160409 Nabucco Pipeline Euranet
16 Nisan 2009Bulgaristan'da yaşayan herkes, Nabucco'nun, Rusya'ya olan doğalgaz bağımlılığından nihayet kurtulmak için hayata geçirilmesi gerektiğini biliyor. Bulgaristan ihtiyacı olan doğalgazın tamamını Rusya'dan temin ediyor. Rusya ile Ukrayna arasındaki doğalgaz krizi sırasında vatandaşlar arasında, bu bağımlılıktan kurtulma isteği daha da arttı. Nabucco boru hattı inşaatının başlama tarihi bir kaç kez ertelendi. Projeye katılacak beş ülkeden Bulgaristan'ın enerji şirketi Bulgargaz'ın yöneticisi Dimitar Gogov, "Nabucco'nun nasıl finanse edileceği konusunda en geç 2010 yılı sonuna kadar karar vermeyi istiyoruz. Bu olursa o zaman 2011 yılında inşaata başlayabiliriz. Boru hattından ilk gazın geçmesi ise 2014 yılının sonunu bulacak" diye konuşuyor.
AB enerji bağımlılığını azaltmak istiyor
AB Nabucco projesi için 8 milyar Euro ayırdı. 3.300 kilometre uzunluğundaki hat Hazar'dan Türkiye, Bulgaristan, Romanya ve Macaristan'a kadar uzanacak. Azerbaycan'ın yanı sıra Türkmenistan ve Kazakistan'dan da doğalgaz alınması öngörülüyor. Mısır, İran ve Irak'la da görüşmeler sürüyor. AB bu proje sayesinde Rusya'ya olan enerji bağımlılığını azaltmayı istiyor. AB ülkelerinin tükettiği doğalgazın dörtte biri Rusya'dan temin ediliyor.
AB ülkeleri arasında görüş ayrılığı
Ancak proje AB üyesi ülkelerin tamamı tarafından destek görmüyor. Örneğin Almanya Başbakanı Angela Merkel yaptığı açıklamalarla proje ile ilgili şüphelerinin bulunduğunu ve bu hat üzerinden yeterli doğalgazın sevk edileceğinden emin olmadığını belirtti. Bunda Almanya gibi bazı ülkelerin doğalgaz konusunda Rusya'ya Bulgaristan kadar bağımlı olmamasının da etkisi var. Bu ülkeler ayrıca Nabucco kapsamında doğalgaz alınması öngörülen ülkelerin, politik açıdan yeterince istikrarlı olmadığı eleştirisini de dile getiriyor.
Konsorsiyumda beş ülke var
Nabucco doğalgaz boru hattı, beş ülkenin enerji şirketlerinden oluşan bir uluslararası konsorsiyum tarafından inşa edilecek. Bunlar, Avusturya'dan OMV, Macaristan'dan MOL, Romanya'dan Transgaz, Bulgaristan'dan Bulgargaz ve Türkiye'dan Botaş. 2008 yılında bu konsorsiyuma Alman RWE enerji şirketi de dahil oldu. Ancak Bulgaristan'daki Open Society adlı araştırma enstitüsünden enerji uzmanı Marin Lessenski, Nabucco'nun, AB içinde ortak bir enerji politikası uygulanmasını herkesin aynı oranda istemediğinin kanıtı olduğuna dikkat çekiyor. Lessenksi, Almanya gibi doğalgaz ihtiyacının sadece üçte birini Rusya'dan temin eden ve Kremlin'le iyi ilişkilere sahip olan ülkelerin Bulgaristan'dan farklı hedeflerinin olduğunu belirtiyor. Uzman, "AB ne yazık ki sadece görünürde ortak bir enerji politikasına sahip. Almanya ve İtalya gibi ülkeler ikili antlaşmalar imzaladı. Dolayısıyla bu ülkeler başkalarının yararlanacağı projelere yatırım yapmayı mantıklı bulmuyor" diye konuşuyor.
Projeye Rusya'nın tepkisi
Nabucco projesi başarısız olursa bu işten bir ülkenin kazançlı çıkacağı kesin: Rusya'nın. Kremlin'deki enerji uzmanları bu projenin Rusya'nın enerji pazarındaki gücünü tehlikeye atmayacağını dile getirse de, Kremlin projenin uygulamaya geçirilmemesi için elinden geleni yapıyor.
Dimiter Muftieff / Çeviren: Hülya Topcu
Editör: Ahmet Günaltay