Berlin'de kazananlar, kaybedenler

Almanya'da seçmenler Federal Meclis'in yeni üyelerini belirlemek üzere sandık başına gitti. Resmi olmayan seçim sonuçlarına göre Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) yüzde 33 oranında oy alarak, 1949 yılından bu yana en kötü ikinci kötü sonucu el etti. Koalisyon ortağı Sosyal Demokrat Parti (SPD) yüzde 20,8 oyla parti tarininin en kötü sonucunu aldı. Sağ popülist Almanya için Alternatif (AfD) yüzde 13,3 ile oyla ilk kez girdiği Federal Meclis'te en büyük üçüncü güç oldu. Hür Demokrat Parti (FDP) yüzde 10,5 oy oranıyla yeniden Federal Meclis'e girmeyi başardı. Yeşiller yüzde 9,1, Sol Parti ise yüzde 8,7 oranında oy aldı.

Merkel: Stratejik hedeflerimize ulaştık

Başbakan ve Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) Genel Başkanı Angela Merkel, açıklamasında partisinin seçimde stratejik hedeflerine ulaştığını söyledi. Merkel, "Biz en büyük gücüz, hükümeti kurma görevi bize verildi ve bir karşı hükümet kurulamaz” dedi. Merkel, yüzde 33’ten daha iyi sonuçlar almayı umduklarını ancak sağ-popülist AfD’nin meclise girmesi sonrası kendilerine “büyük bir görev” düştüğünü belirtti.

Seçimlerde ağır oy kaybına uğrayan Sosyal Demokrat Parti’nin Genel Başkanı ve başbakan adayı Martin Schulz da yenilgiyi kabul etti. Schulz, “Alman sosyal demokrasi tarihi açısından ağır ve acı bir gün olduğunu” söyledi. Partisinin genel başkanlık görevine devam edeceğini söyleyen Schulz, Meclis Grup Başkanı olmayı ise istemediğini belirtti. Schulz, ZDF televizyonuna yaptığı açıklamada da büyük koalisyona devam etmeyeceklerini söyledi ve "Seçmenlerin verdiği görev net bir biçimde muhalefette olmamız yönünde" dedi.

AfD mecliste

Seçim sonuçlarının en dikkat çeken sonucunu ise AfD elde etti. Yeni kurulan ve ilk kez katıldığı genel seçimlerde meclise girmeyi başaran AfD'nin lideri Alexander Gauland. mecliste Merkel üzerinde baskı oluşturacaklarını söyledi. Gauland, "Merkel'i avlayacağız. Ülkemizi ve halkımızı geri alacağız" dedi. 

AfD'nin genel başkanı Frauke Petry de seçmenlerin diğer siyasi partilerden büyük oranda memnuniyetsiz oldukları için kendilerine oy verdiğini söyledi. Petry partinin ılımlı bir çizgi izlemesinden yana olduğunu söyledi. Sağ popülist AfD'nin liste başı adayı Alice Weidel ise ilk işinin Almanya Başbakanı Angela Merkel hakkında mülteci politikası nedeniyle meclis araştırma komisyonu kurmak girişimde bulunacağını belirtti. Ancak böyle bir girişim için diğer muhalefet partilerinden destek bulması ve çoğunluğu sağlayabilmesi tartışmalı.

Bir önceki seçimlerde meclis dışında kalan Hür Demokrat Parti  (FDP) de yeniden mecliste. FDP'nin liste başı adayı Christian Lindner, "Artık Federal Meclis’te bir özgürlük grubu olacak. İnsanlar geri dönmemize imkân sağladı“ dedi. Lindner, başarısızlığın ardından yeni başlangıçların mümkün olduğunu belirtti. 

Sol Parti’nin liste başı adayı Sahra Wagenknecht de açıklamasında büyük koalisyonun en büyük suçunun sağ popülist AfD’nin seçim başarısı olduğunu söyledi. Sol Parti’nin aldığı oy oranından memnun olduğunu belirten Wagenknecht, “Parti tarihimizin en iyi ikinci sonucunu elde ettik“ şeklinde konuştu.

Yeşiller'den "koalisyona hazırız" mesajı

Yeşiller de koalisyon ortaklığına yeşil ışık yaktı. Partinin liste başı adayı Katrin Göring-Eckardt, ancak hükümet ortağı olurlarsa “kolay bir ortak olmayacaklarını ve zorlu bir pazarlık süreci yaşanacağını“ söyledi. Yeşiller lideri, sağ popülist AfD ile bir ortaklığa kesinlikle yanaşmayacağını da açıkladı.

Yeşiller’in diğer liste başı adayı Cem Özdemir de Hristiyan Birlik partileri ve Hür Demokratlarla biraraya gelecekleri bir Jamaika koalisyonuna hazır olduklarını söyledi. Özdemir, koalisyon görüşmesi için gelecek daveti kabul edeceklerini söyleyerek, önceliklerinin iklimin korunması olacağını belirtti. Özdemir, ırkçılıkla mücadele ve sosyal adaletin de sesi olacaklarını kaydetti. 

Koalisyon seçenekleri tartışılıyor

Sosyal Demokrat Parti'nin Hristiyan Demokrat Birlik ile büyük koalisyona devam etmeyeceğini ilan etmesinin ardından yeni koalisyon seçenekleri tartışılıyor. SPD başbakan adayı ve Genel Başkanı Martin Schulz ve parti genel başkan yardımcısı Manula Schwesig seçim yenilgisini kabul ederek muhalefet sıralarına döneceklerini söylediler. 

Bu durumda Hristiyan Demokrat Birlik Genel Başkanı ve Başbakan Merkel, seçimlerde yüzde 10,5 oy alarakyeniden meclise giren Hür Demokrat Parti ve yüzde 8,9 oy alan Yeşiller ile bir koalisyona gidebilir. Üç siyasi partinin renklerinin, siyah, sarı ve yeşil olması nedeniyle Jamaika bayrağının renklerine atıfta bulunularak bu koalisyon seçeneğine "Jamaika koalisyonu" adı veriliyor.

SPD'ye çağrı

Hristiyan Demokrat Birlik Partili İçişleri Bakanı Thomas de Maiziere de SPD'ye yeni hükümet kurulana dek tam bir sorumluluk içinde şu koalisyon çalışmalarını sürdürme çağrısında bulundu.

Başbakanlık Dairesi Başkanı Peter Altmaier ise Hristiyan Birlik partilerinin Hür Demokratlar, Yeşiller ve Sosyal Demokratların muhtemel koalisyon ortakları olarak göz önünde bulundurduğunu açıkladı. Altmaier, "Bütün partilerin devlet politikaları geri sorumluluklarının farkında olduğunu düşünüyorum" dedi. Altmaier, bütün partilere gideceklerini ve bütün partilerle görüşeceklerini söyledi. Ancak Sosyal Demokratlar koalisyon görüşmelerine katılmayacaklarını açıklamıştı.

ARD'nin Jamaika koalisyonu anketi

Alman birinci televizyon kanalı ARD'nin yaptığı ankete göre Hristiyan Demokrat Birlik, Hür Demokrat Parti ve Yeşiller'in yapacağı koalisyonu bu üç partisinin seçmenleri sıcak bakmıyor. Ankete göre Hristiyan Birlik partilerinin seçmenlerinin yüzde 31'i, Hür Demokrat Birlik seçmenlerinin yüzde 42'si ve Yeşiller'in yüzde 38'i bu üç partinin yapacağı koalisyonu iyi buluyor. Bütün siyasi parti seçmenleri arasında ise bu koalisyonu onaylayanların oranı ise yüzde 23.  

©Deutsche Welle Türkçe

dpa/Reuters, HT/HS