ASEAN AB'yi model alacak

Malezya, Endonezya, Filipinler, Singapur, Tayland, Brunei Sultanlığı, Laos, Vietnam, Kamboçya ve Myanmar’dan oluşan ASEAN Birliği Zirvesi Filipinlerin’in Cebu adasında başladı. Zirveye ev sahipliği yapan Filipinler Devlet Başkanı Gloria Macapagal Arroyo, zirvenin açılışında yaptığı konuşmada, ASEAN’ı dünyanın en büyük ticaret forumu haline getirmek istediklerini vurguladı. Birliğe üye ülkeler Cebu’daki buluşmalarında bu hedefe ulaşmak için 2015 yılına kadar ortak bir serbest ticaret bölgesi oluşturma kararı aldılar. Bu hedefin tarihi daha önceki buluşmalarda 2020 olarak belirlenmişti. Serbest ticaret oluşturulması sürecine ASEAN’ın diyalog içinde olduğu Çin, Japonya ve Güney Kore’nin de dahil edilmesi planlanıyor, ASEN, serbest ticaret bölgesi oluştururken, Avrupa Birliği’ni model almayı hedefliyor. Bu konuyla ilgili henüz bir karar metni çıkarılmış değil. Gözlemciler ASEAN’ın bu yılın sonunda Singapur’da yapacağı zirvede somut bir taslak sunabileceğini belirtiyor.

ASEAN'ın kararlarına uyma zorunluluğu

ASEAN ülkeleri Cebu’daki zirvede aldıkları karar uyarınca gelecekte Birliğin alacağı kararlara sıkı sıkıya uymak zorunda kalacak. Birlik içinde çoğunluğun vereceği kararlara, karşı olsalar da diğer üye ülkeler de birebir uyacak. Aksi takdirde bazı yaptırımları göze almak zorunda kalacaklar. Gözlemciler bu noktada en çok Myanmar’ın sorun yaşayabileceğine dikkat çekiyor.

Terörle mücadele

Cebu’daki zirvede karara bağlanan bir başka konuysa terörle mücadele konvansiyonuydu. ASEAN ülkeleri buna göre gelecekte terörizmle mücadelede daha sıkı işbirliği yapacak ve hem terör saldırılarının engellenmesi için istihbarat çalışmalarında, hem de şüphelililerin takip edilmesi konusunda bilgi alışverişinde bulunacak. Ayrıca ASEAN üyesi bir ülke diğer üye ülkelerden birinde terörle mücadele operasyonları yapabilmek için önceden izin almak zorunda kalacak.

Dostluk anlaşması

ASEAN Zirvesi’nde Fransa ile Doğu Timor, ASEAN Birliği ile bir dostluk anlaşması imzaladılar. Anlaşma, bu ülkelerin birbirlerinin iç işlerine karışmamasını ve şiddet uygulamamasını öngörüyor. Fransa böyle bir anlaşmaya imza atan ilk Avrupa ülkesi olma özelliğini taşıyor. Paris anlaşma sayesinde ASEAN ülkeleriyle ekonomik ilişkilerini yoğunlaştırmayı hedefliyor.

Zirveyi protesto gösterileri

ASEAN Zirvesi’nde uzlaşma sağlananan terörle mücadele önlemleri, vatandaşların protestolarına neden oldu. Yüzlerce gösterici konferansın düzenlendiği bina önünde toplanarak, bu önlemlerin ABD’nin baskısıyla alındığını öne sürdü. Katılımcılar, ASEAN üyesi ülkelerin devlet ve hükümet başkanlarının öncelikle kendi ulusal çıkarlarını düşünmesi gerektiğini dile getirdiler. Gösteride Filipinler Devlet Başkanı Arroyo, Başkan Bush ve Japonya Başbakanı Shinzo Abe’nin posterleri de yakıldı.