Daha az ücret, daha az yöneticilik ve daha az kariyer!

Dünyada üst düzey yöneticiler arasında kadınların sayısı az. Ancak sayının en yüksek olduğu yer ise ABD. Avrupalılar bu konuda geride kalırken, Norveç hükümeti, bu eşitsizliği gidermek için borsada işlem yapan şirketlerin yönetim kurulu üyelerinin yüzde 40’ının kadınlardan oluşması kararı aldı. Bu karar, bu yıl başından itibaren yürürlükte. Norveç Çeşitlilik Yönetimi Merkezi’nden Marit Hoel’e göre, şu anda borsada işlem yapan şirketlerin yönetim kurulu üyelerinin ortalama yüzde 38’i kadın. Ama bu noktaya kadın yönetim kurulu üyelerinin sayısının son beş yıl içinde dört kat artması ile ulaşılmış.

Küresel açıdan bakıldığında Norveç, yönetim kurulu düzeyinde kadın istihdamının en fazla olduğu ülke. İkinci sırada İsveç var. Avrupa İş Kadınları Ağı’nın tahminine göre, bu oran Avrupa çapında sadece yüzde 8 düzeyinde. Almanya’da durum, Avrupa ortalamasına göre biraz daha iyi. Yine de büro elemanı olarak çalışan kadınların oranı yüzde 47 iken şef kademesindeki kadınların oranı yüzde 33.

Yöneticilik koşulları erkeklere göre

Kadınların yönetici pozisyonuna gelmeleri hangi alanda çalıştıkları ile de bağlantılı. Hizmet sektöründe çalışıyorlarsa yönetici pozisyonuna gelme şansları daha fazla. Bu alanda yöneticilerin yüzde 53’ü kadın, inşaat branşında ise sadece yüzde 14’ü.

Kadınların yönetici pozisyonuna gelmelerinin önündeki engellerden biri olarak yarım kadro çalışmaları gösteriliyor. Çalışan kadınların yüzde 42’sinin yarım kadro istihdamı tercih ettiklerini belirten uzmanlar, bu pozisyonda yönetici olmanın zorluğuna değiniyorlar. Bu şekilde çalışanlar arasında yönetici olan kadınların oranı sadece yüzde 8.

Kadınların yönetici konumuna gelmesini engelleyen ikinci neden çocuk sahibi olmaları. Alman İstatistik Kurumu’nun 2004 yılında yaptığı bir araştırmaya göre çocuk sahibi kadınların sadece yüzde 10’u yönetici düzeyinde çalışıyor. Erkeklerde bu oran yüzde 24’e çıkıyor. Üst kademelerde istihdam edilen 30-44 yaş arasındaki genç kadınlar grubunda ise çocuksuz olanların yüzde 21’i yönetici olarak iş bulabilmiş.

Tercih edilen bölüm önemli

Üniversite mezunlarının yüzde 50’si kadınlar olmasına rağmen seçtikleri dal gelecekte yönetici kademesine yükselmeleri açısından sorun yaratabiliyor. Büyük işletmelerin çoğunda yöneticilerin yüzde 80’ni iktisat, mühendislik ya da doğal bilimler mezunları. Bu dallarda eğitim almayı tercih eden öğrenciler arasında kadınların oranı ise sadece yüzde 30.

Küreselleşme ile birlikte kadınların şansının arttığına dikkat çeken araştırmacılar, son yıllarda tercih edilen “Çeşitlilik Yönetimi” akımının da bu şansı arttırdığı görüşünde, dolayısıyla kariyer fırsatı üniversiteye girerken seçilen dal ile çok ilgili. Bunun yanı sıra, kadınların kariyer yapmayı istemesi gerekiyor. Orta düzey yöneticiler arasında yapılan son araştırmada, bu düzeyde kadın yöneticilerin sayısı yüksek olmasına rağmen sadece yüzde 29’u eğitimlerinin başında yöneticilik kariyeri yapmayı planladıklarını belirtiyor. Daha üst kademelerle ilgili kariyer planları sorulduğunda kadınların yüzde 32’isi, erkeklerin ise yüzde 44’ü daha fazla sorumluluk almayı istiyor.

AB Eşitlik Raporu

AB Komisyonu’nun mart ayında yapılacak devlet ve hükümet başkanları zirvesine sunulmak üzere hazırladığı Kadın - Erkek Eşitliği Raporuna göre kadın istihdamı artış gösteriyor. Avrupa Birliği Komisyonu’nun fırsat eşitliğinden sorumlu üyesi Vladimir Spidla, “büyüme ve istihdam politikalarının kadınlar için daha fazla iş olanağı sağladığını, ancak ücret dengesizliği, ayrımcılık ve özel hayatın organizasyonunda kadın-erkek eşitsizliğinin sürdüğünü” söylüyor.

2000 yılından sonra Avrupa Birliği üyesi ülkelerde yaratılan 12,5 milyon yeni işyerinin 7,5 milyondan fazlasında kadınlar çalışıyor. Buna göre kadın istihdam oranı yüzde 57,2. Komisyon bu oranın 2010 yılına kadar yüzde 60’a çıkarılmasını öngörüyor. Ancak sorun, bu istihdamın hangi alanlarda ve hangi ücret düzeyinde sağlandığında. Saat ücretleri değerlendirildiğinde kadınlarla erkekler arasında yüzde 15’lik fark olduğu görülüyor.