Hırvatistan Anayasa Mahkemesi: Cumhurbaşkanı Başbakan olamaz
19 Nisan 2024
Hırvatistan'da Çarşamba günü yapılan parlamento seçimlerinin ardından başbakanlık tartışması yaşanıyor. Anayasa Mahkemesi, aksi yöndeki uyarısına rağmen Başbakanlık için adaylığını koyan görevdeki Cumhurbaşkanı'nın başbakan olamayacağına hükmetti.
Hırvatistan Anayasa Mahkemesi Başkanı Miroslav Separovic, düzenlenen basın toplantısında yaptığı açıklamada, "Cumhurbaşkanı, seçim kampanyasına katılmak için önce istifa etmesi gerektiği konusunda zamanında uyarıldı. Artık her şey bitti. Başbakanlık görevine getirilemez" şeklinde konuştu.
Mahkeme Başkanı, "Herkes Anayasaya ve kanunlara uymakla yükümlüdür" vurgusu yaptı.
İktidardaki HDZ çoğunluğa ulaşamadı
Hırvatistan’da parlamento seçimlerinde iktidardaki HDZ (Hırvat Demokrat Birliği) partisi, meclisteki sandalyelerin çoğunluğunu kazanmasına rağmen tek başına hükümet kurmak için gereken çoğunluğa ulaşamadı.
Seçim, uzun süredir siyasi hasım olan muhafazakar Başbakan Andrej Plenkovic ve solcu popülist Cumhurbaşkanı Zoran Milanovic arasındaki sert bir kampanya sürecinin ardından yapıldı.
Plenkovic aylardır başbakan olarak üçüncü dönemini garantileyecek kolay bir zafer kazanmaya hazırlanıyordu. Ancak Mart ayı ortasında, siyasi popülarite anketlerinde en üst sıralarda yer alan Cumhurbaşkanı Milanovic'ten Plenkovic'e meydan okuyacağı ve Sosyal Demokratların adayı olacağı açıklaması geldi.
Cumhurbaşkanı uyarıları dikkate almadı
Bunun üzerine Anayasa Mahkemesi Milanovic'i derhal cumhurbaşkanlığından istifa etmesi halinde seçimlere katılabileceği konusunda uyardı.
Ancak bu uyarıları dikkate almayan Milanovic Plenkovic'i "Hırvatistan tarihinin en yolsuz hükümetine" liderlik etmekle suçlayarak ülke çapında seçim kampanyası yürüttü.
Yolsuzluklar konusu, ülkenin 1991'de Yugoslavya'dan bağımsızlığını kazanmasından bu yana geçen zamanın büyük bölümünde iktidarda olan HDZ'nin uzun zamandır yumuşak karnı olmaya devam ediyor.
HDZ partisi 151 sandalyeden oluşan mecliste 61, Sosyal Demokratlar (SDP) liderliğindeki merkez sol koalisyon ise 42 sandalye kazandı. Milliyetçi sağcı Vatan Hareketi partisi ise 14 sandalye ile üçüncü sırada yer alarak iktidarı belirleyecek parti konumuna geldi.
Plenkovic Perşembe günü yaptığı açıklamada partisinin yeni parlamentoda çoğunluğu hangi parti ile oluşturacağının "çok yakında" belli olacağını açıkladı. SDP çoğunluğa ulaşmaya çalışsa da işleri zor görünüyor.
Hırvatistan'da cumhurbaşkanı, milletvekillerinin çoğunluğu tarafından desteklenen bir başbakan adayı belirliyor ve bu aday daha sonra parlamentonun tamamı tarafından oylanıyor.
Hırvatistan’da seçimler, 3,8 milyon nüfuslu Avrupa Birliği ülkesinin yolsuzluk, işsizlik, Euro bölgesindeki en yüksek enflasyon oranı ve kayıt dışı göç gibi çok ciddi sorunlarla mücadele ettiği bir süreçte gerçekleşti.
AFP / SSB, BK