1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Fezlekelerin arkasında 128 milyar dolar mı var?

15 Nisan 2021

Hükümetin, CHP'ye "fezleke kartı"nı göstermesiyle siyasetteki "128 milyar dolar nerede" gerilimi yeni bir boyuta ulaştı. Fezlekeye "hodri meydan" diyen CHP'ye tüm muhalefetten destek var.

https://p.dw.com/p/3s5Lu
Fotoğraf: Adem Altan/AFP

Merkez Bankası rezervlerinden 128 milyar doların satıldığı ve nereye gittiğinin bilinmediği iddiasıyla hükümete "128 milyar dolar nerede" sorusunu yönelten ana muhalefet partisi CHP ile hükümet arasındaki gerilim tırmanıyor.

CHP'den gelen bu soruya Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan kimi zaman "salgında harcadık", kimi zaman da "Hazine'de duruyor" yanıtını verdi. Ancak bu yanıtların detaylandırılmaya muhtaç olduğunu düşünen CHP, "128 milyar dolar nerede" sorusunu bir kampanyayla gündemde tutma kararı aldı.

Ancak bu kararın ardından Türkiye genelindeki CHP binalarına asılan "128 milyar dolar nerede" afişleri savcılık talimatlarıyla, mülki amirler kararıyla kolluk güçlerince kaldırılmaya başlandı. Savcılıklar afişlerle "cumhurbaşkanına hakaret" suçunun işlendiğini ortaya koyunca, afişleri bastırıp asan CHP’liler karakollara ifadelere çağrıldı.

"Cumhurbaşkanına hakaret ettiğimiz yok, soru soruyoruz. Suç işlemiyoruz" diyen CHP'liler, afişleri yeniden parti binalarına asınca bu kez onları sökmek için vinçler devreye girdi. CHP'nin İstanbul’daki binalarındaki afişler vinçlerle sökülünce CHP İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu "Demokrasi darbesi yapılıyor. Biz yine de afişleri asmaya devam edeceğiz" açıklaması yaptı.

AKP Genel Başkan Yardımcısı Nurettin Canikli’den 128 milyar doların Türk halkının evinde ve banka hesaplarında olduğuna ilişkin bir açıklama gelince CHP, hükümete baskıyı daha da artırma kararı aldı. CHP Hukuk İşleri’nden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Muharrem Erkek "Soruyoruz. Kimin evinde" çıkışı yaptı.

"Fetö’nün siyasi ayağı nerede"

Bu çıkışın üstüne; CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun da aralarında bulunduğu 10 milletvekili hakkındaki dokunulmazlık fezlekeleri TBMM Başkanlığı’na sevkedildi.

Twitter hesabından açıklama yapan Kılıçdaroğlu "Ne yaparsanız yapın, ne söylerseniz söyleyin yiğide savaş bayramdır, hodri meydan" diyerek hükümete karşı yeni bir bayrak açtı.

Fezlekelerle sekizi CHP, ikisi de HDP olmak üzere 10 milletvekilinin yasama dokunulmazlığının kaldırılması öngörülüyor.

Kılıçdaroğlu’yla ilgili fezlekenin temelinde CHP’nin geçen yıl bastırdığı ancak iktidarın yasaklı bulup, toplattırdığı 21 soruluk "Fetö’nün Siyasi Ayağı" isimli kitapçık var. CHP, kitapçıkta hükümetin terör örgütü ilan ettiği Gülen yapılanmasının siyasi bağlantılarının neden araştırılmadığını mercek altına alıyor.

Muharrem Erkek stellvertretender CHP Vorsitzender
Muharrem ErkekFotoğraf: DHA

Fezlekeler karşısında "128 milyar dolar nerede" sorusunu sormaktan geri adım atmama kararı alan CHP, şimdi hükümete bir soru daha sorarak bu kampanyayı büyütme stratejisiyle ilerleyecek: "Fetö'nün siyasi ayağı nerede?"

CHP Genel Başkan Yardımcısı Muharrem Erkek bu stratejinin ayrıntıları hakkında DW Türkçe’ye bilgi verirken "Geri adım atmıyoruz, ilerliyoruz. Erdoğan’ın ileri demokrasisinde muhalefet yapmak, soru sormak suç olabilir ama biz şimdi bir soru daha soruyoruz. Fetö’nün üniversitelerdeki, yargıdaki, ordudaki, polisteki, iş dünyasındaki bütün ayakları ortaya çıktı. Peki, siyasi ayak nerede? Devletin kılcal damarlarına bunları kim yerleştirdi" diye konuştu.

Soruları "millet adına" hükümete yöneltmeye kararlı olduklarını anlatan Erkek, hükümetin CHP’ye geri adım attırmayı başaramayacağını söylüyor. Erkek; hükümetin 128 milyar dolar konusunda kamuoyunu tatmin edici açıklama yapmasının "anayasal zorunluluk" olduğuna dikkat çekiyor:

"Çok basit bir soru soruyoruz. Siz; suni olarak faizi ve dövizi düşük tutmak için Hazine’deki 128 milyar doları heba ettiniz. Milletin parası bu. Sattınız. Biz de diyoruz ki; hangi yöntemle, hangi tarihlerde nasıl bir ihaleyle, hangi kurdan sattınız. Çıkın, açıklayın millete. Pankartları, afişleri toplatmak değil, o afişlerdeki soruya cevap verebilmek önemli olan."

"Demokles’in kılıcı"

CHP üzerindeki “fezleke baskısı”na muhalefetten tam destek var. Desteğin büyüğü, fezlekelerin baskısını bugüne kadar en ağır şekilde görmüş olan meclisin üçüncü büyük partisi Halkların Demokratik Partisi’nden (HDP) geliyor.

HDP Meclis Grup Başkanvekili Saruhan Oluç; DW Türkçe’ye TBMM Başkanlığı’na yeni fezlekelerin sunulmasıyla "128 milyar dolar" nerede sorusunun doğrudan bağlantılı olduğunu söylüyor.

Saruhan Oluç - Ein Abgeordnete der pro kurdischen Partei HDP in der Türkei
Saruhan OluçFotoğraf: HDP

Oluç, "İktidar, yargıyı kullanarak muhalefetin üzerinde Demokles’in kılıcı gibi bu fezlekeleri sallandırıyor. Adli suçlar dışındaki tüm fezlekeler vekillerin yaptıkları konuşmalarla ilgili. Yargı, vekillerin konuşmasını engellemek istiyor. Fezlekeler; vekillerin muhalefet yapmasını engellemek için düzenleniyor" diyor.

Bunun çözüm yolunun tüm toplumsal ve siyasal muhalefetin bir demokrasi ittifakı çerçevesinde ortak hareket etmesinden geçtiğini söyleyen Oluç, HDP’nin de fezlekeler konusunda CHP’ye destek vermekten çekinmeyeceğini söylüyor.

HDP olarak da 128 milyar doların peşini bırakmayacaklarını söyleyen Oluç, "128 milyar dolar hangi halkın evinde? Patates ve soğan dağıttıkları evde mi? Öyle bir şey yok. Yalan bu" çıkışını yapıyor.

10 yeni dokunulmazlık dosyası ile birlikte meclisteki fezleke sayısı bin 300'e yükseldi. CHP'liler hakkında 248, İYİ Parti'liler hakkında 12, HDP'liler hakkında 913, MHP'liler hakkında 2 ve AKP'li milletvekilleri hakkında 14 fezleke ve dokunulmazlık dosyası var.

Albayrak’la büyüyen tartışma

Merkez Bankası döviz rezervlerinden 128 milyar dolarlık bölümün satıldığı ve nereye gittiğinin bilinmediğine dönük tartışmaların kökeninde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da damadı olan eski Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın uyguladığı ekonomi politikası yatıyor.

FinCEN Files / Recep Tayyip Erdogan und Berat Albayrak, Istanbul
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve eski Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak Fotoğraf: picture-alliance/dpa/TASS/M. Klimentyev

Albayrak’ın bakanlığı döneminde Türkiye’deki döviz kurlarındaki hızlı yükselişlerin dengelenmesi ve kurun belli bir seviyede tutulması için kamu bankaları üzerinden rezervlerden döviz satış yapma politikası uygulanmış, bu politika da rezervlerde erimeye yol açtığı gerekçesiyle sert eleştirilmişti.

Albayrak’ın Kasım 2020’de bakanlık görevinden istifa etmesinde de döviz rezervlerindeki düşüşün etkili olduğu ekonomi ve siyasi çevrelerde çokça konuşuldu. Reuters haber ajansı, Albayrak’ın istifa ettiği dönemde Merkez Bankası başkanı olarak görevlendirilen Naci Ağbal’ın Mart 2021’de görevden alınmasında da rezervlerde 130 milyar dolar civarında kayba neden olan döviz satışlarıyla ilgili inceleme başlatmasının rol oynadığını haberleştirmişti. 

Aynı dönemde CHP’den de rezervlerdeki 128 milyar dolarlık eksilme yüksek sesle sorgulanmaya başlamış ve "128 milyar dolar nerede" kampanyası başlatılmıştı.

Eski Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı olan Demokrasi ve Atılım Partisi (DEVA) Genel Başkanı Ali Babacan da, Albayrak’ın ekonomi politikalarını eleştirirken rezervlerdeki eksikliği gündeme taşımıştı. CHP’nin kampanyasına bugün DEVA’nın yanı sıra eski başbakanlardan Ahmet Davutoğlu’nun genel başkanlığını yaptığı Gelecek Partisi de destek veriyor.

Her iki parti de "128 milyar doların peşini bırakmayacağız" derken, meclisteki fezlekelerin muhalefetin "gözünü korkutmak" olduğu görüşünü savunuyor. CHP’yle Millet İttifakı’nda ortaklık kuran İYİ Parti de, 128 milyar doların nerede olduğunun açıklanması için hükümete baskı kurmayı sürdürüyor. İYİ Parti lideri Akşener; HDP’lilerle ilgili fezlekeler gündeme geldiğinde "Önünü arkasını inceleyip, öyle karar veririz" açıklamasıyla iktidarın hedefi olmuştu. İYİ Parti yönetimi CHP’lilerle ilgili fezlekelerde de aynı tavrı sergileyeceklerini söylüyor.

Hilal Köylü / Ankara

© Deutsche Welle Türkçe