Daimler tarihi rüşvet davasından kurtuldu

Daimler'in rüşvet dosyası, dün Washington'da hakim Richard Leon başkanlığındaki mahkemede ele alındı.

Hakim Leon'un kararı uyarınca Daimler Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu ile Amerikan Adalet Bakanlığı arasında paylaştırılması kararlaştırılan 185 milyon dolar ceza ödeyecek.

Para cezasının yanı sıra eski iç istihbarat örgütü (FBI) genel müdürü Louis Freeh liderliğindeki bir komisyon, üç yıl boyunca Daimler'in faaliyetlerini gözleyerek mahkemeye rapor edecek.

Eski personel anlattı

Hisse senetleri Amerikan borsalarında işlem gören her şirket, Amerikan yasalarına tabi kılınıyor. Amerikan yasalarına göre, ABD'de faaliyet gösteren şirketlerin yabancı ülke yetkililerine rüşvet vermeleri ve yurt dışında yolsuzluk yapmaları yasak. Daimler o yıllarda, Amerikan otomotivcilik şirketi Chrysler'in sahibi olduğu için bu yasalar gereğince yargılanabiliyor.

Soruşturma, eski bir çalışanın 2004 yılında, ABD kontrol mercilerine başvurarak olayı ortaya çıkarmasıyla başladı. Eski çalışan, DaimlerChrysler’in rüşvet için bir kara para hesabı açtığını ve bu hesaptaki parayı kullandığını iddia etmişti. ABD Adalet Bakanlığı ile Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu, bu iddialar üzerine soruşturma başlatmıştı.

Hangi ülkelerde rüşvet dağıtıldı?

İddianamede, Stuttgart merkezli firmanın, 1998 ile 2008 yılları arasında, yasaları ihlal ederek rüşvet ödediği, hükümetlere ihalelerde araçlarını satın almaya ikna edilmesi amacıyla para yedirildiği belirtiliyor.

Dava dosyalarındaki iddiaların odağında 22 ülke yer alıyordu. Mısır, Çin, Yunanistan, Rusya ve Türkiye de bu ülkeler arasında.

Hem ABD'li yetkililer hem de Stuttgart'taki Daimler yetkilileri, konu hakkında resmî açıklama yapmaktan kaçındılar. Daimler bir süre önce, bazı ülkelerde “uygunsuz ödemeler“ yaptığını kabul etmiş ve ABD ile Almanya’daki savcılıklarla gönüllü olarak bilgi paylaşımında bulunduğunu açıklamıştı.

Rüşvet, hediye ve tatil

İddialara göre, Daimler, yaklaşık 65 milyon Euro’luk satış için Rus hükümet yetkililerine 3 milyon Euro rüşvet vermiş. Çin hükümet yetkililerine ise 4 milyon 100 bin Euro, hediye ve tatil fırsatları verildiği iddia ediliyor.

Ayrıca Daimler'in, BM'nin petrol karşılığı gıda programını ihlal ederek, Iraklı hükümet yetkililerine, şirket araçlarının satın alınmasını güvence altına almak için rüşvet verdiği de iddialar arasında.

Alman Siemens şirketi hakkında da ABD ve Almanya'da birkaç yıl önce yolsuzluk soruşturması başlatılmıştı. Şirket, soruşturmalara son verilmesi için sadece ABD’ye 600 milyon Euro ödemeyi kabul etmişti. Siemens 600 milyon Euro'luk tazminat karşılığında daha ağır ceza almaktan kurtulmuştu.

© Deutsche Welle Türkçe

DW/AFP/AP/Reuters, NH/AG