Deprem felaketinde bir hafta geride kalıyor
12 Şubat 2023Kahramanmaraş'ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde 6 Şubat Pazartesi günü meydana gelen ve 10 ilde büyük yıkıma yol açan depremlerde can kaybı artıyor. Felaketin yedinci gününde öne çıkan gelişmeler şöyle:
AB liderlerinden "Yanınızdayız" mesajı
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı telefonla arayan Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve AB Konseyi Başkanı Charles Michel, depremlerde hayatını kaybedenler için taziyelerini iletti. Von der Leyen, telefon görüşmesi sonrasında yaptığı Twitter paylaşımında "Avrupa yanınızda" ifadesini kullandı.
HRW'den çağrı
İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün (HRW) Türkiye temsilcisi Emma Sinclair Webb, Twitter'dan yaptığı paylaşımda, deprem sonrası binaları yağmaladığı iddia edilen kişilerin polis ve sivillerce dövüldüğüne ilişkin "çok sayıda şoke edici" görüntü dolaştığını belirtti.
Sinclair-Webb, İçişleri Bakanlığı ve Adalet Bakanlığını hem bu kişileri dövenleri hem de hırsızlık şüphelilerini engellemeye ve yakalamaya yönelik görevlerini yerine getirmeye davet etti.
Diyarbakır Barosu da Twitter hesabından "Yağma ve hırsızlık iddialarıyla sosyal medyaya yansıyan işkence ve kötü muamele fiillerine ilişkin görüntüler kaygı verici boyutlara ulaşmıştır. İlgileri bu hukuk ve insanlık dışı fillere karşı tedbir almaya ve yapanlar hakkında hukuki süreci başlatmaya davet ediyoruz" paylaşımında bulundu.
Hatay Havalimanı onarıldı
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle pistinde hasar oluşan Hatay Havalimanı'nın bugün hizmet vermeye başladığını duyurdu.
Bakanlığın Twitter hesabından yapılan açıklamada, "Hatay Havalimanı pistindeki hasarı hızlıca onardık. Havalimanımız bugün hizmet vermeye başladı" denildi.
Havalimanındaki onarım çalışmalarını İGA gerçekleştirdi. Pistte depremler nedeniyle oluşan yarıklar, İGA inşaat ve teknik ekipleri tarafından 96 saatlik bir çalışmayla onarıldı ve Hatay Havalimanı operasyona hazır hâle getirildi.
Depremde can kaybı 29 bin 605'e yükseldi
AFAD'ın sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, Sağlık Afet ve Koordinasyon Merkezi Birimi'nden (SAKOM) alınan bilgiye göre Pazar günü TSİ 15.55 itibarıyla depremlerde hayatını kaybedenlerin sayısının 29 bin 605'e yükseldiği belirtildi. AFAD, deprem bölgesinde 147 bin 934 vatandaşın diğer illere tahliye edildiğini kaydetti.
Bölgede yürütülen çalışmalarda toplam 233 bin 320 personel ile 12 bin 322 araç ve iş makinası görev yaptığını belirten AFAD, diğer ülkelerden gelen 9 bin 369 personelin de afet bölgesine sevk edildiğini bildirdi.
Hatay'da 7 bini aşkın can kaybı
Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Lütfü Savaş, CHP Merkez Yönetim Kurulu'nun (MYK) Hatay'da düzenlediği toplantıda kentteki duruma ilişkin bilgileri paylaştı.
"Maalesef 7 bin 60 hemşerimizi kaybetmiş durumdayız" diyen Savaş, hayatını kaybedenlerin yüzde 85'inin defnedildiğini söyledi. Savaş, enkaz altından çıkan yaralı sayısının 17 bin olduğunu sözlerine ekledi.
Hatay'da yapı stokunun 343 bin civarında olduğunu kaydeden Savaş, "Ağır hasarlı ve bir miktar yıkılmış bina sayımız 9 bin 224. Enkazımız 2 bin 744" şeklinde konuştu.
Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı depremzedeler için çözüm bekleyen öncelikli sorunun barınma olduğunu söyledi: "Barınma konusu için bin 200 konteynerlik yer tespit ettik. Üç bin civarı çadır kuruldu. İstanbul Büyükşehir Belediyesi bin 200 kapasiteli gemi gönderiyor, yataklı. Şu anda bizim en çok ihtiyacımız olan, kış şartlarında, bu soğuk şartlarda öncelikli olarak barınma sorununu çözmemiz."
Gözaltı ve tutuklamalar
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Kahramanmaraş merkezli depremlerde yıkılan binalarla ilgili sorumluluğu olduğu gerekçesiyle 134 şüpheli hakkında işlem yapıldığını açıkladı.
Diyarbakır Adli Tıp Kurumunda konuşan Bozdağ, "Bugüne kadar Cumhuriyet Başsavcılıklarımız tarafından gözaltı ve yakalamaya ilişkin kararlar, isimlere ulaştıkça gecikmeksizin çıkarılmıştır. Sorumluluğu olduğu değerlendirilen 134 şüpheli hakkında yıkılan binalarla ilgili işlem yapılmış. Bu şüphelilerden 3'ü tutuklandı, 7'si gözaltında, 7 şüpheli hakkında yurt dışı çıkış yasağı kondu" dedi. Bozdağ, diğer kişilerle ilgili gözaltı çalışmalarının sürdüğünü belirtti.
Deprem bölgelerindeki yağma ve hırsızlık olaylarıyla ilgili de bilgi veren Bozdağ, "75 olayda 64 şüpheli hakkında işlem yapıldı, 57'si tutuklandı, yedi şüpheli hakkında adli kontrole hükmedildi" dedi.
10 ilde eğitim öğretime 1 Mart'a kadar ara verildi
Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, Kahramanmaraş merkezli depremlerde yıkıma uğrayan 10 ilde eğitim öğretime 1 Mart'a kadar ara verildiğini duyurdu. 71 ilde eğitim, 20 Şubat'ta başlayacak, uzatma olmayacak.
Katar Emiri Türkiye’ye geliyor
Katar resmi ajansı QNA, Katar Emiri Şeyh Temim'in Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmek üzere Doha’dan ayrılarak Türkiye’ye hareket ettiğini bildirdi. Emirin beraberindeki resmi heyetle Türkiye’ye geleceği belirtildi.
Yunanistan Dışişleri Bakanı Türkiye'de
Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, deprem bölgesini ziyaret etmek ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'yla görüşmek üzere Türkiye'ye geldi. Özel uçakla Adana'ya gelen Dendias'ı burada mevkidaşı Çavuşoğlu karşıladı. İki Bakanın Şakirpaşa Havalimanı'nda basına kapalı bir görüşme gerçekleştirdiği belirtildi.
Dendias, bölgede arama kurtarma çalışmalarına katılan Yunan Yardım Misyonu üyeleriyle de biraraya gelecek.
Üniversitelerde uzaktan eğitime tepki
Üniversitelerde uzaktan eğitime geçiş yapılması ve yurtların depremzedelere açılması kararının ardından KYK yurtlarındaki öğrencilerin odalarını boşaltmaları istendi. Bazı öğrenciler karara, "Bir mağduriyeti başka bir mağduriyetle çözemezsiniz" diyerek tepki gösterdi.
Almanya'dan depremzedelere vize kolaylığı
Türkiye ve Suriye’de onbinlerce kişinin hayatını kaybettiği depremlerin ardından Almanya’nın bu iki ülkede depremzede yakınları olanlar için vize kolaylığı hazırlığında olduğu açıklandı. Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock Twitter hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, bu ülkelerde depremden etkilenen yakınları bulunanların, evlerini kaybetmiş ya da tıbbi desteğe ihtiyacı olan depremzedeleri geçici olarak yanlarına almalarına olanak vereceklerini duyurdu. Bild am Sonntag gazetesine konuşan İçişleri Bakanı Nancy Feaser de "bir an önce verilmesi hedeflenen vizelerin" üç ay geçerli olacağını ifade etti.
BM'den can kaybı sayısı iki katına çıkabilir tahmini
Birleşmiş Milletler (BM), Türkiye ve Suriye'yi vuran depremlerde hayatını kaybedenlerin sayısının şu ana kadar açıklanan rakamın iki katına kadar çıkabileceğini kaydetti. Cumartesi günü depremin merkezi olan Kahramanmaraş'a gelen İnsani İşlerden Sorumlu BM Genel Sekreter Yardımcısı ve Acil Yardım Koordinatörü Martin Griffiths, Sky News'e yaptığı açıklamada, "Enkazın altına girilmesi gerektiği için henüz tam bir tahmin yapmanın zor olduğunu düşünüyorum ancak (sayının) iki katına ya da üzerine çıkacağından eminim" diye konuştu. Griffiths, can kayıplarının henüz gerçek anlamda saymaya başlanmadığını sözlerine ekledi.
Türkiye'de can kaybının 24 bin 617'ye yükseldiği açıklanmıştı. Suriye'de ise şu ana kadar 3 bin 574 kişinin hayatını kaybettiği açıklandı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay: 113 kişi hakkında gözaltı kararı verildi
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Kahramanmaraş merkezli depremlerde yıkılan binaların sorumlularına yönelik hukuki süreçle ilgili açıklamalarda bulundu. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nda basın toplantısı düzenleyen Oktay, 10 ili etkileyen 7.6 ve 7.7 büyüklüğündeki depremlerde yıkılan binalarla ilgili sorumluluğu bulunan bir şüphelinin tutuklandığını, 113 şüpheli hakkında da gözaltı kararı verildiğini aktardı. Oktay, "Şu ana kadar 131 şüphelinin depremde yıkılan binalarla ilgili olarak sorumluluğu tespit edilmiş, biri tutuklanmış, 113’ü hakkında gözaltı talimatı verilmiştir. Gerekli adli süreç titizlikle devam edecek" ifadelerini kullandı.
Gaziantep'te iki kişi tutuklandı
Gaziantep Cumhuriyet Başsavcılığınca deprem nedeniyle yıkılan binalarla ilgili başlatılan soruşturma kapsamında bir binanın kolonunu kestikleri iddiasıyla yakalanan iki kişinin de tutuklandığı bildirildi. Soruşturma kapsamında görevlendirilen teknik bilirkişi heyetlerinin alandaki çalışmalarının devam ettiği kaydedildi.
Kılıçdaroğlu: Bu ülkenin yeni bir dirliğe, bir düzene ihtiyacı var
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu deprem bölgelerine yaptığı ziyaret sonrasında bir görüntülü mesaj yayınladı. Kılıçdaroğlu mesajında "Bu ülkenin yeni bir dirliğe, bir düzene ihtiyacı var, halkım. Hepimizin zihniyeti değişmek zorunda" diye konuştu. "Öyle dedikleri gibi bir yılda falan gitmemiz gereken yere varamayız. Geçici çözümlerle idare edemeyeceğimiz bir noktaya geldi" diyen Kılıçdaroğlu sözlerine şöyle devam etti:
"En acısı da bizi biz yapan değerlerimiz zarar gördü halkım. Arsızlık, hırsızlık, rant kavgası, bencillik bunları derhal bitirmeliyiz. Bunlar Türkiye'nin ruhunu kemirdi. Artık açgözlülüğün bittiği, kaynakların sadece küçük bir azınlığa değil tüm halkımıza ait olduğu yepyeni bir düzeni getirmek zorundayız. Ancak inanın bu sadece iktidar değişikliğiyle olmaz. Daha büyük değişimler lazım bize. Zarar gören her değerimizi bir bir tamir ederek çok güçlü bir değişim yaratmalıyız. Güçlü bir sosyal devleti, vatandaşı için varolduğunu hiç unutmayan bir devleti bu enkazın içinden çıkarıp inşa etmek zorundayız."
DW, AP / SÖ, EC, CÖ, JD