Anayasa değişikliği meclisten geçti
21 Ocak 2017
Anayasa değişikliği paketinin kabul edilmesiyle, paket için referandum süreci de başlamış oldu. Referandumun 16 Nisan’da yapılabileceği belirtiliyor.
AKP’nin MHP’nin desteğini alarak meclisin gündemine taşıdığı 18 maddelik ‘Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nda Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanun Teklifi' mecliste 339 oyla kabul edilerek yasalaştı. Teklifin tümü için yapılan gizli oylamaya 488 milletvekili katıldı. Ana muhalefet partisi CHP, yasanın iptali için Anayasa Mahkemesi’ne gitme kararı aldı.
Mecliste anayasa değişikliği için yapılan ikinci tur oylama büyük gerilimlerin ardından sona erdi. Teklifin tümü için yapılan son oylamada da 339 kabul, 142 ret oyu kullanıldı. AKP’li vekiller, oylama sonucunu ayakta alkışlayarak karşıladı. Meclis Başkanvekili Ayşenur Bahçekapılı’nın Başbakan Binali Yıldırım’ı kürsüye çağırdığı sırada CHP’li Levent Gök söz istedi. Yıldırım’ı kürsüye davet ettiğini belirten Bahçekapılı’ya tepki gösteren CHP’li vekiller, meclis genel kurul salonundan ayrıldı. Yıldırım’ı CHP grubundan sadece milletvekilleri Deniz Baykal ile Mehmet Lütfü Baydar dinledi. Yıldırım, kürsüde milletvekillerine ve meclise teşekkür konuşması yaptı. Yıldırım’ın konuşmasını AKP’li vekillerin kürsünün çevresinde halka oluşturarak ayakta dinlemesi dikkat çekti. Yıldırım, “Bugün burada bir anayasa değişikliği yapmadık. Bir anayasa değişikliği teklifi yaptık. Anayasayı değiştirecek olan aziz Türk milletidir. Biz üzerimize düşen görevi yaptık, asıl görevi milletimize arz ediyoruz. Şimdi söz milletindir, yetki milletindir, karar milletindir, mühür milletin elindedir. Halkımız son sözü söyleyecek, son kararı verecektir” dedi.
CHP Anayasa Mahkemesi'ne gidiyor
Hükümete anayasa değişikliğinde destek verdiği için kendi partisi içinde dahi eleştiri oklarının hedefinde olan MHP lideri Devlet Bahçeli, anayasa değişikliğinin yasalaşmasının ardından yaptığı açıklamada “Milletimiz için hayırlı, uğurlu olsun. İnşallah Türk milleti, yapacağı kendi değerlendirmesiyle de yine milletimize bir fayda sağlayacaktır” dedi. Anayasa değişikliği görüşmelerinin mecliste tamamlanmasının ardından CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu da sert bir basın açıklaması yaptı.
“Bugün geldiğimiz noktada ciddi kaygılarımız var. Neden? Milletten oy alıp, milletin vekilliğini üstlenenler anayasa değişikliklerini görmeden imzalamışlardır. Onlara gerçek anlamda milletvekili denmez. Sarayın vekilleri milletin vekilleri olamazlar” diyen Kılıçdaroğlu, CHP’nin anayasa değişikliğiyle ilgili yasaya Anayasa Mahkemesi nezdinde itiraz edeceğini duyurdu.
Kılıçdaroğlu, “Anayasa Mahkemesi yargıçlarına sesleniyorum. Anayasanın değiştirilmesi teklif edilemeyen maddelerine siz de sahip çıkmalısınız. Hukukun üstünlüğüne siz de sahip çıkmalısınız. Bu, ülkede her yurttaşın, özellikle de yargıçların görevidir” çıkışında bulunurken, Türkiye’de ilk kez mecliste iktidar kanadının ağırlıklı oylarıyla anayasa değişikliğinin gerçekleştiğini söyledi. Kılıçdaroğlu, hükümete ve anayasa değişikliğine karşı sert çıkışlarının tonunu “21 Ocak 2017, demokrasi tarihimiz açısından da önemli bir tarih. Parlamentonun kendi yetkilerini devretme tarihi bugün. Bu tarihin bizim milli kurtuluş savaşı açısından da büyük bir önemi vardır. Bu tarih aynı zamanda bir parlamentonun kendine ihanet tarihidir” sözleriyle daha da yükseltti.
OHAL'de referandum
Mecliste yasalaşan anayasa değişikliği Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a ‘onay’ için gönderilecek. Erdoğan’ın yasa eline ulaştığı andan itibaren 15 günlük bir inceleme süresi var. Yasayı, yeniden görüşülmek üzere meclise geri de gönderebilir ama bu seçeneği kullanmayacağını daha önce söylemişti. Erdoğan, yasayı onaylayarak yasa için referandum yolunu da resmileştirmiş olacak. Ankara’da, Erdoğan’ın onayının ardından Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girecek anayasa değişikliğinin 16 Nisan’da referanduma götürülmesine dönük planlamalar yapılıyor. Bu tarihin, üçüncü dönemine giren OHAL’e denk geldiğine dönük eleştiriler olsa da hükümet “Her durumda referandumu yaparız” diyor.
2019’a kadar bir geçiş dönemi öngören anayasa değişikliği Cumhurbaşkanına partisi ile resmi ilişki kurmanın yanı sıra meclisi feshetme yetkisi de veriyor. Cumhurbaşkanının kararname çıkarma yetkilerini genişleten anayasa değişikliği, başbakanlık makamını kaldırıyor, cumhurbaşkanı yardımcılarını devreye sokuyor. Anayasa değişikliğiyle milletvekili seçilme yaşı 25’ten 18’e düşerken, meclisteki sandalye sayısı 550’den 600’e çıkıyor. Hükümetin “yasama ve yürütme güçleniyor, yargı bağımsızlaşıyor” teziyle savunduğu anayasa değişikliğine muhalefetten sadece MHP yönetimi destek veriyor. MHP’li muhalifler çok sert bir “Hayır” kampanyasıyla anayasa değişikliğine referandum yolunda daha da büyük tepki koyacaklar. CHP ile HDP de “Tek adam rejimi geliyor” diyerek, anayasa değişikliğine karşı yoğun bir “Hayır” kampanyası yürütecek.
© Deutsche Welle Türkçe
Hilal Köylü