Biden: Filistinliler bağımsız bir devleti hak ediyor
15 Temmuz 2022
ABD Başkanı Joe Biden dünkü İsrail temaslarının ardından bugün Batı Şeria'da Filistin Özerk Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas ile bir araya geldi. Beytüllahim kentindeki görüşme sonrasında düzenlenen basın toplantısında konuşan Biden, Ortadoğu sorununda iki devletli çözümden yana olduklarını bir kez daha vurguladı.
Filistinlilerin yaşadığı acı ve öfkeyi Washington'ın hissedebildiğini söyleyen Biden, "Filistinliler bağımsız, egemen, kendi ayakları üzerinde durabilecek kendilerine ait bir devleti hak ediyor. Bu topraklarda derin kökleri bulunan iki halkın iki devlet içinde yan yana barış ve güvenlik içinde yaşaması… Bu hedefin çok uzak göründüğünü biliyorum. Ama şu an müzakerelere yeniden başlanması için şartlar uygun olmasa da ABD ve benim yönetimim Filistinliler ve İsraillileri bir ataya getirme çabasından vazgeçmeyecek" ifadelerini kullandı.
Filistin lideri Abbas ise "barışın anahtarının Filistin topraklarındaki İsrail işgalinin sona erdirilmesiyle başlayacağını" belirterek Biden'dan, Kudüs'teki Filistinlilerle ilişkilerden sorumlu konsolosluğun yeniden açılmasını istedi. ABD, Biden'ın selefi Donald Trump döneminde Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanımış ve Büyükelçiliğini Tel Aviv'den Kudüs'e taşımıştı. Filistin ile ilişkilerden sorumlu Kudüs'teki konsolosluk ise kapatılmıştı. Filistinliler, Doğu Kudüs'ü gelecekte kurmayı hedefledikleri devletin başkenti olarak görüyor.
Ekonomik yardım paketleri
Biden ise Beytüllahim'de, Kudüs'ü başkent olarak tanıma kararından geri adım atmayı düşünmedikleri mesajını verdi, buna karşılık ekonomik yardım paketleri açıkladı. İsrail ile Filistinliler arasındaki barış müzakereleri 2014 yılında tıkanmış, ABD sonraki dönemde Filistin ile ilişkilerde ekonomik önlemlere ağırlık vermişti.
Biden, Cuma sabahı İsrail'in ilhak ettiği Doğu Kudüs'te bir hastaneyi ziyaret etmiş ve bölgedeki sağlık kuruluşları için 100 milyon dolarlık yardım paketi açıklamıştı. Biden, BM'ye bağlı Filistinli mültecilere yardım kuruluşu UNRWA için de 200 milyon dolarlık ek kaynak taahhüdünde bulundu. ABD'nin UNRWA'ya yaptığı ödenekler Trump döneminde büyük ölçüde kesintiye uğramıştı.
ABD ayrıca Gazze Şeridi ve Batı Şeria'da 4G internet şebeke altyapısının önümüzdeki yılın sonuna kadar tamamlanmasını planlıyor.
Ebu Akile gerginliği
El Cezire muhabiri Şirin Ebu Akile'nin Mayıs ayında Batı Şeria'da bir İsrail askeri operasyonunu takip ederken öldürülmesinin Filistin'de yarattığı öfke Biden'ın ziyaretine de yansıdı. Biden Beytüllahim'e girişinde "Şirin için Adalet" pankartları ve protestolarla karşılandı. Basın toplantısında da Filistinli gazetecilerin üstlerinde Ebu Akile'nin fotoğrafının basılı olduğu siyah tişörtler giymeleri ve toplantı odasındaki bir sandalyenin boş bırakılarak üzerine Ebu Akile'nin posterinin konması dikkat çekti.
Abbas, basın toplantısında İsrail'in kendisini hukukun üzerinde bir devlet gibi görmeye devam edemeyeceğini belirterek ABD vatandaşı olan Filistinli gazeteci Şirin Ebu Akile'nin katillerinden hesap sorulması gerektiğini vurguladı. Biden ise "ABD'nin Ebu Akile'nin ölümünün eksiksiz ve şeffaf bir şekilde soruşturulmasında ısrarı sürdüreceğini ve dünyanın her yerinde medya özgürlüğünü savunmaya devam edeceğini" söyledi.
Sorumlular ortaya çıkarılamadı
51 yaşındaki El Cezire muhabiri Ebu Akile ve yanındaki gazeteci arkadaşı, Cenin kentinde üzerlerinde basın mensubu olduklarını gösteren "Press" yazılı yelekler bulunmasına rağmen kurşunlara hedef olmuş, El Cezire, Filistinli yetkililer ve görgü tanıkları Ebu Akile'nin İsrail askerlerinin kurşunuyla kasıtlı olarak öldürüldüğünü belirtmişti. İsrail ordusu ise başlangıçta kurşunun Filistin tarafından geldiğini savunmuş, ancak daha sonra bu açıklamadan geri adım atarak olayın tam olarak nasıl gerçekleştiğinin netlik kazanmadığını bildirmişti.
ABD'li yetkililer de yapılan incelemeler sonucunda gazetecinin "İsrail askerleri tarafından öldürüldüğünün muhtemel olduğunu", ancak olayda kasıt bulunduğuna dair bir işarete rastlanmadığını açıklamıştı. Ebu Akile'nin ailesi ABD'yi sorumluluktan kaçması için İsrail'e yardım etmekle suçluyor.
Ailenin Biden ile görüşme talebine karşılık verilmemesi de ABD'ye yönelik tepkileri artırdı. ABD yönetimi, "Başkan'ın bu talebi yerine getiremeyeceğini, ancak ailenin Washington'a davet edildiğini" açıkladı. Ancak dün bir spor etkinliğinde Yahudi atletlere bir buçuk saat ayıran Biden'ın Ebu Akile'nin ailesi ile görüşmemesi tepki çekti.
AFP,AP/BK,EC