Ev al, serbest dolaş!

Krizle boğuşan Euro Bölgesi bir yandan da genişleme yönünde adımlar atıyor. Letonya’nın Maastricht Kriterleri’ni yerine getirdiğine dikkat çeken Avrupa Komisyonu’nun Parasal İşlerden Sorumlu Komiseri Olli Rehn, Letonya’nın Euro Bölgesi’ne üye olma arzusunun, para birliğine duyulan güvenin bir işareti olduğunu dile getirdi.

İnşaat firması Amberpines'te yoğun bir gün. Halı ve fayans örneklerinin yan yana dizildiği işyerinde Tamara Raine de bilgisayarının önünde müşterilerinin sorularına yanıt veriyor. Raine, hükümetin 2010 yılında yabancılara emlak satın almaları karşılığında beş yıllık süreli oturma izni sağlamasının ardından firmasının iflastan kurtulduğunu belirtiyor.

Raine "Kriz baş gösterdiğinde emlak satışı konusunda hepimiz sıkıntı yaşıyorduk. Yabancılara yatırım olanağı tanıyan yasanın bize büyük faydası dokundu. Letonyalıların da kriz döneminde yüksek oranlarda borcu vardı ve bu nedenle korkuyorlardı. Herhangi bir şey satın alma şansları yoktu. Bu nedenle biz de satışlarımızda yabancılara yoğunlaştık" şeklinde konuşuyor.

Tamara Raine yabancılar derken özellikle Rusları kastediyor. Eski bir Sovyet cumhuriyeti olan Letonya’da çok sayıda Rus kökenli yaşıyor. Baltık Denizi kıyısında yazlık almak isteyen zengin Ruslar için de Letonya bir cazibe merkezi.

140 bin euroya serbest dolaşım

Moskovalı doktor çift Yelena ve Sergey, Amberpines firmasının tatil belgesi Yurmala’daki emlak projesinden bir ev satın almış. Sergey bu kararı neden verdiklerini "Bu bölgede karar kıldık. Burada herkes Rusça konuşuyor. 90’lı yıllarda Letonya’nın bağımsızlığını kazanmasından sonra Rusların Letonyalılara duyduğu kızgınlık artık geçti. Eskiden birçok Letonyalı, bildiği halde kasıtlı olarak Rusça konuşmuyordu. Ama oradan ev satın almamızın bir başka nedeni daha var. Burada emlak satın aldığınız zaman oturma iznine de sahip oluyorsunuz. Böylece Avrupa’ya seyahat etmek istediğimiz zaman vize sorunu ile uğraşmamıza gerek kalmıyor" sözleriyle anlatıyor.

Gayrımenkule yaklaşık 140 bin euro yatıran yabancılar, böylece Avrupa’daki serbest dolaşım hakkından faydalanabiliyor. Ancak işte bu noktada yabancılara tanınan bu haktan kuşku duyanlar da var. Yeni gayrimenkul yasasının Letonya’daki emlak piyasasında Rus etkisini artırmasından korkanlar, bunu Letonya açısından bir tehlike olarak görüyor. Letonya’da ikinci bir Kıbrıs olayının yaşanmasından endişe ediliyor.

Kriterleri yerine getiriyor

Avrupa Komisyonu’nun Letonya’daki temsilcisi Inna Steinbuka ise bu korkuları anlayamadığını ifade ediyor. Letonya’da liberal ekonomi kurallarının geçerli olduğunu ve Rusların emlak satın almaları ya da Letonya’da yatırım yapmaları yönünde bir engel bulunmadığını belirten Steinbuka, ülkenin milli gelirinde yabancıların payının Avrupa ortalamasına göre düşük olduğuna dikkat çekiyor.

Vergi kaçakçılığı, yolsuzluk ve kara para aklama ise son aylarda ülke ekonomisinde büyük yük oluşturuyordu. Ancak Letonya bununla birlikte önümüzdeki yıl Euro Bölgesi’ne üye olmak için gerekli olan Maastricht Kriterleri’ni de yerine getirmiş durumda. Kamu borçlanma oranı yüzde 40 civarında olan Letonya’da enflasyon oranı yüzde 2’nin altında. Dört yıl önce alıcı bulamayan devlet tahvilleri de yeniden alıcı bulmaya başladı. Son iki yıldır yüzde 5'in üzerinde büyüme kaydeden Letonya ekonomisinde büyüme trendinin de devam edeceği tahmin ediliyor.

Letonya'daki Bank Nordea'nın baş iktisatçısı Andris Strazds da ülkenin Euro Bölgesi'ne girmesinin fayda getireceğini savunarak, "Yapılan araştırmalar, Euro Bölgesi'ne üye olmanın dış ticaret hacmini birkaç yıl içinde yüzde 10 ila 15 artıracağını gösteriyor" diyor.

©Deutsche Welle Türkçe

Agnes Bührig / Hülya Schenk
Editör: Başak Özay