Ekonomide 2015 böyle geçti

Avrupa Merkez Bankası (AMB) ocak ayında devlet tahvili ve diğer varlık alımlarına hazır olduğunu duyurdu. AMB ayda 60 milyar euroluk varlık alımlarını mart ayında başlattı. Merkez bankası ekonomiyi ve enflasyonu canlandırmak için 2017 yılının mart ayına kadar piyasaya 1,5 trilyon euro sürecek. Ekonomistler para bolluğunun sonuç getireceğinden şüpheliler.

Almanya Aile Bakanı Manuela Schwesig büyük şirketlerin yönetim kurulu üyeliklerinin yüzde 30’unun kadınlara ayrılmasını öngören yasayı tarihi bir gelişme olarak niteledi. Muhalefet oranı yetersiz bulduğu için çekimser oy kullandı. Uzmanlar kadın kotasının anayasa açısından sakıncalı olabileceğine dikkat çekiyorlar.

18 Mart’ta Frankfurt caddeleri göstericilerle polis arasındaki çatışmalara sahne oldu. Taşlar uçuştu, arabalar yakıldı. Eylemciler Avrupa Birliği’nin (AB) mali politikalarına duydukları öfkeyi yeni AMB merkez binasının açılışında dışa vurdular. Kapitalizm karşıtı Blockupy hareketinin önayak olduğu protestolar Frankfurt’ta kaos yarattı.

Mart ayında ilk kez sürücüsüz bir otomobil ABD’yi boydan boya kat etti. Tedarikçi Delphi şirketinin bir Audi’ye monte edilen elektronik ekipmanı sayesinde San Fransisco’dan hareket eden Audi 9 gün sonra kazasız belasız New York’a vardı. Otomobilin yolun yüzde 99’unu şoför müdahalesi olmaksızın geride bıraktığı açıklandı.

Apple nisan ayında maharetli saatini piyasaya çıkardığında, ‘kimi lüzumsuz oyuncak’ dedi, kimi ise saati alabilmek için kuyruğa girdi. Apple bilgisayarlı saatiyle beş yıllık aradan sonra yeni bir ürün çıkarmış oldu. Apple saatin yedi milyon sattığı tahmin ediliyor.

Volkswagen (VW) denetleme kurulu başkanı ve büyük hissedar Ferdinand Piech holdingin yönetim kurulu başkanı Martin Winterkorn’dan desteğini çektiğini açıkladı. Piech’in çıkışı hissedarları memnun etmedi. Kavgayı Winterkorn kazandı ve ‘patrik’ Piech şirketteki bütün görevlerinden çekildi.

Almanya’nın en büyük ticari bankası Deutsche Bank, Libor ve Euribor faizlerinin manipülasyonuna karışmasının bedelini ağır ödedi. Skandal banka için 2,5 milyar dolara mal oldu. Yüz trilyonlarca dolarlık iş bağlantısı bu faizler üzerinden yapılıyor. Çok sayıda büyük banka kendi lehlerine faiz karteli kurmuştu.

Deutsche Bank’ın eş başkanları söz verdikleri ‘iyi zamanları’ getiremedikleri için bankadan ayrılmak zorunda bırakıldılar. Mayıs ayındaki hissedarlar toplantısında güvensizlik oyu ayan Jürgen Fitschen ve Anshu Jain genel müdürlüğü John Cryan’a devrettiler.

Haziran ayında Hudson’s Bay Company adlı Kanada şirketi 2,8 milyar euroya Alman mağazalar zinciri Kaufhof’u Metro’dan satın aldı. Şirket bu parayı ‘geleceğe yapılmış yatırım’ olarak görüyordu. Kaufhof’un taliplerinden Karstadt’ın yeni sahibi Rene Benko saf dışı kaldı. Benko iki şirketi tek bir ad altında birleştirmek istiyordu.

Haziran ayında Yunan bankalarının önünde uzun kuyruklar oldu. Hesaplarındaki paraların uçup gitmesinden korkan Yunanlar sınırlı para çekebiliyorlardı. Sonunda Atina hükümeti kreditörleriyle anlaştı ve haftalarca kapalı kalan bankalar normal mesaiye geçti. Ağustos ayında Yunanistan’a 86 milyar euroluk yardım kredisi açıldı.

Grev yüzünden mayıs ayında Almanya’da toplam 127 saat tren seferi yapılamadı. Yolcu trenleri için bu bir rekordu. Aralıklarla yapılan grevler nedeniyle seferler iptal edildi, gecikmeler oldu. 10 ay süren görüşmelerden sonra Alman Demiryolları ile tren makinistleri sendikası anlaştılar. Ücretler zamlandı, çalışma süresi kısaldı.

Direksiyon kendiliğinden dönüyor. Otomobil gaz ve fren pedalına basmadan da hareket edebiliyor. Arabası üzerindeki hakimiyetini kaybetmek hoş olmasa. Temmuz ayında iki hacker hareket halindeki bir Jeep’in kumandasına el koyup, radyosundaki gedikten bilgisayar programına sızmayı başardı. Fiat Chrysler hatayı kapatmak için 1,4 milyon aracı servise çağırdı.

Google ağustos ayında Alphabet adlı yeni şirketin çatısı altında bölümlere ayrıldı. İnternet arama motoru Google bundan böyle de aynı adı kullanacak. Diğer bölümler bağımsız birimlere dönüştü. Uzaktan kumandalı termostat şirketi Nest ve insan hayatını uzatmak ve hayat kalitesini arttırmak için yeni kurulan Calico Google’den bağımsız çalışacak.

Eylül'de VW'ye bağlı şirketlerde üretilen otomobillerin deklare edilenden çok daha fazla zararlı gaz saldığı ortaya çıktı. VW ve Audilerin egzoz testleri manipüle edilmişti. 11 milyon otomobilin emisyon değerleri kağıt üzerindeki rakamları tutmuyor. Winterkorn CEO'luktan ayrılmak zorunda kaldı. VW’nin ABD’de milyarlarca dolarlık para cezasına çarptırılması sürpriz olmayacak.

Kasım ayında Lufthansa’nın 4 bin 700 seferi iptal edildi, 550 bin yolcu bir hafta hava alanlarında mahsur kaldı. Şirket tarihinin en uzun grevine kabin personelinin daha fazla ücret ve daha rahat emeklilik talebini şirket yönetiminin ret etmesi yol açtı. Pilotların kabin personelinden önce başlattığı grev mahkeme kararıyla iptal edilmişti. © Deutsche Welle Türkçe