Glifosat davasında Monsanto'ya iki milyar dolar ceza
14 Mayıs 2019
Alman kimya ve ilaç devi Bayer'in geçen yıl satın aldığı Monsanto firmasının ürettiği glifosat içeren zirai ilaç Roundup ile ilgili açılan tazminat davasında karar verildi. ABD'nin Kaliforniya Eyaleti'nde görülen davada jüri heyeti, zirai ilaç yüzünden hastalandıklarını öne süren çifte, ilacı üreten Monsanto firmasının iki milyar dolardan fazla tazminat ödemesine karar verdi. Davacı çift kansere Monsanto firmasının ürettiği ilaç yüzünden yakalandıklarını belirterek dava açmıştı.
Davacı avukatları söz konusu tazminat miktarını "tarihi" diye nitelendi. Davacıların avukatı Brent Wismer, Monsanto'nun bu tazminatın yanı sıra diğer davalar nedeniyle 55 milyon dolar daha tazminat ödemek zorunda kalacağını söyledi.
Avukatlar jürinin dava sırasında Monsanto'nun kurum içi belgelerini incelediğini, firmanın zirai tarım ilacı Roundap'ın güvenli olup olmadığıyla hiçbir zaman ilgilenmediğini belirtti. Avukat Wismer'e göre firma parasını "doğru bilime" yatırmak yerine "bilime saldırmak" için kullandı.
Bayer'in tepkisi
Bayer ise konuyla ilgili açıklamasında, jürinin Monsanto hakkında veriği tazminat kararını "hayal kırıklığı" diye nitelendirdi ve itiraz hakkını kullanacağını belirtti. Bayer'e göre jüri heyeti çiftin kansere gerçekten de söz konusu ilaç nedeniyle yakalandığını tespit edebilmek için söz konusu ilacı kullanmamaları halinde kansere yakalanmayacaklarını bilimsel olarak kanıtlamalıydı. Bayer bu konuda güvenilir bilimsel kanıtların olmadığını belirtti.
Monsanto firması bu dava öncesinde iki ayrı davada milyonlarca dolar tazminat ödemeye mahkûm edilmişti. Bayer Monsanto firmasını geçen yıl yaklaşık 56 milyon euroya satın almıştı.
ABD'de glifosat içeren zirai ilaç Roundup nedeniyle Monsanto'ya karşı binlerce dava açıldı. Bayer Roundup ilacıyla ilgili olarak ABD'de açılan davaların sayısını 13 bin olarak açıkladı. Bayer glifosat içeren ilacın kansere yol açtığını kabul etmiyor.
Glifosatın kansere yol açıp açmadığı konusu uzun süredir tartışmalı. ABD Çevre Koruma Ajansı (EPA) ile Almanya ve AB'nin denetleme daireleri glifosatın kansere yol açmadığından yola çıkıyor. Buna karşın Dünya Sağlık Örgütü'ne (WHO) bağlı Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC) glifosatın büyük olasılıkla insanlarda kansere yol açtığı görüşünde.
Monsanto'dan Fransa'da liste
Fransız televizyon kanalı France 2'nin haberine göre halkla ilişkiler şirketleri Monsanto'nun talebiyle 2016 yılından itibaren Fransa'da firmayı eleştirenlerle ilgili bir liste hazırladı. 200 kişilik listede siyasetçiler, gazeteciler ve bilim insanlarının özel adreslerinin yanı sıra telefon numaralarına ve hobilerine de yer verildi.
Bu girişimle Monsanto'nun kendisini eleştirenleri sıkı bir şekilde gözetlemek için yaptığı ileri sürülüyor. Bayer firması yaptığı açıklamada söz konusu olayla ilgili olarak özür dileyerek bilgisinin olmadığını belirtti. Firma, "İlk analizlere göre böylesine bir projenin kuşku ve eleştiriye yol açtığını anlıyoruz" dedi.
AFP, DW / HT, GA
©Deutsche Welle Türkçe