Belgrad'a tarihi ziyaret
10 Kasım 2014
Arnavutluk Başbakanı Edi Rama'nın bugün başlayacak iki günlük ziyareti sırasında mevkidaşı Aleksandar Vuçiç ve Cumhurbaşkanı Tomislav Nikoliç ile görüşmesi öngörülüyor.
Sırbistan Başbakanlığı ofisinden yapılan açıklamada, "Ziyareti ikili ilişkilerde yeni bir dönemin başlangıcı olarak görüyoruz" denildi.
Görüşmelerde Kosova sorununun öne çıkması bekleniyor. Sırbistan bu yılın başında Avrupa Birliği'ne tam üyelik için müzakerelere başlamış, Brüksel, Kosova sorununun çözümünü koşullar arasında sıralamıştı.
Ziyaret için daha önce 22 Ekim tarihi öngörülmüş ancak 2016 Avrupa Şampiyonası Elemeleri'nde oynanan Sırbistan - Arnavutluk maçında çıkan olaylar nedeniyle 10 Kasım'a ertelenmesi kararlaştırılmıştı.
Gerilimin tarihi nedenleri
Tatil edilen maç sırasında "Büyük Arnavutluk" bayrağının asılı olduğu bir maket uçak stadyumda uçurulmuş, Arnavutluk bayrağı Sırp taraftarlarca yakılmış, Arnavutluk Başbakanı Edi Rama'nın kardeşi Olsi Rama gözaltına alınmıştı.
Sırbistan ile Arnavutluk arasındaki gerilimin birçok tarihi nedeni var. Arnavutlar kendilerinin antik çağlardan bu yana bölgede yaşayan İlliryalıların soyundan geldiğine, Slavların ise ancak İ.S. 6'ncı yüzyılda bölgeye yerleştiğine inanıyor. Sırplar ise Arnavutları "geri kalmış medeniyet" olarak görüyor.
Arnavutluk, Osmanlı İmparatorluğu'ndan 1912'de bağımsızlığını kazandıktan sonra Sırbistan'ın saldırısına uğradı. Sırbistan, 1912 ve 1913'te meydana gelen Balkan Savaşlarında kendisine Adriyatik Denizi'ne koridor açmaya çalıştı. Sırpların bu sırada çok sayıda savaş suçu işlediği savunuluyor.
Miloşeviç'in Sırplaştırma harekâtı
İkinci Dünya Savaşı sonrasında da her iki ülke farklı yollar izlemeyi tercih etti. Enver Hoca liderliğindeki Arnavutluk önce Stalin, ardından Mao'ya biat ederek komünizmin "ultra ortodoks" yolunu seçti. Komünist Arnavutluk'ta tüm dinler yasaklandı. Merkezinde Sırbistan'ın yer aldığı Yugoslavya'da ise "gulaş komünizmi" olarak anılan sistem uygulandı. Yugoslavya vatandaşlarına Arnavutluk'a kıyasla daha müreffeh ve seyahat özgürlüğünün uygulandığı bir ülke sunuldu.
Tito'nun 1980'de ölümü sonrası işbaşına gelen Slobodan Miloşeviç'in başlattığı Kosova'yı Sırplaştırma harekâtı Arnavutluk'un tepkisini çekti. 800 bin Arnavut Makedonya ve Arnavutluk'a sürüldü. Miloşeviç'i NATO müdahalesi durdurabildi. Kosova 2008'de bağımsızlığını ilan etti. Belgrad, Kosova ve Arnavutluk'un birleşmesine karşı çıkıyor. Gözlemciler, iki ülkenin birleşmesinin Makedonya ve Karadağ'da yeni gerilimlere kapı aralayabileceğine dikkat çekiyor.
© Deutsche Welle Türkçe
DW/AFP/dpa/NH, EC