Ermenilerin dörtte üçü Dağlık Karabağ'dan ayrıldı
29 Eylül 2023
Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ bölgesine düzenlediği askeri operasyonun ardından bu bölgeden Ermenistan'a geçen Ermenilerin sayısı giderek artıyor.
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliğinin (UNHCR) Ermenistan'daki temsilcisi, şu ana kadar Dağlık Karabağ'daki 88 bini aşkın kişinin bu ülkeye geçtiğini açıkladı.
Operasyon sonrası Ermenistan'a giden Dağlık Karabağlıların sayısıyla ilgili basına bilgi veren BM temsilcisi Kavita Belani "120 bine kadar insanla başa çıkmaya hazırız. Şu an ne kadar insanın daha geleceğini tahmin etmek çok güç" dedi.
Belani, Ermenistan hükümetinin bu kadar çok sayıda insanın ihtiyacını karşılamakta zorlandığını sözlerine ekledi.
Dağlık Karabağ'da geçen haftaki Azerbaycan operasyonu öncesi yaklaşık 120 bin Ermeni yaşıyordu.
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan geçen hafta Dağlık Karabağ'daki Ermenilerin evlerinde kalmalarının daha iyi olacağını, ancak her ihtimale karşı 40 bin ailelik yer hazırladıklarını açıklamıştı.
Dün ise Azerbaycan'ı "etnik temizlikle" suçlayan Paşinyan, "önümüzdeki günlerde" Dağlık Karabağ'da hiç Ermeni kalmamasını beklediğini söyledi.
Azerbaycan Dışişleri Bakanlığından "Paşinyan pekâlâ biliyor ki Karabağ'ın Ermeni sakinleri bölgeden kendi isteğiyle ayrılıyor" yanıtı geldi.
Rusya'dan açıklama
Konuyla ilgili ihtiyatlı bir duruş sergileyen Moskova da toplu göç nedeniyle Bakü'ye yönelik herhangi bir suçlamada bulunmadı. Kremin Sözcüsü Dimitri Peskov, "Bu durumdan kimin suçlu olduğunu söylemek zor. Bu tip eylemler için doğrudan bir sebep yok" açıklamasında bulundu.
Taraflar arasındaki gerginliğin uzun yıllara dayandığı bölge daha önce de çatışmalar nedeniyle toplu göç ve yerinden edilmelere sahne olmuştu.
Ermeni güçlerin 1994'te Dağlık Karabağ ve çevresinde kontrolü ele geçirmesinin ardından mülteci örgütlerinin tahminine göre bölgeden yaklaşık 900 bin kişi Azerbaycan'a, 300 bin kişi de Ermenistan'a kaçtı.
Birleşmiş Milletler'e göre, 2020 yılında Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ'daki topraklarının bir kısmını geri aldığı savaşta ise 90 bin kişi Ermenistan'a, 40 bin kişi de Azerbaycan'a geçti.
Patlamadaki can kaybı 170'e çıktı
Dağlık Karabağ'da hafta başında bir yakıt deposunda yaşanan patlamada hayatını kaybedenlerin sayısının ise 170'e yükseldiği bildirildi.
Armenpress haber ajansı, Karabağ'daki Ermeni yetkililere dayandırdığı haberinde, Hankendi şehri yakınlarındaki Askeran yolu üzerinde bulunan benzin depolama alanındaki patlama ve ardından çıkan yangında 170 kişinin yaşamını yitirdiğini duyurdu.
Ermeni yetkililer, Salı akşamı can kaybını en az 68 olarak duyurmuştu. Ancak 100'den fazla kişinin de kayıp olduğu belirtiliyordu. Patlamanın, Dağlık Karabağ'dan Ermenistan'a gitmek isteyen Ermenilerin bu yolculuk öncesi araçlarına benzin doldurtmak için uzun kuyruklar oluşturduğu sırada meydana geldiği bildirilmişti.
Patlamanın nedeni hakkında herhangi bir açıklanma yapılmadı.
Azerbaycan, geçen hafta Dağlık Karabağ'ın kontrolünü Ermenilerden tamamen geri almak için bu bölgedeki ayrılıkçı güçlere karşı askeri operasyon düzenlemişti. Çatışmalar, taraflar arasında Rusya'nın arabuluculuğunda sağlanan ateşkesle sonlanırken Dağlık Karabağ'daki Ermeni güçler de varılan anlaşma uyarınca silah bırakmaya başlamıştı.Bakü, başarıyla tamamlandığını duyurduğu bu operasyonun ardından Dağlık Karabağ'daki Ermenilerin haklarının güvence altına alınacağını ve bölgenin entegre edileceğini açıklamıştı.
Kendini "Artsakh Cumhuriyeti" olarak adlandıran ayrılıkçı yönetimin lideri Samvel Şehrimanyan da dün imzaladığı kararnameyle "tüm devlet kurumlarının yıl sonuna kadar feshedileceğini" bildirerek "Artsakh Cumhuriyetinin varlığının 1 Ocak 2024 itibarıyla son bulacağını" duyurmuştu.
DW,rtr,AP,AFP/CÖ,EC