Etiyopya ve Suudi Arabistan HRW'nin iddialarını soruşturacak
22 Ağustos 2023
Etiyopya, İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün (HRW), kamuoyuna dün açıkladığı, 2022 yılı başından bu yana çoğu Etiyopyalı yüzlerce göçmenin Yemen sınırında Suudi güvenlik güçlerince öldürüldüğü iddialarına yönelik soruşturma başlattığını duyurdu. İddiaları Suudi Arabistan makamlarıyla birlikte soruşturmayı hedeflediğini duyuran Etiyopya Dışişleri Bakanlığı, konuyla ilgili olarak sosyal medya platformu X'ten bir açıklama yaptı. Açıklamada, soruşturma sonuçlanana kadar bütün spekülasyonlara son verilmesi de talep edildi.
HRW, 38 görgü tanığının ifadeleri, uydu görselleri ve internet portallarının kayıtlarına dayandırdığı ve sonuçlarını dün açıkladığı ilgili raporunda, çoğu Suudi Arabistan'a çalışmaya gitmek isteyen Etiyopyalı göçmenin Afrika'dan izlediği rota üzerinde, Yemen-Suudi Arabistan sınırında Suudi güvenlik birimlerinin göçmenlere şiddet uyguladığını duyurdu. Ağır suçlamaların yer aldığı raporun hazırlanmasında çalışan insan hakları uzmanı Nadia Hardman da konuyla ilgili verdiği bir demeçte tam sayının bilinmediğini ve en az 655 kişinin öldüğünü tahmin ettiklerini dile getirdi. Ancak Hardman'a göre bu sayı bin de olabilir.
Almanya ve ABD'den açıklama ve soruşturma talep edildi
HRW'nin dün açıkladığı kapsamlı rapordan sonra Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Suudi Arabistan'dan suçlamalar hakkında soruşturma başlatmasını talep etmişti. Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock da Riyad ile ilişkiler açısından Suudi Arabistan'ın iddialara vereceği cevabın büyük önem arzettiğini belirtmiş, Bakanlık da ağır iddiaların yer aldığı raporu "endişe verici" olarak nitelendirmişti. Bütün dünyada tepkilere yol açan dünkü rapor üzerine Etiyopya'nın soruşturma başlatma kararı Avrupa Birliği (AB) tarafından memnuniyetle karşılandı.
HRW'nin rapor hazırlanırken başvurduğunu, ancak cevap alamadığını belirttiği Riyad ise yöneltilen suçlamaları "mesnetsiz" diye nitelemiş ve geri çevirmişti. Suudi Arabistan-Yemen sınırında yaşandığı bildirilen şiddet olaylarının büyük kısmının, yıllardır iç savaşa sahne olan Yemen'de ateşkesin başladığı Nisan 2022'den bu yana meydana geldiği öne sürülüyor.
Konuyla ilgili Birleşmiş Milletler (BM) de geçen yıl bir rapor hazırlamış, o raporda da 2022'nin ilk aylarında Suudi Arabistan güçlerinin, Yemen sınırında yaklaşık 430 göçmeni öldürdüğüne dair iddialar yer almıştı.
Hak ihlalleriyle bağlantılı olarak sık sık eleştirilerin odağında yer alan Suudi Arabistan, yıllardır devam eden Yemen İç Savaşı'nda Arap koalisyonu ile birlikte Yemen hükümetini desteklerken, İran'ın desteklediği Şii Husi milisler de hükümete karşı savaşıyor.
HRW, yıllardır Suudi Arabistan'a çalışmaya giden Etiyopyalı mültecilerin gördüğü şiddet ve kötü muameleyi rapor ediyor. Örgüt, dün açıkladığı raporunda yer alan şiddet ve öldürme olaylarının oldukça yaygın ve sistematik şekilde yaşandığı yönünde gözlemler olduğunu belirtip, bunların insanlığa karşı işlenmiş suç kategorisinde sayılabileceğini belirtti.
AFP / ETO,ET