1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Altılı masadan seçim güvenliği yol haritası

6 Haziran 2022

Altı muhalefet partisi seçim güvenliği için açıkladığı raporla seçmenlere “oylar güvencemiz altında” mesajı verdi. Altılı masa seçim öncesi ve sonrasında koordineli çalışacak, ıslak imzalı tutanaklara özel önem verecek.

https://p.dw.com/p/4CKaG
Fotoğraf: Gülsen Solaker/DW

Altı muhalefet partisi seçim güvenliği için aldığı iş birliği kararı kapsamında seçmenlere "oylar güvencemiz altında" mesajı verirken, gerek seçim öncesi gerekse seçim sırasında ve sonrasında atılacak adımları kamuoyuna duyurdu.

Altı parti tarafından hazırlanan raporu Seçim Güvenliği Komisyonu üyeleri İYİ Parti'den Şenol Sunat, CHP'den Oğuz Kaan Salıcı, Deva Partisi'nden İdris Şahin, Demokrat Parti'den İlay Aksoy, Gelecek Partisi'nden Ayhan Sefer üstün, Saadet Partisi'nden Hasan Bitmez birlikte açıkladı.

Rapora göre, seçim güvenliği için alınacak önlemler dört ana başlık altında toplam 24 maddeden oluşuyor. Dört ana başlık ise; seçim öncesi alınacak önlemler, seçim takvimi boyunca yapılacaklar, seçim günü ve seçim sonrasında yapılacaklar olarak belirlendi.

Altılı masadan seçim güvenliği tedbirleri

Seçim öncesi alınacak önlemler arasında her partinin seçim kütüklerini YSK’dan alarak bunlar üzerinde çalışma yürütmesi, anormal sayıda seçmen kaydı ya da vefat gibi olası durumların takibi, sandık başı işlemlerini takip edecek kadroların belirlenmesi gibi maddeler bulunuyor. Sandık başında bekleyecek yaklaşık görevliler için eğitim de verilmesi planlanıyor.

Buna ek olarak altı parti ortak seçim alt yapısı da oluşturacak.

Seçim takvimi boyunca ise sandık kurulu başkanları ve üyelerinin belirleme süreci de yakından takip edilirken, her siyasi parti seçim sürecinde düzenleyeceği miting, toplantı ve benzeri faaliyetler konusunda diğer partileri bilgilendirecek. Altı parti buna ek olarak propaganda faaliyetlerinin sağlıklı, eşit ve adil şekilde yürütülmesi için iş birliği yapacak.

Seçim gününde ne yapılacak?

Altılı işbirliğinin en önemli seçim güvenliği önlemlerini seçim günü yapılacaklar oluşturacak. Bu kapsamda seçim günü bütün sandık kurullarının mevzuata uygun şekilde oluşumu takip edilecek. Ayrıca sandıklardaki olası usulsüz işlemler, mükerrer oy kullanımları, kamu gücü kullanılarak yapılan manipülasyonlar ile yerel ve yöresel müdahaleler konusunda şikayet ve itiraz yolları kullanılacak.

Seçmenin oy vermesi de teşvik edilerek, seçmenlerin sandıklara ulaşımı kolaylaştırılacak.

CHP'li Oğuz Kaan Salıcı
CHP'li Oğuz Kaan Salıcı Fotoğraf: DHA

"Islak imzalar seçimin tapusu"

Seçim sonrasında ise öncelikli olarak seçim sürecinde yapılan itirazlar takip edilecek ve bunun için de ıslak imzalı tutanaklar çok kritik olacak.

Islak imzalı sandık sonuç tutanağının alınması ve yetkili birimlere iletilmesi sağlanacak ve bu konuda altı parti birbiri ile koordineli çalışacak. Oy torbalarının ilçe seçim kurullarına ulaşması da takip edilirken, YSK’nın resmi sonuçları ilan etmesine kadar her türlü itiraz mekanizması takip edilecek.

Basın toplantısında sorular üzerine ıslak imzalı tutanaklar ile ilgili işbirliğinin nasıl yürütüleceğine dair bilgi veren İYİ Partili Şenol Sunat, her siyasi partinin kendi sisteminin olduğunu ve bu kapsamda her partinin kendi ıslak imzasını sistemine yükleyeceğini, altı siyasi partinin ise birbirinin yüklediği tutanakları görebileceğini kaydetti.

Gelecek Partisi‘nden Ayhan Sefer Üstün de "Islak imzalar seçimin tapusudur" diyerek, bu imzalar partilerin elinde bulunduğu zaman sahtekarlık yapma oranının düşeceğini ifade etti. Üstün, "Bize düşen her bir parti olarak ıslak imzaları önce kendi bünyemizde biriktirmek. Sonra oluşturulan ara yüz ile bunlar paylaşılacak ve eksik ıslak imza varsa tamamlanması için birbirimize yardımcı olacağız" diye konuştu.

Gelecek Partisi'nden Ayhan Sefer Üstün
Gelecek Partisi'nden Ayhan Sefer Üstün Fotoğraf: DW/H. Köylü

Seçim günü yaşanabilecek aksilikler ile ilgili soru üzerine ise CHP’li Oğuz Kaan Salıcı "Varsayalım ki bir seçim alanında, mesela bir okulda elektrik kesintisi oldu, jeneratör imkanı da yok. Orada sayımı durduracağız ya da oylamayı durduracağız" ifadesini kullandı. Salıcı, seçimi tartışmalı hale getirmek isteyen yapılar bulunabileceğini, bunların SADAT ya da başka yapılar olabileceğini söyleyerek, "Ancak ayaklarını denk alsınlar. Türkiye onların cirit atacağı bir ülke değil, burası muz cumhuriyeti değil" ifadesini kullandı.

DEVA Partili İdris Şahin, seçim gününe dair söylentilerin her dönem olabildiğine işaret ederek, "Islak imzalı tutanaklar nasıl seçimin tapusu ise altı partinin altı temsilcisi de sandık başlarında olacak" sözleriyle bir sandıkta bir partinin temsilcisi olamadığı durumda diğer partilerin yardımcı olacağını belirtti.

DEVA Partisi'nden İdris Şahin
DEVA Partisi'nden İdris Şahin Fotoğraf: Privat

"Seçim güvenliği işbirliği her şartta devam edecek"

Parti temsilcileri altı partinin bir ittifaka gitmemesi durumunda seçim güvenliği işbirliğinin sürüp sürmeyeceği sorusunu da yanıtladı.

İYİ Parti’li Sunat bu işbirliğinin "her şartta devam edeceğini" söyleyerek, bundan sonra seçim güvenliğindeki olası aksamalar, usulsüzlükler ya da seçmen güvenliği ile ilgili olası usulsüzlükleri zaman zaman bir araya gelerek kamuoyuna duyuracaklarını kaydetti.

CHP’li Salıcı da "Altılı masa bozulmayacak, her türlü ihtimalde bu işbirliği devam edecek" diye konuştu.

Sığınmacıların vatandaşlık kazanmasının seçim güvenliğine etkisi ile ilgili soruya karşılık ise Demokrat Parti’den İlay Aksoy son iki ay içinde vatandaşlık geçişinde artış gözlemlediklerini söyleyerek, ancak tam rakamları resmi verilere bakarak paylaşacaklarını ifade etti.

Adalet ve İçişleri bakanlarına uyarı

Altı partinin temsilcilerinin kaleme aldığı ortak açıklamayı ise dönem başkanı olarak İYİ Partili Sunat okudu.

Açıklama ile seçim güvenliği kapsamında görevlerini hukuka uygun yapmaları için İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ı uyaran Sunat, "Seçimin yönetim ve güvenliğinden sorumlu olup devletin memurluğu vasfını layıkıyla yerine getiren şerefli ve adil kamu personelini takdir ediyor, kapı kulluğuna meraklı, kraldan çok kralcı sarayın memurlarını da uyarıyoruz" dedi.

Ortak açıklamada ayrıca vatandaşlık verilmesinin de yakından takip edildiği belirtilerek, yurtiçi ve yurtdışı seçmen kütüklerinin YSK'den temin edildiği ve incelendiği belirtildi. Türkiye geneli ve il/ilçe/mahalle bazında seçmen sayısı değişiminin de kontrol edildiği belirtilerek, şunlar kaydedildi:

"Konut satışı üzerinden, bankaya döviz yatırılması/tahvil alma gibi yöntemlerle veya geçici koruma statüsündeyken partili cumhurbaşkanlığı sistemine geçilmesiyle birlikte Cumhurbaşkanı'nın tek imzasıyla Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı kazananları düzenli olarak takip ediyoruz. Bu seçmenlerin il/ilçe/mahalle bazındaki dağılımını özel olarak inceliyoruz."

 

DW-Korrespondentin Gülsen Solaker
Gülsen Solaker Dış politika ve iç siyasi gelişmeler ağırlıklı olarak 1997’den beri çalışan gazeteci.