Boko Haram ekonomiyi de vuruyor

Nijerya’nın kuzeyinde yer alan Kano şehrinde, bir poşet çay fabrikasındayız. Normal şartlar altında bu fabrikanın günlük üretim kapasitesi 13 bin paket. Ancak şu an günde 5 bin paketten fazla üretilemiyor. Fabrika sahibi Alhaji Ali Madugu bize, yaklaşık 200 çalışanından 60’ının işine son vermek zorunda kaldığını belirtiyor. Sebep ise Boko Haram.

Üç yıl önce bölgede terör eylemlerine başlayan örgüt yüzünden çok sayıda iş ortağı Madugu’nun da fabrikasının olduğu Kano’ya uğramaz olmuş. Alhaji Ali Madugu, terör ortamı nedeni ile yaşanan sıkıntıları Deutsche Welle’ye anlatırken, müşterilerinin Kano'ya kadar gelseler bile ürünleri onlara kolayca gönderemediklerini dile getiriyor. Madugu, mamüllerin taşınmasının çok zorlaştığını ve bu yüzden masrafların da arttığını vurguluyor.

Terörden muzdarip olanlar yalnızca büyük sanayi işletmeleri değil. Küçük tüccarlar da büyük sıkıntı içinde.Tekstil ürünleri pazarının girişinde, çok da ciddiye alınmayarak güvenlik kontrolleri yapılıyor. Daha önce komşu ülkeler Kamerun ve Nijer’den ticaret için gelen iş adamlarının, bu pazara da artık uğramadıkları belirtiliyor. Malları dükkanının önünde, yabancı alıcılar gelmediği için yığılı duran kumaş tüccarı Nasiru Ata iyiden iyiye yaptığı işi bırakmayı düşünenlerden. Eskiden bir konteyner malı iki üç gün içinde ellerinden çıkarabildiklerini ifade eden Ata, kriz sebebi ile şu anda bunu ancak bir ayda başarabildiklerini belirtiyor.

Kanun dışına çıkan polisler

Kano, geleneksel bir ticaret şehri. Yaklaşık 500 yıldır bölgenin en önemli alım satım merkezlerinden biri. Boko Haram terörünün ortaya çıkmasından bu yana ise kent ekonomisinin yüzde 80’i çökmüş vaziyette. Şehirde havanın ne denli gergin olduğunu, Boko Haram’ın dört ay önce en az 80 kişinin ölümüne neden olan bir saldırı gerçekleştirdiği merkezdeki camilerden birinin çevresinde araştırma yapmak istediğimizde anlıyoruz. Buradaki polisler önce bize hakaretler edip teknik malzemelerimize el koyuyorlar. Yaklaşık 15 dakikalık bir tartışmanın ardından eşyalarımızı geri alabiliyoruz.

Bölgede ticarete sekte vuran etkenlerden biri de güvenlik görevlilerinin bu sert ve yasa dışı davranışları. Yaşanan kriz nedeniyle maaşlarını da zamanında ve eksiksiz alamayan polis ve askerlerin zaman zaman istedikleri şeyleri gasp ettikleri anlatılıyor. Poşet çay fabrikatörü Alhaji Ali Madugu ise bir süredir yardım örgütleri için hazır gıda paketleri üretmeye başlamış. Bunlar mültecilere dağıtılmak üzere hazırlanan mamüller. Madugu kinayeli bir ses tonu ile mültecilerin Nijerya’da istikrarlı bir piyasa yarattıklarını dile getiriyor.

©Deutsche Welle Türkçe

Jan-Philipp Scholz