Fransa'da ilk "Ermeni Soykırımını Anma Günü"
24 Nisan 2019Fransa'da bugün ilk kez resmen “Ermeni Soykırımını Anma Günü” etkinlikleri düzenlendi. Başkent Paris'teki anma törenlerine Fransa Başbakanı Edouard Philippe öncülük etti. Törende bir konuşma yapan Philippe, Sen Nehri kıyısındaki Ermeni Soykırımı Anıtı'na da çiçek bıraktı. Söz konusu anıt, Nisan 2003'te dikilmişti.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron Şubat ayında 24 Nisan'ı “Ermeni Soykırımını Anma Günü” ilan etmişti. Macron'un bu kararı Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın tepkisine neden olmuştu. Erdoğan bugün yaptığı açıklamasında, Macron'a Fransa'nın sömürge döneminde yaptığı "katliam ve soykırımlar" hafızalardayken Türkiye'ye "ders vermesini" eleştirmişti.
"1915'teki Türk hükümetini suçluyoruz"
Macron'un kurucusu olduğu Yürüyüş hareketinden Fransız parlamenter Jacques Marilossian, France 24 kanalına yaptığı açıklamada, "Yaşananlardan Türkiye'yi suçlamadığımızı anlatmanın bir yolunu bulmalıyız. 1915'teki Türk hükümetini suçluyoruz" dedi.
Fransa 2001 yılında 1915 olaylarını soykırım olarak tanıyan ilk büyük Avrupa ülkesi olmuştu.
Trump yine "Büyük Felaket" dedi
24 Nisan nedeniyle her yıl olduğu gibi bu sene de ABD Başkanı yazılı bir açıklama yaptı. ABD Başkanı Donald Trump açıklamasında, 1915 olayları için yine "Meds Yeghern" (Büyük Felaket) ifadesini kullandı. Söz konusu tabiri ilk olarak 2009 yılında Trump'ın selefi Barack Obama kullanmıştı.
Trump, açıklamasında "Bugün Meds Yeghern'i ve 20'nci yüzyılın en kötü toplu mezalimlerinden birinde acı çekenlerin hatırasını onurlandırıyoruz" dedi. Açıklamada, "1915'ten itibaren Osmanlı İmparatorluğu’nun son yıllarında 1,5 milyon Ermeni sınır dışı edildi, katledildi ya da ölüme yürüdü. Bu anma gününde, Amerika'daki ve dünya genelindeki Ermeni toplumuna tuttukları yasta katılıyoruz" denildi.
"Geçmişteki trajedilerin tekrarlanmaması için yaşananlardan ders alma sözü verdiklerini" ifade eden Trump, "Ermenilerin ve Türklerin acı dolu tarihlerini kabul etme ve bununla hesaplaşma yönündeki çabalarını memnuniyetle karşılaşıyoruz" diye ekledi.
Türkiye'den Trump'a tepki
Trump'ın açıklaması Türkiye Dışişleri Bakanlığı'nın tepkisine neden oldu. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, Trump'ın ifadelerinin "reddedildiği" belirtildi.
Açıklamada, "Ermenilerin kurguladıkları sübjektif anlatıyı temel alan bu açıklamanın hiçbir değeri yoktur. Tarihin iç siyasi mülahazalarla çarpıtılması asla kabul edilemez. Aynı dönemde Ermeni isyancılarca katledilen 500 binden fazla Müslümanın acılarını bir kez daha hatırlatarak Başkan Trump’ı adil olmaya davet ediyoruz" ifadesi kullanıldı.
1915 yılında yaşananların her yönüyle anlaşılması için Ortak Tarih Komisyonu kurulması önerisini yineleyen Türkiye Dışişleri Bakanlığı, "1915 olaylarındaki sorumluluklarını unutturmak isteyen radikal Ermeniler ise bu öneriye olumlu yaklaşma cesaretini gösterememektedir" açıklamasında bulundu.
DW,AFP/CÖ,GA
© Deutsche Welle Türkçe