Enerjide tarihi anlaşma
6 Ağustos 2009
Rusya Başbakanı Vladimir Putin'in Ankara'ya yaptığı bir günlük çalışma ziyaretinde iki ülke arasında çoğunluğu enerji alanında 20'den fazla işbirliği protokolü imzalandı.
Türkiye-Rusya arasında imzalanan belgelerden en önemlisini Rus doğalgazını Avrupa ülkelerine taşıyacak Güney Akım Doğalgaz Hattı Projesi oluşturuyor. İmza törenlerinde İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi de hazır bulundu. Güney Akım'ın ortakları arasında İtalyan Eni firması da yer alıyor.
Ukrayna'nın baypas edildiği Güney Akım Doğal Gaz Boru Hattı projesi, AB ve ABD tarafından desteklenen Nabucco Hattı'na alternatif görülüyor. Rusya'nın yer almadığı Nabucco hattında, Hazar gazının Balkanlar üzerinden Avrupa'ya taşınması planlanıyor. Nabucco, Avrupa'nın enerjide Rusya'ya bağımlılığını azaltacak bir proje olarak değerlendiriliyor. Buna karşılık uzmanlar her iki projede de yer almasının Türkiye'nin konumunu güçlendirdiğine dikkat çekiyorlar.
Nükleer enerji alanında işbirliği
Putin ile Erdoğan, nükleer enerji alanında da iki ülkenin işbirliği yapmasını kararlaştırdılar. Ayrıca Rusya'nın Samsun-Ceyhan boru hattına enerji vermesini kararlaştırıldı.
Rus doğal gazını Batı Avrupa'ya taşıyacak olan Güney Akım Doğal Gaz Boru Hattı'nın inşasına 2010 yılında başlanması planlanıyor. Proje maliyetinin yaklaşık 15 milyar doları bulması bekleniyor.
Boru hattının ilk ayağının 2011 yılının ikinci çeyreğinde, ikinci ayağının da 2012'de faaliyete girmesi bekleniyor.
Rusya'nın Batı Avrupa'ya yönelik yeni bir doğal gaz hattı olacak Güney Akım projesi sayesinde Almanya, İngiltere, Hollanda, Fransa ve Danimarka gibi ülkelere Rus gazı ulaştırılacak.
Güney Akım'dan yılda 55 milyar metre küp gaz pompalanması planlanırken, bu miktarın 25 milyondan fazla evin gaz ihtiyacının karşılanması için yeterli olacağı belirtiliyor.
Bu projede, özellikle Baltık ülkeleri gibi transit ülkeler devreden çıkarılarak Rus gazı Batı Avrupa piyasalarına doğrudan ulaşacağı için, gaz sevkiyatı maliyetinin, transit ödemeler aradan çıkacağı için daha da düşeceği vurgulanıyor.
İki paralel hat
Güney Akım Doğal Gaz Boru Hattı, 1,220 kilometre uzunluğunda iki paralel hattan oluşacak. 2011 yılında faaliyete geçmesi planlanan ilk boru hattı yıllık 27,5 milyar metre küp gaz gönderme kapasitesine sahip olacak.
Aynı miktarda gaz gönderme kapasitesine sahip olacak boru hattının ikinci ayağının da 2012 yılında faaliyete geçmesi planlanırken, projenin toplam maliyetinin 7,4 milyar euro civarında olacağı belirtiliyor.
Güney Akım AG şirketinin yüzde 51'i Rus Gazprom şirketine ait.
NH/MK/DW/AFP/dpa