290709 EU Reisegepäck
29 Temmuz 2009Bütün yıl hayalini kurduğunuz tatil zamanı nihayet geldi çattı. Uçağa bindiniz ve tatilinizi yapacağınız şehir ya da ülkenin yolunu tuttunuz. Yorucu bir yolculuğun ardından tek düşünceniz, bavulunuzu alıp bir an önce otel ya da eve kapağı atmak. Havaalanı’ndaki bagaj bandında bavulunuzun gelmesini sabırsızlıkla bekliyorsunuz. Diğer yolcular bagajlarını birer birer alıp giderken siz hâlâ bandın başındasınız. Ve birden "bagaj dağıtımı son erdi" yazısıyla karşılaşıyorsunuz. Muhteşem bir tatil başlangıcı! Bu senaryo, herhalde tüm tatilcilerin kâbusudur.
Ama dünya genelinde sadece geçen yıl yaklaşık 33 milyon bagaj kayboldu. Üstelik bunların büyük bir bölümünün akıbetinin ne olduğu da bilinmiyor. AB Komisyonu üyelerinin de başına böyle bir olay geldi mi bilinmez ama Brüksel'deki diplomatlar artık bagajların kaybolmasına "dur" demek istiyor.
Heathrow'da işler arapsaçı
Kayıp bagaj" sendromunun en fazla yaşandığı yerlerden biri de İngiltere'nin başkenti Londra'daki ünlü Heathrow Havaalanı. 5 numaralı terminalde toplam 18 km uzunluğundaki bagaj bantları üzerinden saatte ortalama 12 bin bavul ve çanta geçiyor. Bu devâsa tesiste işler her zaman yolunda gitmiyor. Kimi zaman insan, kimi zaman da bilgisayar hatasından kaynaklanan karışıklıklar, 5 numaralı terminalde neredeyse olağan bir durum. Hatta karmaşanın bazen bir kaosa dönüştüğü de oluyor. Örneğin bu yılın mart ayında Londra'ya seyahat edenlerin büyük bölümünün, Heathrow Havaalanı'na dair anıları pek olumlu olmasa gerek. Zira yeni hizmete giren 5 no'lu terminaldeki teknik aksaklıklar sonucu Mart ayında tam 30 bin bavul ve çanta kayıplara karıştı.
Sorun çok, muhatap yok
Bu, havaalanlarında yaşanan ne ilk bagaj kaosuydu ne de son olacak. Ama çok sayıda kişinin aynı anda mağdur olması AB Komisyonu'nu da harekete geçirdi. Son dört aydır "kayıp bagajlar" sorununu mercek altına alan AB Komisyonu'nun Ulaştırma İşlerinden Sorumlu Yetkilisi Antonio Tajani, bulgularını bir rapor halinde Komisyon'a sundu.
Tajani, raporu hakkında basına yaptığı açıklamada "Bunun çok zor bir iş olduğunu vurgulamak zorundayım. Zira bagajların akıbetleriyle ilgili genel ve doğrudan bir muhatap mevcut değil" şeklinde konuştu.
Her gün 90 bin bagaj kayboluyor
Tajani'nin araştırmasında ilginç veriler yer alıyor: Sadece geçen yıl dünya genelinde 33 milyon bagaj kayboldu. Bu, günde 90 binlik bir ortalamaya tekabül ediyor. Bu rakam dünya genelindeki uçak yolcularına oranlandığında, her 70 yolcudan birinin bagaj bandında valiz ya da çantasını bulamadığı gibi bir sonuç ortaya çıkıyor.
Kaybolan bagajların yarıya yakını aktarmalı uçuşlara kurban gidiyor. Bagajlar havaalanı görevlileri tarafından ya ikinci uçuşa yetiştirilemiyor ya da yanlış barkod veya insanî hata nedeniyle yanlış uçağa gönderiliyor. Hatanın farkedilmesi ve yolcunun "kayıp bagaj tutanağı" tutturması halinde bagaj bir-iki gün gecikmeyle de olsa yolcunun eline ulaşıyor.
Ancak o kadar şanslı olmayanlar da var. Zira dünya genelindeki kayıp bagajların yarıdan fazlasının izine bir daha rastlanmıyor. Avrupa'da ise bu oran yüzde 15'lerde kalıyor. İngiltere merkezli bir yolcu hakları derneğinin verilerine göre en fazla kayıp bagaj vakası İngiliz hava yolları kuruluşu British Airways'de yaşanıyor.
Önce teşhis, sonra tedavi
AB Komisyonu'nun Ulaştırma Komiseri Antonio Tajani'nin raporu daha ziyade bir "durum tespiti" niteliğinde. Henüz bir reçete geliştirilmiş değil. Tajani "önce teşhis, sonra tedavi" diyor ve ekliyor:
"Bu araştırma sonuçlarında da anlaşıldığı üzere, artık bu konuda birşeyler yapmak gerekiyor."
Hâlihazırda bagajları kaybolan yolcuların hava yolu şirketlerinden 1100 euroya kadar tazminat talep etme hakları bulunuyor. AB Komisyonu'nun, konuyla ilgili geliştireceği çözüm önerileri kapsamında söz konusu tazminat üst sınırını yükseltmesi de bekleniyor.
Cai Rienäcker / Brüksel - Çeviri: Murat Çelikkafa
Editör: Değer Akal