BM Genel Kurulu'ndan Rusya'ya birliklerini çek çağrısı
24 Şubat 2023Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu, Rusya'nın Ukrayna'da başlattığı savaşın yıl dönümünde Moskova'ya Ukrayna'daki tüm birliklerini çekme çağrısı yaptı.
New York'taki oturumda, aralarında Almanya'nın da olduğu çok sayıda ülke tarafından hazırlanan karar tasarısına, 193 BM üyesinden Türkiye'nin de aralarında olduğu 141'i lehte oy kullandı. Ukrayna'da "kapsayıcı, adil ve kalıcı barış" talep eden karar tasarısında Moskova'dan Ukrayna'daki tüm birliklerini "derhal, tamamen ve kayıtsız şartsız" çekmesi istendi. Yedi ülke (Rusya, Belarus, Kuzey Kore, Eritre, Mali, Nikaragua ve Suriye) oylamada red oyu kullanırken Çin'in de aralarında olduğu 32 ülke çekimser kaldı.
Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock oylama sonrasında yaptığı açıklamada "Rusya, savaşında tıpkı bir yıl önce olduğu gibi tecrit olmuş durumda" diye konuştu. "Dünya barış istiyor. Bu dünyanın devletleri bugün hep birlikte Birleşmiş Milletler'de bunu ifade etti. Devletler hukukunun ihlal edilmesine karşı duruyoruz" dedi.
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu kararları bağlayıcılık taşımazken politik olarak önem taşıyor. Genel Kurul'un daha önce aldığı kararlar Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in izlediği siyaset üzerinde etkili olmamıştı.
Çin'den 12 maddelik metin
Oylamada Çin'in izleyeceği tutum merak konusuydu. Çin'in Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Büyükelçi Dai Bing nötr bir pozisyon alarak hem Kiev'e hem Moskova'ya çatışmaları sona erdirme ve barış görüşmelerine başlama çağrısı yaptı.
Çin Dışişleri Bakanlığı da internet sayfası üzrinden Ukrayna krizinde "siyasi uzlaşmanın" sağlanması için 12 maddelik bir metin yayınladı. Metinde "Tüm taraflar Rusya ve Ukrayna'yı aynı yöne doğru çalışma ve olabildiğince hızlı bir biçimde doğrudan diyaloğa yeniden başlama konusunda desteklemelidir" ifadelerine yer verildi. Çatışma taraflarına da "uluslararası insan haklarına sıkı sıkıya uyma ve sivillere ve sivil binalara saldırılardan kaçınma" çağrısı yapıldı. Çin ayrıca nükleer silah kullanmama konusunda da uyarıda bulundu. "Nükleer silahlar kullanılamaz ve nükleer savaşlar yürütülemez" diyen Pekin, nükleer silah kullanma tehdidinde de bulunulmamasını istedi.
Çin'in yayınladığı metne Amerika Birleşik Devletleri'nden (ABD) hemen eleştiri geldi. ABD'nin Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan CNN televizyonuna yaptığı açıklamada "Rusya Ukrayna'ya saldırılarını durdursa ve birliklerini geri çekse savaş yarın sona erebilir" diye konuştu. Çin'in yayınladığı metnin ilk maddesinin "tüm ülkelerin egemenlik haklarına saygı gösterilmesi" başlığını taşıdığına dikkat çeken Sullivan, "Benim ilk tepkim, metnin birinci maddeden sonra sona erebileceği oldu" diye konuştu. Sullivan "Rusya'ya saldıran Ukrayna değildi. Rusya'ya saldıran NATO değildi. Rusya'ya saldıran ABD değildi" dedi.
Scholz: Henüz barış perspektifi ortaya çıkmadı
Ukrayna'da bir yıldır süren savaşta barış yakın bir ihtimal olarak görülmüyor. Almanya Başbakanı Olaf Scholz ZDF kanalında katıldığı bir programda yaptığı açıklamada "Bir barış perspektifinin ortaya çıktığı anın daha henüz gelmesi gerek" dedi. Scholz "çok uzun, sürekli uzayan bir savaşın inanılmaz yıkımlar ve kayıpları" da beraberinde getireceğini söyledi. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy de savaşın yıldönümün sebebiyle yaptığı konuşmada ülkesinin zafer kazanacağını söyledi. Zelenskiy "Yıkılmadık, birçok sınavı geçtik ve başarılı olacağız" diye konuştu.
DW,AFP,dpa / EC,ET