Dünyayı korkutan hastalıklar

Meksika’da ortaya çıkan ve dünyaya yayılan domuz gribi ile ilgili araştırmalar sürüyor. Dünya Sağlık Örgütü, mevsimsel grip virüslerinin Tamiflu ilacına karşı direnç geliştirmesi nedeniyle, domuz gribine yeni aşı geliştirilmesi gerektiğine dikkat çekiyor. Virüslerin çok çabuk değişime uğrayabilme özelliği, yeni bilimsel araştırmalarla yeni ilaç ve aşıların geliştirilmesini gerektiriyor.

Afrika’da menenjit tehlikesi

Öte yandan bir diğer büyük tehlike, menenjit de hızlı tedavi gerektiren bir hastalık. Eğer tedavi edilmezse hastaların yarısı 48 saat içinde hayatını kaybediyor.

Beyin zarı iltihabı anlamına gelen menenjit hastalığı son zamanlarda pek çok Afrika ülkesini etkisi altına aldı. Nijerya’nın Kano Eyaleti’nde olduğu gibi en çok etkilenenlerse her zaman çocuklar oluyor. Nijerya'da menenjitten ölenlerin sayısı 2 bini geçti. Ayrıca Nijer, Burkina Faso, Çad ve Kamerun’da da ölenlerin sayısı artıyor. Sınır Tanımayan Doktorlar Örgütü’nden Gbolahan Onyiloye, 40 binden fazla kişinin hasta olduğunu söylüyor:

“Hastalarımızı yaşlarına göre sınıflandırıyoruz. İki yaşın üzerindeki hastalarda baş ağrısı, boyun sertleşmesi ile yüz ve sırttaki lekeler gibi genel belirtilere bakıyoruz. Çok küçük olanlarda ise hemen ateşini ölçüyoruz. Eğer termometre 38 derecenin üzerini gösteriyor ve aynı anda sara nöbeti ve menenjite has olan kaslarda aşırı kasılma gibi nörolojik belirtiler varsa, harekete geçiyoruz.“

Aşının etki süresi kısıtlı

Bu sinsi hastalık bakteri ve virüsler aracılığıyla kişiden kişiye geçebiliyor. Sınır Tanımayan Doktorlar Örgütü, en çok etkilenen ülkeler Nijer ve Nijerya’da sekiz milyon kişi için menenjit aşısı programı başlattı. Amerikan Menenjit Aşısı Programı'ndan Mark La Force, menenjitin tehlikesi bilinse de hastalığı yenme konusundaki umutların az olduğunu belirtiyor. 10 yıl kadar önce Trovan adlı menenjit ilacının test edildiği Nijerya’da 11 çocuğun hayatını kaybetmesi ise halkta tedaviye karşı güvensizliğe neden oldu. Ancak Mark La Force araştırmaların sürdüğünü söylüyor:

“Bu en büyük zorluklardan biri. Bu nedenle hastalıkla mücadele etmek çok zor. Şu anda üzerinde çalışılan aşı, karbonhidrattan oluşuyor ve iki ya da üç yıla kadar yeni bir hastalıktan koruyor. Bu da geniş bir kitleye aşı yapmayı başarsak bile halkın kısa bir süre sonra tekrar hastalanması tehlikesinin hala var olduğu anlamına geliyor.”

Domuz gribinde salgın ihtimali

Son zamanlarda en çok gündemde olan bir diğer hastalık ise şüphesiz domuz gribi. Münih Üniversitesi Enfeksiyon ve Tropikal Tıp Enstitüsü’nden Thomas Löscher yine de hastalığın çok sayıda insana geçeceği tahmininde bulunuyor:

“Fakat bunun gibi yeni virüslerin salgın potansiyeli olduğu söylenmeli. İnsandan insana geçen normal gripte olduğu gibi bir taşıyıcılık özelliği durumunda, grip dalgası olacaktır. Bütün önlemlere rağmen, virüs tüm dünyada harekete geçip, birçok ülke ve kıtaya yayılacaktır.“

Virüsler durmadan değişim geçirdiği için, kökeninin çok iyi araştırılması ve çok iyi gözlemlenmesi gerekiyor. Ne tür bir değişime uğradıkları ya da gelecekte olası bir grip dalgasının kökeninin ne olacağının bilinmesi şart. Bu durum, aşı çalışmaları için çok önemli. Ancak virüslerin bu hızlı değişimi çalışmaları güçleştiriyor.

Alexander Göbel / Anne Kleinknecht

Çeviri: Başak Sezen

Editör: Hülya Köylü