Gecikmeli uzlaşma

Kendini resesyonda bulacağı ve dünya ekonomisini de peşinden sürükleyeceği şeklindeki tüm uyarılara rağmen ABD yılın ilk gününde mali uçurumdan düştü ama düşerken de paraşüt açmayı başardı. Demokrat ve Cumhuriyetçi Partiler arasında gece yarısı uzlaşmaya varıldı. Otomatik olarak vergilerin artıp bütçe harcamaların kısılacağı süre ise aşıldı. Ancak Kongre'nin, yeni bir uzlaşmayla geriye dönük olarak uygulamayı bloke etme imkânı bulunuyor. Senato uzlaşmaya yeşil ışık yaktı. Temsilciler Meclisi'nin de en geç çarşambaya kadar onay vermesi bekleniyor.

Varılan uzlaşma halkın büyük bölümünü vergi zammından kurtaracak. Sadece yıllık geliri 450 bin Dolar'ı aşan hanelerle yılda 400 bin Dolar'dan fazla kazanan şahıslar %35 yerine %39,6 oranında gelir vergisi ödeyecek. Barack Obama zengin vergisinin 250 bin Dolar'lık yıllık gelirden itibaren uygulanmasını arzularken Cumhuriyetçi Parti her türlü vergi zammına karşı çıkmaktaydı. Uzlaşma sayesinde, uzun süreli işsizlere bir yıl daha devlet yardımı yapılabilecek ve savunma bakanlığı dâhil, devlet kuruluşu bütçelerinin %50 oranında azaltılması iki ay ertelenebilecek.

Zenginlere yaradı

Senato'daki oylamadan sonra Demokrat senatörler uzlaşma arayışının bu kadar sürmemesi ve ABD'nin anlaşmazlıkları çözme yöntemini değiştirmesi gerektiğini dile getirdiler. Barack Obama'nın zengin vergisi matrahını oldukça düşük tutması Demokrat Parti içinde de eleştirilmekteydi. Başkan Obama Senato'dan sonra Temsilciler Meclisi'ni de bir an önce oylama yapmaya çağırdı.

Mali uçurumu birkaç günle sınırlayan uzlaşmanın mükellefe fazla yük getirmesi ve piyasalarda türbülansa yol açması beklenmiyor. Uzlaşma olmasaydı devletin vergi geliri 536 milyar Dolar artacak, bütçe harcamaları ise 110 milyar Dolar azalacaktı.

Uzlaşmaya göre zenginlerin rant gelirleri yüzde 15 yerine yüzde 20 oranında vergilendirilecek ve beş milyon Dolar'ın üzerindeki verasetten %40 oranında vergi kesilecek.

Borçlar azalmayacak

Tasarruf önlemlerinin ertelenmesinin ise yeni bir uyuşmazlık kaynağı olabileceği belirtiliyor. Bütçe anlaşmazlığına kalıcı çözüm bulunabilmesi için mali uçurum gereği harcamalarda 24 milyar Dolar'lık kesinti yapılmasının iki ay ertelenmesi Washington'da tartışmalara yol açtı. 16 trilyon 400 milyar Dolar'lık borçlanma üst sınırını aşan Obama yönetimi bu pürüzü devlet bütçesi kalemlerindeki hileli kaydırmalarla örtmeye çalışacak.

Barack Obama uzlaşmaya varılmadan önce yaptığı açıklamada, “Kongre'nin en güvenilir yanının, son saniyede doğru adımı atması” olduğunu söylemişti. Obama, kamu borçları ile mücadelede büyük hamle yapmanın ise bu Kongre ile mümkün olmadığını sözlerine eklemişti.

© Deutsche Welle Türkçe

DW, DAPD/AG, NH