Erdoğan: Gayretimizi sürdüreceğiz

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul'da, ''8. Türk Tıp Dünyası Kurultayı ve Tıp Tarihine/Ortak Geçmişe Vefa Ödül Töreni''nde konuştu. Konuşmasında Rusya'nın tahıl anlaşmasından çekilme kararını değerlendiren Erdoğan, ''Her ne kadar Rusya kendisi için aynı kolaylıkların gösterilmemesi sebebiyle bu konuda mütereddit davransa da biz insanlığa hizmet için gayretimizi kararlılıkla sürdüreceğiz.''

Erdoğan, ayrıca  "Ukrayna buğdayının 9,3 milyon tonunu dünyanın hizmetine sunarak, gıda krizinin nispeten azaltılmasını sağladık" dedi. Ukrayna ile Rusya arasındaki tahıl koridoru anlaşması Türkiye'nin ve BM'nin arabuluculuğunda İstanbul'da imzalanmıştı. Anlaşmanın geçerlilik süresinin 19 Kasım'da dolması nedeniyle anlaşmanın uzatılması çağrıları yapılmıştı.

Kremlin: Yürütülebilir değil

Kremlin’den tahıl anlaşmasından çekilme kararına ilişkin Pazartesi günü açıklama geldi. Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden diğer ülkelere sevkiyatını sağlayacak üç aylık anlaşmanın pek "yürütülebilir" olmadığın, çünkü “Rusya’nın bu sevkiyatların güvenliğini sağlamayı garanti edemediğini” söyledi. Peskov, Ukrayna’yı süreci baltalamakla suçladı ve hangi koşullarda Rusya’nın yeniden katılabileceği sorularını ise cevaplamadı.

Rusya'nın hamlesin tepkiler devam ediyor

Rusya'nın tahıl koridoru anlaşmasından çekilmesine tepkiler devam ediyor. Birleşmiş Milletler (BM) Karadeniz Tahıl Girişimi Koordinatörü Amir Mahmoud Abdulla, konuya ilişkin Pazartesi Twitter üzerinden yaptığı açıklamada “Gıda akışı devam etmelidir, sivil kargo gemileri askeri hedef haline getirilemez ya da rehin tutulamaz” ifadelerini kullandı.

Almanya Tarım Bakanı Cem Özdemir de Rusya'nın anlaşmadan çekilmesini eleştirerek, "Rusya'nın tahıl anlaşmasını tek taraflı askıya alması dünyada milyonlarca insanın aç olduğu göz önünde bulundurulduğunda, sorumsuzca bir hareket” ifadelerini kullandı. Rusya'ya söz konusu anlaşmaya saygı duyması çağrısı yaptı.

Rusya'nın tahıl koridoru anlaşmasından çekilmesinin ardından buğday fiyatları yüzde 5, mısır fiyatları yüzde 2 oranında artış gösterdi. Chicago Ticaret Borsası'nda (CBOT) buğday vadeli işlemleri yüzde 5,4 artışla 8,7 dolara yükseldi. Buğday fiyatları, günün erken saatlerinde 8,9 dolara yükselerek 14 Ekim'den bu yana en yüksek seviyeyi görmesinin adından saat 09.25 itibarıyla 8,7 dolar seviyesinde dengelendi.

Rusya'nın Ukrayna tahılının Karadeniz’den dünya pazarlarına ulaştırılması anlaşmasını askıya almasının ardından buğday ve mısır tedarikleri konusunda küresel endişe hakim. Tahıl piyasaları, sekiz aydır devam eden Rusya'nın Ukrayna saldırısı kapsamında yaşanan gelişmelere oldukça duyarlı.

Pazar günü tahıl anlaşması kapsamında oluşturulan tahıl koridorunda gemi hareketliliği gözlemlenmediği belirtildi ancak deniz trafiği yetkililerinin yaptığı açıklamaya göre, Pazartesi günü tahıl ve diğer tarım ürünlerini taşıyan iki kargo gemisi Ukrayna limanlarından ayrıldı. Ortak Koordinasyon Merkezi’nden yapılan açıklamada Pazartesi günü 12 kargo gemisinin daha Ukrayna limanlarından ayrılmasının beklendiği söylendi.

Ne olmuştu?

Rusya, Cumartesi günü tahıl anlaşmasından çekildiğini duyurmuştu. Rusya Savunma Bakanlığı, çekilmeye gerekçe olarak Kırım'daki Rus gemilerine insansız hava aracı ile saldırı düzenlenmesini göstermişti. Rusya bu saldırıdan Ukrayna'yı sorumlu tutuyor.

Savunma Bakanlığı, saldırı düzenlenen gemilerin tahıl sevkiyatı konvoylarını korumak üzere görev yaptığını belirterek, "Kiev rejimi tarafından İngiliz uzmanların katılımıyla Karadeniz Filosu gemilerine ve tahıl koridorlarının güvenliğini sağlayan sivil gemilere yönelik gerçekleştirilen terör saldırısı nedeniyle Rusya Ukrayna limanlarından tahıl ihracat edilmesini öngören anlaşmanın uygulanmasına katılımını askıya aldı" ifadesine yer vermişti.

AFP, epd, rtrs / AI, BÖ