AVRUPA BİRLİĞİ'NİN YENİ ÜYESİ HIRVATİSTAN

Hırvatistan şimdiye kadar kendisini hep Orta Avrupalı gibi hissetti. Hatta milli efsanelerinden biri ülkeyi “Avrupa Hrıstiyanlığının kalesi” olarak tarif ediyor. Ülkenin AB’nin 28. üyesi olması hakkında da pek çok kişi ‘ait olduğu yere geldi’ yorumunu yapıyor. Bu yüzden Hırvatistan’da pek çok kişi Avrupa Birliği’ne katılımı, zaten ait oldukları yerde olmak olarak görüyor.

Ülke nüfusunun yaklaşık beşte birine tekabül eden 800 bin kişinin yaşadığı Zagreb, başkent olmasının yanı sıra ülkenin en büyük kenti. Birinci Dünya Savaşı’na kadar Hırvatistan, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun bir parçasıydı. Şehir mimari olarak imparatorluk Viyanası’na benziyor. Purger olarak da adlandırılan Zagreblilerin hayat tarzları da bir zamanlar Viyanalılara öykünüyordu.

Hırvatistan’ın güneyinde Dalmaçya kıyılarında yer alan Dubrovnik, Akdeniz kültürünü vücuda getiriyor. Dubrovnik yüzyıllarca bağımsız bir şehir devleti ve ticari merkez olarak Venedik’in ezeli rakibiydi. Dubrovnik’in tarihi bölümü 1979’dan beri UNESCO Dünya Kültür Mirası olarak tescilli. Bugün turizm Dubrovniklilerin büyük çoğunluğu için önemli bir gelir kaynağı.

1918 ile 1991 arasında, 70 yıldan fazla bir süre Hırvatistan, Yugoslavya’nın bir parçasıydı. Tabii ki bağımsız devlet hayali hep canlıydı. 25 Haziran 1991’de dönemin Hırvatistan Devlet Başkanı Franjo Tuđman Yugoslavya’dan bağımsızlığı ilan etti.

Hırvatistan’ın bağımsızlık ilanından kısa bir süre sonra Sırp azınlık ayaklandı ve hemen ardından Sırp ordusu Hırvatistan topraklarına müdahale etti. Savaş dört yıl sürdü, 22 bin insan hayatını kaybederken yüz binlerce insan yerlerinden oldu ve birçok yer zarar gördü. 1995’te Dayton’da imzalanan barış antlaşmasıyla savaş sona erdi.

Savaş sırasında 700 bin Hırvat evlerini terk etmek zorunda kaldı. Birçoğu da Almanya’ya sığındı. Savaşın son safhasında 250 bin kadar Sırp da savaştan kaçtı. Bu arada Hırvatlar geri dönerken, kaçan Sırplar hala Sırbistan’da mülteci olarak yaşıyor. Hırvatistan’ın Avrupa Birliği’ne girmesi, mülteci Sırpların geri dönüşü için de bir umut oldu.

Hırvatistan’da yaklaşık 680 kilometrekarelik alanı bulan mayın tarlaları, yakın tarihteki en son savaşlardan birinin kalıntısı olarak duruyor. Hırvatistan Avrupa Birliği’ne mayın tarlalarıyla birlikte giriyor. Savaş sırasında tahminlere göre tabelası dahi bulunmayan 90 bin mayın döşendi. Savaştan bu yana 500’den fazla kişi mayınların patlaması sonucu hayatını kaybetti.

Lahey Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi ile işbirliğinin yeterli düzeyde olmaması, savaştan sonra Hırvatistan’ın AB’ye yakınlaşma sürecine gölge düşürdü. Hırvatların çoğu generallerin savaş suçlusu değil, kahraman olduğuna inanıyor. Hırvatistan yıllarca süren saklanma oyunundan sonra General Ante Gotovina’yı teslim etti. Nihayetinde General, Mahkeme tarafından serbest bırakıldı.

AB’ye üyelik Hırvatların hepsi için bir müjde anlamına gelmiyordu. Avrupa Birliği’ne giriş referandumunda Avrupa’ya şüpheyle yaklaşanların da sesi oldukça gür çıkıyordu. Bu kesim Brüksel’in ekonomik ve siyasal diktasından korkuyor ve ülkenin yalnızca sömürüleceğine inanıyorlardı. Ancak halkın büyük çoğunluğu tercihini AB’den yana kullandı.

Hırvatistan ekonomisinin en büyük kaynağı turizm gelirleri. Adriyatik ve adaların kıyıları ülkeyi ziyaret edenlerin gözdesi. Hırvatlar dünyanın en güzel denizine sahip olduklarına ve tatilin en iyi burada geçirilebileceğine inanıyorlar. AB’ye katılımla birlikte daha fazla turistin ülkeyi ziyaret etmesi umuluyor.

Hentbol, su topu, tenis gibi spor dallarının yanı sıra Hırvatistan’ın en popüler sporu futbol. Bilhassa Hırvat milli futbol takımı ülkenin hem acısı hem gururu. Fransa’da düzenlenen 1998 Dünya Kupası’nda üçüncü olan takım resmi istatistiklere göre Avrupa’nın en iyi 10’u arasında.

Hırvatistan’da randevunuz varsa, kendinizi neredeyse her yerde var olan sayısız kafelerin birinde bulabilirsiniz. Havaların müsait olmasıyla beraber sokaktaki kafeler tıklım tıklım doluyor. İnsanlar burada görmek ve görülmek istiyor. Bununla beraber oldukça rahat ve şık olan hasır koltuklar da çok önemli. © Deutsche Welle Türkçe