Donald Trump'ın yapılacaklar listesi

Serbest ticaret

America First (Önce Amerika): Trump için en önemli olan kendi ülkesi. Amerika'nın ekonomisini güçlendirmek için korumacı bir politika savunuyor. ABD'ye yabancı ürünleri kesmek istiyor, serbest ticareti iyi bulmuyor. Bu nedenle Kuzey Amerika Ülkeleri Serbest Ticaret Anlaşması NAFTA'nın şartlarını yeniden müzakere etmek ve gerekirse anlaşmayı feshetmek istiyor. Bir yıl önce müzakereleri tamamlanan Trans-Pasifik Ortaklık Anlaşması TPP'den ise kesin geri çekilmek istiyor. Ayrıca şirketlerin ürünlerini Amerika'nın dışında bulundurup ABD'ye gümrüksüz getirmelerini engellemek için gümrükler uygulamak istiyor.

Göç

Trump, ilk yüz günlük programı kapsamında Amerika'da yasadışı bulunan iki milyon göçmeni sınırdışı etmeye başlayacağını açıklamıştı. Bir kez ülkeden gönderilen bir kişi tekrar yasadışı yollardan ABD'ye girerse en az iki yıl hapis cezasına çarptırılacak. Trump ilk günden ‘teröre eğilimli' bölgelerden göçü durdurmayı ve göçmenlere yönelik güvenlik kontrollerini artırmak istediğini açıkladı. Ayrıca Trump, Müslümanları da ülkeye almak istemiyor.

Meksika

"Sınırımız olmazsa devletimiz de olmaz" diyor Donald Trump. Sınırı bir İsviçre peynirine benzeten Trump yasadışı göçmenlerin ve uyuşturucunun ülkeye girmesini engellemek için güney sınırında bir duvar örmek istiyor. Trump, duvarın parasını da Meksika'nın ödemesi gerektiğini vurgulamıştı.

NATO

Trump, seçim kampanyasında NATO'ya eleştirel yaklaştı ve neden hep Amerika'nın liderlik rolü üstlenmek zorunda kaldığı sorusunu sordu. New York Times ile yaptığı bir söyleşide, bazı NATO üyelerinin ödemelerini yapmadığını da dile getirdi. NATO anlaşmasına göre Amerika, NATO'nun diğer üye ülkelerine askeri yardımda bulunması gerekiyor. Trump, ABD'nin bu görevini yerine getirip getirmeyeceği sorusuna ise "Onlar da bize karşı sorumluluklarını yerine getirirlerse, evet" şeklinde cevap vermişti.

İklim

Hillary Clinton ile yaptığı ilk televizyon düellosunda Trump, hiçbir zaman iklim değişikliğinin Çinliler tarafından icat edildiğini söylemediğini savundu. Ancak 2012 yılında attığı bir Tweet bunun doğru olmadığını gösteriyor. Burada küresel ısınmanın bir yalan olduğunu iddia ediyor Trump. Trump 100 günlük planı içinde "Amerikalı işçileri korumak için" Birleşmiş Milletler'in iklim değişimi programına yapılan milyarlık ödemeyi durdurmak istediğini ve bu parayı ülkesindeki su ve doğa altyapsı için kullanmak istediğini ifade etmişti. Mayısta ise İklim Anlaşması'ndan çıkmak istediğini açıkladı, ancak bu hukuken kolay değil.

Yürütme ve yasama

Trump, ayrıca Obama'nın "anayasaya aykırı" olan bütün kararnamelerini geri almak istediğini açıkladı. Ayrıca kamu alanda çalışanların sayısını dondurmak istediğini ve kongre üyelerinin görev zamanlarına kısıtlama getirmek istediğini söyledi.

Enerji

Trump, Keystone Boru Hattı gibi ‘vazgeçilmez' enerji projelerini de onaylayacağını açıkladı. Obama bu projeyi iklim için sakıncalı olduğu için reddetmişti. Ayrıca petrol, doğal gaz, kayağan taş ve  kömür gibi ülkenin kendi enerji rezervlerini kullanabilmek ve böylelikle ülkeye iş yerleri kazandırmak için bu alandaki kısıtlamaları kaldırmak istiyor.

Vergiler

Trump, ekonominin yılda yüzde 4 büyümesini sağlamak istiyor. Ayrıca 25 milyon yeni iş yeri kurmak istiyor. Bu hedefine vergileri düşürerek ulaşmak istiyor. Daha çok şirketinin ABD'de kalmasını sağlamak için Trump kurumlar vergisini yüzde 35'den yüzde 15'e düşürmeyi planlıyor. Gelir vergisi ise çok kazananlar için en fazla yüzde 33 olacak, az kazananlar ise kısmen vergiden muaf tutulacaklar. Böylelikle bir Forbes araştırmasına göre Amerika'nın en zenginleri yılda 275 bin dolar, en yoksullarıysa 128 dolar vergi tasarruffu yapabilecek. Uzmanların bu konudaki görüşleri farklı.

Sağlık sigortası

Trump birçok kez Obama için çok önemli olan ve adını taşıyan Obamacare sağlık sigortasını kaldırmak ve onun yerine başka bir sistem getirmek istediğini söylemişti.

Kürtaj

Trump'ın kürtaja karşı olduğunu söylemesi yeni bir şey. Trump, mart ayında kürtajın yasadışı olmasını istediğini ve kadınların ve doktorların bunun için ‘bir şekilde' cezalandırılmaları gerektiğini ifade etmişti. Daha sonra ise kürtaj yaptıran kadınların değil, kürtajı yapanların ceza almaları gerektiğini savundu. Kürtaj yapan kliniklerin bütçesini kesmek istiyor ve kürtaja sadece tecavüz, ensest ya da anne için ölüm tehlikesi gibi istisnai durumlarda izin verilmesini istiyor. Ayrıca kürtaja karşı olan hakimleri Yüksek Mahkeme'ye atamak istiyor.

Silahlar

Anayasanın ikinci ek paragrafı Trump için kutsal. Bu paragraf ABD vatandaşlarına silah taşımaya yetki veriyor. "Başkan ben olursam buna yüzde 100 güvenebilirsiniz" diyor Trump bir seçim kampanyası videosunda.

Düşmanlarına karşı hukuki yöntemler

İkinci televizyon düellosunda Trump, Hillary Clinton'ı tehdit edip kendisini e-posta meselesinden dolayı hapse attıracağını söylemişti. Trump "Ben kazanırsam başsavcılıktan özel bir soruşturmacının sizin meselinizle ilgilenmesini isteyeceğim" şeklinde konuşmuştu. 100 günlük planını tanıttığı konuşmasında Trump, ayrıca kendisini cinsel taciz ile suçlayan bütün kadınlara karşı harekete geçeceğini açıkladı ve onların yalancı olduğunu söyledi.

© Deutsche Welle Türkçe 

Uta Steinwehr