Erdoğan ve Trump "güvenli bölge" planını görüştü

ABD Başkanı Donald Trump'ın Türkiye'yi Suriyeli Kürtleri "vurması" hâlinde "ekonomik açıdan harap etmekle" tehdit etmesinin ardından iki ülke liderleri arasındaki ilk görüşme gerçekleşti. Trump ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın gerçekleştirdiği telefon görüşmesinin ardından Türkiye Cumhurbaşkanlığından yazılı bir açıklama yapıldı. Görüşmede Erdoğan'ın, Trump'ın Suriye'deki Amerikan askerlerini çekme kararını memnuniyetle karşıladığını söylediği ve bu çerçevede Türkiye'nin NATO müttefiki ABD’ye "her türlü desteği vermeye hazır olduğunu" hatırlattığı aktarıldı.

Açıklamada, ABD'nin ayrılmasının ardından bölgede otorite boşluğu meydana gelmemesi için Menbiç yol haritasının tamamlanması, ayrıca "çekilme kararının hayata geçirilmesini engellemek isteyen unsurlara fırsat verilmemesi" gerektiğini vurgulayan Erdoğan ve Trump'ın, kamuoyuna yönelik sağlıklı iletişimin önemine değindikleri belirtildi.

İki liderin, Suriye'nin toprak bütünlüğü temelinde ülkenin kuzeyinde terörden arındırılmış güvenli bir bölge oluşturulması fikrini de ele aldıkları açıklandı.

"Sayın Cumhurbaşkanımız görüşmede, Türkiye’nin Kürtlerle hiçbir sorunu olmadığını, ülkemizin amacının ulusal güvenliğine tehdit oluşturan terör örgütleri DEAŞ, PKK ve PKK'nın Suriye uzantıları ile mücadele etmek olduğunu vurgulamışlardır" denilen açıklamada, Erdoğan ve Trump'ın ikili ekonomik ilişkilerin ileri seviyelere yükseltilmesi konusunda mutabık kaldıkları belirtildi.

Trump'tan Türkiye'ye Suriyeli Kürtlerle ilgili uyarı

Erdoğan-Trump görüşmesine dair Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada ise liderlerin, iki ülkenin "ABD'nin çekilmeye başladığı Suriye'de devam eden işbirliğini" ele aldıkları belirtildi.

Beyaz Saray sözcüsü Sarah Sanders tarafından yapılan açıklamaya göre, Trump görüşmede, Ankara'nın Suriye'nin kuzeydoğusuna ilişkin güvenlik endişelerinin ele alınması için Türkiye'yle birlikte çalışma arzusunu dile getirdi. Sanders, Trump'ın ayrıca Türkiye'nin, "IŞİD'i yenmek için ABD ile birlikte savaşan" Kürtler ve diğer Suriye Demokratik Güçleri (SDG) unsurlarına "kötü davranmamasının" Washington için önemini vurguladığını aktardı.

Beyaz Saray sözcüsü, ABD Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford'un Salı günü Türk mevkidaşı Yaşar Güler ile bir araya gelerek istişareyi sürdüreceğini sözlerine ekledi.

Trump'ın tehdit içeren tweet'i

ABD, Suriye'nin kuzeyinde YPG kontrolündeki bazı bölgelere yönelik askeri operasyon hazırlığında olan Türkiye'nin böyle bir hamlede bulunmasına engel olmaya çalışıyor. Türkiye tarafından PKK'nın Suriye'deki kolu olarak görülen YPG, uzun süre ABD'nin IŞİD'le mücadeledeki en büyük ortaklarından biriydi. ABD'nin Suriye'den çekilme kararı, Suriyeli Kürtlerin olası bir Türkiye operasyonuna yönelik endişelerini artırmıştı.

Trump, Pazar günü attığı tweet'te, Türkiye'nin Suriye'deki "Kürtleri vurması" hâlinde ABD tarafından "ekonomik açıdan harap edileceğini" belirtmişti. "Kürtlerin de Türkiye'yi provoke etmesini istemediklerini" söyleyen Trump, Suriye'de 32 kilometrelik bir güvenli bölge oluşturacaklarını ifade etmiş ancak bu konuda başka bir detay vermemişti. Trump'ın Türkiye'ye yönelik tehdidi, başta Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın olmak üzere Türk yetkililerin tepkisine neden olmuştu. "Stratejik ortaklar sosyal medya üzerinden konuşmaz" diyen Çavuşoğlu, "hiçbir tehdide pabuç bırakmayacaklarını" söylemişti.

Güvenli bölge tartışması

Trump'ın Türk ve Kürt güçler arasında güvenli bölge kurulması için yaptığı öneriyle ilgili ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'dan bir açıklama gelmişti. Pompeo, "Hem IŞİD'e karşı bizle birlikte savaşan halkların güvenliğinin sağlandığından hem de Suriye kaynaklı teröristlerin Türkiye'ye saldıramayacağından emin olmak istiyoruz" demişti.

Çavuşoğlu ise Trump'ın dile getirdiği güvenli bölge planıyla ilgili yaptığı açıklamada, söz konusu fikrin ABD'ye değil, Erdoğan'a ait olduğunu söylemişti. Çavuşoğlu, "Bu, Cumhurbaşkanımızın sadece ABD değil, tüm Avrupalılara teklifidir. Ruslar da dâhil. Suriye ile ilgilenen herkesle yaptığımız görüşmelerde biz bunu gündeme getirdik. Obama yönetimi bunu gerçekçi bulmuyordu. 'Havadan burayı korumak mümkün olmaz, nasıl olacak' gibi bahanelerle bu fikrimizi desteklemediler. Şimdi Türkiye'nin kararlılığını gördükten sonra bu fikri ortaya attılar. Biz bu fikre karşı değiliz" ifadesini kullanmıştı.

DW/CÖ,AÜ

© Deutsche Welle Türkçe