıştığı Boyana Film stüdyolarını 2005 yılında 19 milyon euroya satın aldı. Stüdyoların yeni ismi de “Nu Boyana Film Studios" olarak değiştirdi.
Bugün tamamen modern ekipmanlarla çalışan stüdyoda birçok sahne, çöl ve dağ dekorları, kaleler ve küçük şehirlerin yanı sıra, özel efektlerden sorumlu 250 kişilik uzman bir bilgisayar ekibi bulunuyor. Böylesi imkanlarla, Bulgaristan büyük Hollywood yapımlarını ülkeye çekmekte zorlanmıyor.
Ülke ekonomisi kalkınıyor
Bulgaristan Başbakanı ile görüşmesinde yaptığı açıklamada, bunun sadece film endüstrisine değil, ülke ekonomisinin tamanına yararı olduğunu belirten ünlü aktör Arnold Schwarzenegger,
“Burada ne kadar çok film çekilirse oteller, restoranlar ve diğer işletmeler de o kadar çok para kazanır“ diye konuşuyor.
Elbette öyle. Ülkeye gelen film ekipleri, turistler ve gazeteciler, kalacak yer, yemek ve alışveriş için para harcarken, ekonomi canlanıyor. Çekim mekanlarından birine tek bağlantıyı sağlayan cadde ve köprü, yıllardır döküntü haldeyken, “The Expendables 2“ filmi için baştan aşağıya yenilendi.
Bulgaristan’ın film çekimleri için tercih edilmesinin avantajlarının farkında olan Başbakan Boyko Borisov, Arnold Schwarzenegger ve ekibini şimdiden “The Expendlables 3“ün çekimleri için ülkesine davet etti. Borisov kafasında film için uygun bir yer belirlemiş bile; inşaatı süren başkent Sofya’nın metrosu.
© Deutsche Welle Türkçe
Blagorodna Grigorova / Ufuk Çakır
Editör: Ayhan Şimşek