Ermenistan'da 24 Nisan anma etkinlikleri
24 Nisan 2021Ermenistan'ın başkenti Erivan'da 1915'te hayatını kaybeden yaklaşık 1,5 milyon Ermeni için anma törenleri yapılıyor. Ermeni tarihçilere göre katliamların başlangıcı olan 24 Nisan 1915'in 106'ncı yıldönümü dolayısıyla düzenlenen törenler cuma akşamı başladı. Anma törenine katılan yaklaşık 10 bin kişi ellerinde meşalelerle yürüyürek Özgürlük Meydanı'ndaki Ermeni Soykırımı Anıtı önünde toplandı. Buradaki törende Türkiye bayrakları yakıldı. Anma etkinlikleri bugün de devam ediyor. Çok sayıda vatandaş bugün de anıta giderek ölenlerin anısına mumlar yaktı, çiçekler bıraktı.
Türkiye'den açıklama
Türkiye Dışişleri Bakanlığı'nın Twitter hesabından 24 Nisan'la ilgili açıklamada, "Yalanlar sadece tarihi çarpıtmıyor, masum canları da alıyor. Ermeni terörünün şehit ettiği mesai arkadaşlarımızı unutmadık, asla unutmayacağız! Rahat uyusunlar, hiçbir yalana ve baskıya boyun eğmeyeceğiz" ifadeleri kullanıldı. Açıklamada ölenlerin isimlerine yer verildi.
Joe Biden "soykırım" diyecek mi?
ABD Başkanı Joe Biden'in anma günü ile ilgili olarak yapması beklenen açıklama da merakla bekleniyor. 24 Nisan öncesinde Amerikan basını ABD Başkanı Joe Biden'ın yapacağı açıklamanda "Ermeni soykırımını tanımayı düşündüğünü" ileri sürmüştü. Washington Post, Wall Street Journal, New York Times ve Reuters’ın, Beyaz Saray kaynaklarına dayandırdıkları haberlerinde, henüz kesinlik kazanmamakla birlikte, Amerikan Başkanı’nın cumartesi günü yayımlayacağı mesajda, Ermenilerin maruz kaldığı tehcir, açlık ve katliamları "soykırım" olarak tanıyacağı kaydedilmişti.
ABD Başkanı Joe Biden ile Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın dün ilk kez telefonda yaptığı görüşmenin ardından Reuters haber ajansına konuşan kaynaklar Biden'ın Erdoğan'a 24 Nisan'da "Ermeni Soykırımı'nı" tanıyacağını söylediğini ileri sürmüştü.
Ermenistan Dışişleri Bakanı Ara Ayvazyan çarşamba günü yaptığı açıklamada, "ABD'nin (soykırımı) tanıması birçok ülke için bir tür ahlaki işaret olacaktır" diye konuşmuştu.
Ne olmuştu?
Birinci Dünya Savaşı sürerken Anadolu’da yaşayan Ermeniler 1915-1916 yıllarında, dönemin Osmanlı yönetimi tarafından Doğu Anadolu'dan Suriye ve Mezopotamya'ya sürgüne zorlanmıştı. Açlık, susuzluk, hastalık ve katliamlar nedeniyle yüz binlerce Ermeni, sürgün yollarında hayatını kaybetmişti. Ermenistan ve çok sayıda tarihçi, bu dönemde 1 milyonun üstünde Ermeninin sistematik olarak katledildiğini ve ağır koşullarda ölüme terk edildiğini savunarak bu süreci "soykırım" olarak nitelendiriyor. Türkiye ise tehcir kararının, savaşın zorlu şartları altında silahlı isyana karşı "son çare" olarak alındığını savunuyor; "acı olaylar" yaşandığını kabul etmekle birlikte soykırım nitelendirmesine karşı çıkıyor.
Ermeni kırımını dünyada 30'u aşkın ülke, parlamento düzleminde soykırım olarak tanıyor. Almanya'da da Federal Meclis 2016 yılında Ermeni kırımını soykırım olarak nitelendiren bir kararı kabul etmişti. Alman hükümeti ise soykırımın hukuki bir tanımı bulunduğuna ve bu konudaki kararın yetkili mahkemelerce verilebileceğine işaret ederek Ermeni kırımıyla ilgili bu tanımlamayı kullanmıyor.
AP, AFP, DW/HT,JD
@Deutsche Welle Türkçe