Biden: Ortadoğu'dan hiçbir yere gitmiyoruz

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Joe Biden, Suudi Arabistan'da Arap ülkelerinin liderlerinin katılımıyla gerçekleştirilen Cidde Gübenlik ve Kalkınma Zirvesi'nde yaptığı konuşmada, ülkesinin Ortadoğu'nun aktif ve bağlı partneri olarak kalacağını belirtti. Çin, Rusya ve İran'a karşı bölgedeki iş birliğinin önemine vurgu yapan Biden, "Bölgeden çekilip, Çin, Rusya ve İran tarafından doldurulacak

bir boşluk bırakmayacağız" söyleminde bulundu. ABD Başkanı, ayrıca bölge ülkelerine, İran'a karşı ittifak halinde ortak savunma sistemleri kurulması çağrısında bulundu.

"ABD hiçbir yere gitmiyor"

Konuşmasında Arap liderlere, insan haklarını ekonomik ve sosyal dönüşümün en belirleyici gücü olarak görmeleri çağrısında bulunan Biden, "ABD, bölgede olumlu bir gelecek ve hepinizle iş birliği inşa etme konusunda kararlı. ABD hiçbir yere gitmiyor" dedi. Bu yaklaşım, Biden’ın selefi Donald Trump'ın izlediği "Önce Amerika" odaklı, Ortadoğu'da ABD'nin varlığını azaltmaya yönelik politikadan dönüş olarak değerlendiriliyor.

Joe Biden'ın Ortadoğu'da, ABD'nin dahil olduğu yeni bir dönem başlatmak istediği belirtiliyor. Ayrıca ABD'nin, geçmişte izlediği askeri politikaları aşıp, bölgedeki ülkelerin iç işlerine saygı duyan ancak ekonomik iş birliğinin ve İran'a yönelik endişeler karşısında ortak savunma sistemlerinin geliştirilmesine yönelik gayret sarfeden bir sistem kurmaya çalıştığı uluslararası ilişkiler uzmanları tarafından dile getiriliyor.  

Biden, ABD Başkanı olarak gerçekleştirdiği ilk Ortadoğu gezisinde gerçekleşen zirvede altı körfez ülkesi, (Bahreyn, Katar, Kuveyt, Birleşik Arap Emirlikleri, Umman, Suudi Arabistan) Mısır, Ürdün ve Irak ile görüşmeler yaptı. Bu görüşmeler öncesinde Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ile bir araya gelen Biden'ın bu buluşması, henüz planlama aşamasında iken aylar öncesinde ABD ve dünya kamuoyunun tepkilerine neden olmuştu. 2018 yılında gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın, Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosluğunda öldürülmesinin ardından ABD istihbaratı, cinayete Prens Muhammed bin Selman'in onay verdiğini iddia etmişti.

Biden-El Sisi görüşmesi

ABD-Mısır ilişkileri de, Biden'ın başkanlığının ilk aylarında Mısır'ın insan haklarına aykırı uygulamaları nedeniyle gergin olsa da, 2021 yılının Mayıs ayında Mısır'ın Gazze’de giriştiği arabuluculuk rolü nedeniyle yeniden olumlu bir seyir izlemeye başlamıştı. Mısır Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Bassam Radi, Cidde'de yapılan Biden-El Sisi görüşmesinde ABD ve Mısır arasında özellikle içinde bulunulan küresel gıda ve enerji krizine yönelik karşılıklı iş birliğine odaklanıldığını belirtti.

Biden zirvede gerçekleştirdiği konuşmasında, basın özgürlüğü ve demokratik hakların yeniliğin önünü açtığını ifade ederek, "Kurumların, yozlaşmadan bağımsız bir şekilde hesap verebilirliği ile hukuk devletine saygı; büyümeyi sağlamanın, insanların ihtiyaçlarına yanıt vermenin ve adaleti sağlamanın en iyi yoludur" dedi. Bu arada ABD Başkanı Joe Biden'ın, Suudi Arabistan'dan petrol üretimini artırmasını istediği de belirtiliyor.

İsrail, Filistin ve Suudi Arabistan'ı kapsayan, Biden'ın Ortadoğu ziyareti, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırısı nedeniyle temelden değişen küresel siyasi konjonktürün gölgesinde gerçekleşti. Biden, dört günlük Ortadoğu ziyaretini sonlandırarak Cumartesi günü Suudi Arabistan'dan ayrıldı.

 

dpa,rtr / AI,ET