Avrupa’ya Azeri gazı
17 Aralık 2013Hazar Denizi'ndeki Şahdeniz 2 yatağından çıkarılacak doğalgazın işletilmesi ve Türkiye üzerinden Trans-Adriyatik Boru Hattı (TAP) ile Avrupa'ya iletilmesine yönelik nihai yatırım anlaşması Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de imzalandı.
İmza töreninde konuşan Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Şahdeniz projesinin bölgenin enerji haritasını değiştireceğini belirterek, Şahdeniz 2 kapsamında gerçekleştirilecek projeler çerçevesinde 35 milyar dolarlık yatırım yapılacağını ve 30 bin yeni iş yerinin açılacağını kaydetti.
Türkiye'den tam destek
Türkiye'yi temsilen törene katılan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız da Şahdeniz 2'nin bölge ülkelerine refah ve istikrar getireceğini belirterek Türkiye’nin desteğinin süreceği mesajını verdi. Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattıyla Azerbaycan petrolünün dünya pazarlarına çıktığını, Bakü-Tiflis-Erzurum doğalgaz boru hattıyla da gazın Türkiye'de kullanılmasının önünün açıldığını hatırlatan Yıldız, şöyle devam etti:
"Bunlar gerekli projelerdi fakat yeterli değildi. Gerek Türkiye'nin yaklaşık 50 milyar metreküp civarındaki doğalgaz ihtiyacının bir kısmının karşılanması, gerekse AB ülkelerinin doğalgaz ihtiyaçlarının karşılanması adına önemli bir projeye imza atılıyor…Türkiye olarak, stratejik konumumuzu ve coğrafyadan kaynaklanan avantajımızı projenin lehine kullanacağız."
“Avrupa için dönüm noktası”
TAP projesi, doğalgazda Rusya’ya bağımlılığı azaltmak isteyen AB açısından da büyük önem taşıyor. Brüksel’de AB Komisyonundan yapılan açıklamada da Şahdeniz 2 konsorsiyumunun 2019 yılı sonundan itibaren on milyar metreküp doğalgaz sevkiyatı yapma konusunda nihai karara vardığı bildirildi. AB’ye gönderilecek bu on milyar metreküpe ek olarak transit ülke Türkiye de hattan altı milyar metreküp doğalgaz çekecek.
AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso bu adımı memnuniyetle karşıladıklarını belirterek bunun Avrupa enerji güvenliğinin güçlendirilmesi yolunda kapıları açacak stratejik bir anahtar olduğunu kaydetti. Bakü’deki imza törenine katılan Avrupa Komisyonu'nun enerjiden sorumlu üyesi Günther Oettinger de doğalgaz sevkiyatında güney koridorunun hayata geçirilmesi kararının gerçek bir dönüm noktası olduğunu belirtti. Oettinger koridorun daha da genişletilmesiyle gelecekte bu koridordan AB doğalgaz ihtiyacının yüzde 20’ye varan oranlarda karşılanabileceğini kaydetti.
Güney koridoru
AB verilerine göre doğalgaz Hazar Denizi’nin 500 metre derinliklerinden çıkarılacak, platform ve yer altı tesislerine 18 milyar euroluk yatırım yapılacak. Doğalgazın Gürcistan üzerinden Türkiye’ye, oradan da AB’nin güneydoğu sınırına ulaştırılması planlanıyor. Doğalgaz buradan Transadriyatik Boru Hattı aracılığıyla Yunanistan ve Arnavutluk üzerinden İtalya’ya taşınacak.
Haydar Aliyev Merkezi'ndeki imza töreninde, Azerbaycan ve Karadağ Cumhurbaşkanı; Yunanistan, Gürcistan, Hırvatistan, Bulgaristan ve Arnavutluk Başbakan, İtalya ve İngiltere Dışişleri Bakanı, ABD ise Bakan Yardımcısı düzeyinde temsil edildi.
Törende ayrıca Azerbaycan, Arnavutluk, Karadağ ve Hırvatistan tarafından "Güney Doğalgaz Koridoru" Mutabakat Zaptı'na da imza atıldı.
© Deutsche Welle Türkçe
DW, AFP,AA / BK,NH