Biden Şi ile görüşme öncesinde Çin'i eleştirdi
13 Kasım 2022
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Joe Biden, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile yapacağı görüşme öncesinde, Çin'in bölgedeki taleplerine karşı açıklamalar yaptı. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada Biden'ın, ASEAN (Güneydoğu Asya Uluslar Birliği) Zirvesi için bulunduğu Kamboçya'da, Çin'in Güney Çin Denizi üzerindeki egemenlik haklarına karşı geldiği bildirildi.
Hollanda'nın Lahey kentinde bulunan Uluslararası Daimi Tahkim Mahkemesi'nin 2016 yılında Çin'in Güney Çin Denizi ile ilgili hak iddialarına karşı aldığı kararın "nihai ve hukuken bağlayıcı" olduğunu ifade eden Joe Biden, Japonya açıklarındaki serbest gemi trafiği ile Güney ve Doğu Çin Denizi üzerindeki serbest uçuşlara saygı gösterilmesi gerektiğini dile getirdi. Biden ayrıca, var olan tüm anlaşmazlıkların, barışçıl yollarla ve uluslararası hukuk ile uyum içinde çözülmesinin zorunlu olduğunu vurguladı.
ABD'nin uğruna savaşmayı göze aldığı ülke: Tayvan
Beyaz Saray açıklamasında, ABD'nin küresel boyutta Çin ile enerjik bir rekabete girmek istediği, ancak aynı zamanda insan hakları ihlallerine de dikkat çekmeye devam edeceği belirtildi. Diğer yandan "Rekabetin bir çatışmaya dönüşmemesi için" iletişim kanallarının açık tutulmasının önemine vurgu yapıldı. ABD Başkanı Biden ayrıca, Tayvan Boğazı'nda "Barış ve İstikrar"ın önemine vurgu yaparak, Pekin'in Tayvan'ı işgal etme girişimine atıfta bulundu.
Çin Halk Cumhuriyeti, Tayvan'ı egemenlik sınırları içinde bir parçası olarak görürken, Tayvan kendini çok uzun süredir bağımsız bir ülke olarak tanımlıyor. Tayvan'ın olası bir Çin saldırısında kendini koruyabilmesi için bu ülkeye silah desteği sağlayan ABD, Joe Biden yönetiminde birçok kez, Çin'in olası bir işgal girişiminde Amerikan ordusunun Tayvan'ı koruyacağını vurguladı.
Güney Çin Denizi'nde egemenlik tartışmaları
Güney Çin Denizi'nin yüzde 80'i üzerinde hak iddia eden Çin, bu konuda en büyük anlaşmazlığı Japonya ile yaşıyor. Diğer yandan ASEAN üyesi Vietnam, Filipinler, Malezya ve Brunei gibi ülkeler de söz konusu deniz ve bu denizde yer alan adalar üzerinde egemenlik iddialarını dile getiriyor. Pek çok hammadde açısından zengin olan Güney Çin Denizi, aynı zamanda dünya deniz trafiğinin üçte birinin güzergahında yer alıyor. Söz konusu denizde sık sık devriye gezen ABD donanmasına ait savaş gemileri ile Çin donanmasına ait savaş gemileri arasında da zaman zaman tansiyonun yükseldiği temaslar oluyor.
ABD Başkanı Biden ile Çin'li mevkidaşı Şi, G20 Zirvesi öncesinde Pazartesi günü Endonezya'nın Bali Adası'nda bir araya gelecek. Bali'nin turistik merkezlerinden Nusa Dua'da Salı ve Çarşamba günü yapılacak G20 Zirvesi'nde Türkiye'yi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan temsil edecek.
dpa / ET,HT