1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Ankara'da YouTube depremi

27 Mart 2014

Twitter'den sonra YouTube'u da kapatan Ankara, YouTube'u yasaklanma gerekçesini 'ulusal güvenliği birinci dereceden tehdit' olarak açıkladı. AB ve BM, gelişmelere tepki gösterdi.

https://p.dw.com/p/1BXVE
Fotoğraf: Ugur Can/AFP/Getty Images

İnternetin en popüler paylaşım sitelerinden Twitter’ın bir haftadır yasaklı olduğu Türkiye’de YouTube’a erişim de hükümet tarafından engellendi. Video paylaşım sitesi YouTube’un engellenme gerekçesi, ‘ulusal güvenliği birinci dereceden’ tehdit olarak açıklandı. Yasak kararı, Başbakan Tayyip Erdoğan’ın bir televizyon kanalında Twitter yasağıyla ilgili değerlendirme yaparken “Sırada YouTube var” açıklamasının ardından geldi. Türkiye’de bir diğer popüler paylaşım sitesi Facebook’un da kapatılabileceği belirtiliyor.

Twitter yasağına protestolar, eleştiriler, tartışmalar sürerken Başbakan Tayyip Erdoğan’ın “Sırada YouTube var” açıklamasıyla güne başlayan internet kullanıcıları, Twitter üzerinden yayımlanan yeni ses kayıtlarıyla büyük bir şaşkınlık yaşadı. O ses kayıtları, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, MİT Müsteşarı Hakan Fidan, Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu ve Genelkurmay 2. Başkanı Orgeneral Yaşar Güler’in 13 Mart’ta Dışişleri Bakanlığı’nda yaptıkları bir Suriye toplantısına aitti. Ses kayıtlarına göre; devletin en üst yetkilileri Suriye sınırları içindeki Türk toprağı Süleyman Şah Türbesi’ne yönelik saldırıları değerlendiriyor ve Türk askerinin bir operasyon düzenleme ihtimali üzerinde duruyordu.

Ses kayıtları, bugün sayıları 20 milyona ulaşan aktif Twitter kullanıcısı aracılığıyla Türkiye ve dünya kamuoyuna yayılırken, Türk hükümetine “Devletin en gizli bilgileri bile korunamıyor. Dışişleri Bakanlığı bile dinleniyorsa, Türkiye’de devlet, işini yapamıyor” eleştirileri de yöneltildi. İşte bu eleştirilerin maksimum düzeye ulaştığı sırada Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB), idari bir kararla YouTube’a erişimi durdurdu. Karar, 3G internet erişimi sağlayan GSM operatörleri ile internet erişim hizmeti veren TTNET ve Superonline gibi ISP şirketlerine tebliğ edildi. Yasaklama kararı, operatörler ve şirketler tarafından uygulanmaya başlandı. TİB, yasak kararının gerekçesini ‘ulusal güvenlik tehdit altında’ diye açıkladı.

Dışişleri’nden ‘ağır’ açıklama: Alçakça saldırı

Ses kayıtlarıyla ilgili ilk açıklama Dışişleri Bakanlığı’ndan geldi. Ses kayıtlarının doğru olduğu ancak kimi yerlerinde tahrifler yapıldığını duyuran Dışişleri Bakanlığı’ndan gelen yazılı açıklamada, Türkiye’nin ulusal güvenliğine yönelik ‘alçakça bir saldırı’ olduğu belirtildi. Açıklamada, “Bu olay, ülkemizin karşı karşıya bulunduğu siber ve elektronik saldırı tehditlerinin boyutunu gözler önüne sermektedir. Bunu yapan ihanet şebekeleri devletimizin ve milletimizin düşmanlarıdır” denildi.

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı da ses kaydının internete sızdırılmasıyla ilgili soruşturma başlatttı. Dışişleri Bakanlığı’nda yapılan böcek aramasında henüz bir sonuca ulaşılamadı. Başbakan Tayyip Erdoğan, Diyarbakır'da düzenlenen seçim mitinginde konuştu. Erdoğan, Suriye ile ilgili internete sızan ses kaydı hakkında açıklama yaptı. Erdoğan, "Ulusal güvenliğimizle ilgili. Süleyman Şah Türbesi'yle ilgili bir görüşme yapılıyor. Bu görüşme bile YouTube'a düşüyor. Bu ahlaksızlık, alçaklık, namussuzluktur. Bunların inine gireceğiz, inine" çıkışında bulundu. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu da Suriye toplantısıyla ilgili ses kayıtlarının internete sızdırılmasını “Türkiye’ye karşı savaş ilanı” olarak değerlendirdi.

Neelie Kroes
Neelie KroesFotoğraf: picture-alliance/dpa

Yayın yasağı

Hükümet, Suriye ile ilgili ses kayıtlarının internete düşmesinin ardından sadece YouTube’u yasaklamakla kalmadı. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Yasası’nın 7. Maddesi gereği güvenlik toplantısının illegal dinlenmesine ilişkin haberler konusunda da yayın yasağı getirildi. Hükümetin Twitter’ın ardından YouTube’u da yasaklamasına toplumun her kesiminden tepkiler yükseliyor. Twitter kullanıcıları “Gizli toplantıları koruyamayan hükümetin, YouTube yasağıyla bizi cezalandırmaya hakkı yok” mesajları atarken, ama muhalefet partisi CHP’den “Savaş çıkartmak için ulusuna saldırmayı düşünen bu iktidar ve buna ortak olan Genelkurmay tüm meşruiyetini yitirmiştir” çıkışı geldi. MHP de, toplumun seçim öncesi bu kadar gerilmesinin ve kaosa sürüklenmesinin doğru olmadığını savundu. Twitter’a dolaylı yollardan giren internet kullanıcıları YouTube’a da dolaylı yollardan giriş yapmaya başladı.

BM ve AB'den açıklama

Dışişleri Bakanlığı'ndaki Suriye toplantısı ve YouTube yasağına ilişkin Birleşmiş Milletler'den de bir açıklama geldi. BM sözcü yardımcısı Farhan Haq, BM'nin Suriye konusunda tavrının açık olduğunu belirterek Suriye'deki çatışmalarda daha fazla silahlandırmaya karşı olduklarını ifade etti. Haq bölgedeki ülkelere çatışmalara engel olunmasına ve tarafları masaya oturtacak çabalar göstermeleri için cesaretlendirdiklerini kaydetti. Haq yasak konusunda da BM'nin daha önce yaptığı açıklamanın geçerli olduğunu ifade etti.

Avrupa Birliği'nin ekonomiden sorumlu komiseri Neelie Kroes de Türkiye'deki YouTube yasağını eleştirdi. Kroes, Twitter hesabına "Bu Türkiye'de kuşku uyandırıcı ve üzücü bir karar. Ben tüm gerçek demokrasi ve özgürlük taleplerini destekliyorum. Bizler Avrupa'da açık bir internet ve düşüncelerin özgürce dile getirilmesinden yanayız" diye yazdı.

AB'nin genişlemeden sorumlu komiseri Stefan Füle de Türkçe olarak yazdığı tweette "Twitter YouTube nereye varacak. Bilgi paylaşma özgürlüğüne saygı gösterilmeli, kısıtlama ölçülü olmalı" ifadelerini kullandı.

© Deutsche Welle Türkçe

Haber: Hilal Köylü

Editör: Hülya Schenk