Dört maddede Suruç olayıyla ilgili bildiklerimiz

Suruç ilçesinde 14 Haziran 2018 Perşembe günü Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Şanlıurfa Milletvekili İbrahim Halil Yıldız’ın esnaf ziyareti sırasında AKP’li grup ile esnaf arasında çıkan kavgada dört kişi öldü, dokuz kişi yaralandı. Madde madde olayla ilgili kamuoyuna yansıyan bilgi ve iddiaları bir araya getirdik. 

1. Olayın öncesi 

Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) hazırladığı ön rapora göre 14 Haziran tarihinde Suruç'ta yaşanan kavganın öncesi var. Rapora göre 12 Haziran tarihinde seçim çalışması için "Bir Milyoncu Sokağı" olarak adlandırılan sokağa gelen AKP Şanlıurfa Milletvekili İbrahim Halil Yıldız ile sokakta dükkân işleten Şenyaşar Ailesi arasında o tarihte bir sözlü tartışma yaşandı ve tartışma kavgaya dönüşmeden kapandı. Jinnews internet sitesine bir açıklama yapan anne Emine Şenyaşar da bunun üzerine dükkanın iki gün boyunca açılmadığını belirtiyor. 

Anne Şenyaşar bu tartışmayı şöyle anlatıyor: “Gelmişler dükkâna oğluma ‘oyunuzu bize verin’ demişler. Oğlum da onlara ‘Siz Kürt değil misiniz?’ o da demiş ‘Kürdüz.’ Bunun üzerine oğlum da ‘Ben de Kürdüm oyumu Kürtlere vereceğim. Bizi biliyorsunuz HDP’den başkasına vermeyiz’ demiş. Tekrar gitmişler ve oğlumu resmen taciz etmişler. Oğlum ‘Bunlar beladır başımıza iş açarlar’ deyip 2 gün dükkânı açmadı. Üçüncü gün arifeydi gitti dükkânı açtı.”

2. Olayın meydana gelişi

14 Haziran 2018 tarihinde AKP milletvekili adayı Yıldız’ın yakınları ve korumaları tekrar dükkâna geldi. İşyeri sahibi baba Esvet Şenyaşar, milletvekili adayını dükkânın içine almak istemeyince grup ile dükkân sahipleri arasında yine önce sözlü tartışma yaşandı. İddiaya göre, Şenyaşar Ailesi gruba "Biz size oy vermeyeceğiz, buradan bir yere de gitmeyeceğiz. Bakalım ne yapacaksın?" dedi; grup esnaftan sarı kırmızı yeşil renkteki toka, pil ve aksesuarların toplamasını istedi. Tartışma büyüdü ve karşılıklı fiziki şiddete dönüştü. HDP raporuna göre önce gruptan bir kişi baba Esvet Şenyaşar’ın oğlu Adil Şenyaşar’a tokat attı. Şenyaşar’ın da tokatla karşılık vermesi üzerine gruptan bir kişi Adil Şenyaşar’ın bacağına ateş etti. İddiaya göre yan dükkânda bulunan Ferit Şenyaşar da kavgaya karışarak gruba tabanca ile ateş etti. Çıkan çatışmada AKP milletvekili Yıldız’ın ağabeyi Mehmet Şah Yıldız, Ferit Şenyaşar ve Celal Şenyaşar kardeşler ile kimliği tespit edilemeyen bir kişi yaralandı. Yaralılar Suruç Devlet Hastanesi’ne kaldırılırken Mehmet Şah Yıldız hayatını kaybetti.

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu bu kavgadan esnafı sorumlu tutuyor. TRT Haber canlı yayınında yaptığı açıklamada görüntüleri izlediğini söyleyen Soylu olayı şöyle aktardı: "Görüntüleri de izledim. Milletvekilimiz esnaf ziyaretine giriyor. Bu ziyarete girdiği zaman şiddetli bir tepkiyle karşılaşıyor. Şiddetli tepkiden sonra hiçbir reaksiyon göstermeden dükkândan çıkmak için gayret gösterirken hemen arkasındaki arkadaşa yumrukla saldırmaya başlıyorlar. Allah milletvekilimizin canını muhafaza etmiş. Ondan sonra orada büyük bir arbede kopuyor. Olaylar bu noktaya geliyor. Oradaki kişi açık bir şekilde 'Ben PKK'lıyım sen hangi yüzle buraya geliyorsun.' diyor. Elbette ki ondan sonra bu olaylar bu hali alıyor."

3. Hastanedeki ölümler

Olaylar yaralıların kaldırıldığı Suruç Devlet Hastanesi’nde de devam etti. HDP raporuna göre Celal Şenyaşar tedavi edildiği odada Yıldız’ın yakınları tarafından bıçakla ve kesici aletlerle, Adil Şenyaşar ise hemşire ve doktorların gözü önünde ateşli silahla vurularak öldürüldü. İddiaya göre hastaneye yürüyerek gelen baba Esvet Şenyaşar acil servisin sarı alanında linç edilmeye çalışıldı, oksijen tüpü ile kafasına vuruldu. Gaziantep 25 Aralık Devlet Hastanesi’ne kaldırılan baba Esvet Şenyaşar burada hayatını kaybetti.

Olaylar sırasında Suruç Devlet Hastanesi’nde bulunan ve eşinin ölümüne tanıklık eden anne Emine Şenyaşar saldırı başladığında polisin hastane dışına çıktığını ve polisten yardım istemesine karşın polisin yardımcı olmadığını söylüyor. Şenyaşar olayı şöyle anlatıyor:

“Hastanenin içine girer girmez 20 erkek etrafını sardı. Serum şişesinin asıldığı demirlerle kafasına vurdular. Vuruyorlardı. Kanlar içinde kaldı. Ellerinden almaya çalıştım sağa gittim, sola gittim boş, hiçbir şey yapamadım, alamadım. Polis oradan uzaklaştı. Hastanenin dışına gitti. Sadece bir polis orada bekliyordu. Ben gittim o polisin yakasına yapıştım ona ‘Siz nasıl bir hükümetsiniz öldürdüler. Adamı öldürdüler gel kurtar’ dedim yerinden kıpırdamadı. Yerinden sarstım ‘Nasıl bir devletsiniz öldürdüler’ dedim. Polis ne yerinden kıpırdadı ne de konuştu. Linç ettiler sonrada kafasına kurşun sıktılar. Kafasına kurşun sıkanı görsem tanırım. Sonrasında kendimi kaybetmiştim, çocuklarımın arkadaşlarından biri geldi beni oradan götürdü. Oradan nasıl gittiğimi hatırlamıyorum. Nasıl linç edildiğini nasıl öldürüldüğünü gördüm. Sonrasını hatırlamıyorum. Biri vardı ‘İllaki seni öldüreceğim’ diyordu bırakmadı. Bu kişinin saçları kısaydı. Yüzü dolgundu, top yüzlü biriydi. Resmini dahi görsem tanırım.”

HDP'nin raporuna göre hastanedeki deliller, Yıldız'ın yakınları tarafından yok edilmeye çalışıldı. Hastanedeki kameraların kırıldığı, Esvet Şenyaşar’ın kan izlerinin bulunduğu duvarın gecenin geç saatlerinde yıkandığı ve tekrar boyandığı, savcının gecenin geç saatlerinde olay yerine geldiği iddialar arasında. Türkiye İnsan Hakları Vakfı Başkanı Şebnem Korur Fincancı da Twitter’dan Urfa Tabip Odası heyetince çekildiğini söylediği, tahrip edilmiş hastane kameralarının fotoğrafını paylaştı.

Cumhuriyet Halk Partisi Suruç İlçe Başkanı Servet Gören de olayların hemen ardından yaptığı açıklamada hastaneye götürülen baba ve iki oğlunun orada öldürüldüğünü söylemişti. Türk Tabipler Birliği de hayatını kaybeden dört kişiden ikisinin hastane içinde olduğunu açıkladı.

4. Olayla ilgili soruşturma 

Suruç’taki olayla ilgili Şanlıurfa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma başlatıldı. Şanlıurfa Cumhuriyet Başsavcısı Sadi Doğan olayı araştırmak için Şanlıurfa merkezden 3 cumhuriyet savcısının daha görevlendirildiğini açıkladı. Soruşturma kapsamında HDP milletvekili adayı İsmail Kaplan ve HDP Suruç İlçe Eş Başkanı Rojda Binici’nin de aralarında olduğu 19 kişi gözaltına alındı. Doğan Haber Ajansı’nın haberine göre şimdiye kadar gözaltına alınanlardan dördü savcılık sorgusunun ardından serbest bırakıldı. Babası ve iki kardeşi öldürülen ve kendisi yaralanan Fadıl Şenyaşar taburcu edildikten sonra Şanlıurfa Sulh Ceza Hâkimliği’nce tutuklandı. Anadolu Ajansı’nın haberine göre Fadıl Şenyaşar, Mehmet Şah Yıldız’ı silahla öldürmekle suçlanıyor. Gözaltına alınanlar arasında kardeşlerden Mehmet Şenyaşar da bulunuyor, Gaziantep'te tedavi gören Ferit Şenyaşar'ın ise yoğun bakımda olduğu ve durumunun kritik olduğu belirtiliyor.    

©Deutsche Welle Türkçe
DW/EC,HS