Devir paylaşım devri

İstatistiksel olarak bir matkap ömrü boyunca toplam 13 dakika çalıştırılıyor. Aynı şekilde otomobillerin çoğu günün 23 saatinde hareketsiz park halinde duruyor. İşte bu nedenle elindekileri diğerleriyle paylaşma eğilimi giderek artıyor. ABD'de doğan ve Avrupa'da giderek daha da yayılan paylaşım ve değiş - tokuş ekonomisi, geleceğe damgasını vuracağa benziyor. Paylaşma eğiliminin tek avantajı ise masraflardan tasarruf değil…

Gazeteci Thomas Kohlmann, Köln’deki dairesini paylaşıyor. Karşılığında yılda dört haftayı İtalya’nın güneyinde deniz manzaralı bir evde geçiriyor. Bunun için ise internetteki bir ev paylaşım sitesine yılda 140 euro üyelik ücreti ödemesi yeterli. Kohlmann ve ailesi bu şekilde Kaliforniya ve Fransa’da da ev bulmuş.

Britta Meier ve eşi ise otomobillerini bir arkadaşlarıyla paylaşıyor. Otomobili hafta içi arkadaşları, hafta sonu kendileri kullanıyor.

Şirketler de paylaşıyor

Paylaşma eğilimi giderek yaygınlaşıyor. Sadece özel kişiler değil, artık şirketler arasında da. Wuppertal merkezli Tüketim Araştırmaları Enstitüsü’nün yöneticisi Michael Kuhndt, şirketlerin sık kullanmadıkları alet ve ekipmanı diğer şirketlerle paylaşarak masraflardan tasarruf ettiklerini belirtiyor.

Paylaşma ve değiş-tokuş eğilimi ABD ve Avustralya’da doğmuş. Avrupa’da giderek yayılıyor. Özellikle de kriz sarmalındaki Yunanistan’da hayat şartları bu yeni eğilimi son derece cazip kılıyor. Kuhndt, sadece Almanya’da değiş-tokuş hizmetleri sunan şirket sayısının 200’ü bulduğunu, işin bu boyutlara gelmesinde internetin önemli rol oynadığını belirtiyor.

“İnternet yoluyla işlem masrafları azalıyor. Bir yerel uygulama aracılığıyla her an kim ne sunuyor, bulabiliyorsunuz. Belki de bu konuyla ilgili hiç konuşmadığınız yanıbaşınızdaki komşunuz otomobilini paylaşım için sunuyordur.”

Klasik ekonominin sonu mu?

2011 yılı başı itibariyle Almanya’da otomobil paylaşım sitelerine kayıtlı kişi sayısı 190 bini buluyordu. Eğilim giderek artıyor.

Ancak internet üzerinden gelişen bu yeni paylaşım ekonomisi, klasik ekonomi açısından ne anlama geliyor? Michael Kuhndt, yerleşik şirketlerin bu eğilime ayak uydurmamaları durumunda zararlı çıkacakları uyarısında bulunuyor:

“Eğer bir marka iseniz, size normalde ulaşamayacak gruplara açılmak da ilginç. Örneğin komşular arasında otomobil paylaşım sistemi yoluyla bir BMW satın almak. Tabii ki şirketlerin bu iş modelinde varlık göstermeye çalışmaları gerekiyor. Büyük şirketler bunu yapmaya başladılar bile.”

Bilgi paylaşımı: Crowdsourcing

Ancak ev paylaşımlarındaki artış, otelcileri alarma geçirmiş durumda. Alman Otelciler Birliği'nin raporuna göre dokuz yataktan az kapasiteli konaklama alanları resmî istatistiklere geçirilmemesine rağmen yılda 87 milyon konaklamayla klasik otellere ciddi bir tehdit oluşturuyor.

Paylaşım ekonomisi bu yıl Hannover kentindeki bilişim fuarı CeBIT'in de ana konusunu oluşturacak. Enformasyon ekonomisi, telekomünikasyon ve yeni medya birliği BITCOM'dan Tobias Arns ‘crowdsourcing' - 'bilgi paylaşımı' kavramına dikkat çekiyor:

“Anahtar kelime, crowdsourcing. Bunun arkasındaki fikir, açık inovasyon. Şimdiye kadar kapalı kapılar ardında gerçekleşen, genelde gizli olan inovasyon süreçleri şimdi tersine dönüyor. Artık ürün şekillendirme sürecinin erken safhalarında kamuoyuna sunuluyor ve kamuoyunun bilgisine danışılıyor.”

Arns, bu duruma otomobil firması Ford'u örnek gösteriyor. Şirket, 'crowdsourcing' portalı üzerinden potansiyel kullanıcıları iç tasarımın oluşturulması sürecine fikirleriyle katılmaya çağırıyor.

Paylaşım ve değiş - tokuş ekonomisi daha emekleme safhasında bulunmasına rağmen geleceğe damgasını vurmaya aday görülüyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Tobias Oelmaier/Beklan Kulaksızoğlu

Editör: Hülya Köylü Schenk